Günün Uzmanı: Prof Dr. Hakan Şatıroğlu
Oluşturulma Tarihi: Kasım 01, 2004 13:57
Türkiye Aile Planlaması Derneği’nin Türkiye genelinde başlattığı ‘Artık Çocuk Değiliz’ adlı kampanyada modern doğum kontrol yöntemlerinin yaygınlaştırılması ve doğurganlık bilincinin artırılması hedefleniyor. Etkili ve modern korunma yöntemleri çiftlere, istedikleri zaman, istedikleri sayıda çocuk sahibi olmalarına olanak veriyor.
Modern korunma yöntemlerinin kullanımında bir artış var. Yetmiyor mu?
Türkiye’de modern korunma yöntemlerini kullanma oranı yüzde 51. Ancak korunmayan ya da etkisiz ve riskli yöntemleri kullanıp, korunduğunu sananların sayısı da yüksek. Eski ve riskli denilen geri çekilme, takvim sayma gibi yöntemlerde yüzde 40’lara varan gebelik riskleri var.
Aile planlaması, hiç çocuk yapılmaması gibi algılanıyor hala. Bu deyimin doğru karşılığı nedir?
Çiftlerin kendi belirledikleri zamanda, istedikleri sayıda çocuk sahibi olabilmeleri. ‘Kontrol benim elimde. İstesem gebe kalırım, istemesem gebe kalmam’ diyebilmek. Ancak ne yazık ki Türkiye’de bu bilincin yerleşmemiş olmasından dolayı Türkiye’de hergün 113 bebek ölüyor. Her 13-14 dakikada 0-1 yaş arası bir bebek kaybediliyor. Her gün iki anne gebelik nedeniyle ölüyor. Yine ülkemizde kürtaj oranı yüzde 26. Bu olumsuzlukları yaşamamak için mutlaka modern korunma yöntemlerini kullanmak gerekiyor.
Kadın ne zaman ve hangi sıklıkta doğum yapmalı?
Doğum araları 3 yıl olmalı. Kadınların vücudu tıpkı nadasa bırakılan toprak gibi dinlenmek zorunda. Türkiye’de ikisi birden büyüsün mantığıyla kardeşler arasında genelde 1-2 yaş var. Bu anneyi bedensel olarak yıpratır. Çok sık doğum yapan kadınlar normal yaşlarından çok daha hızlı yaşlanırlar. Bu arada anne vücudunu hem doğuma, hem de bebeğe daha iyi hazırlar. En sağlıklı doğum yaşı 18-35 yaş arası.
Kullanılan korunma yönteminin cinsel yaşam üzerindeki etkileri nedir?
Geleneksel yöntemleri kullanmak için çok büyük bir sabır gösteriliyor ve çaba harcanıyor. Geri çekilme yöntemi ilişkiyi yarıda kesiyor. Takvim yönteminde ise birlikte olmak istediğiniz günlerin kısıtlı olması sorunu var. Çiftler her istediklerinde her ihtiyaç duyduklarında hiçbir korku duymadan, her aşamayı birlikte yaşayabildikleri kesintisiz bir cinsel yaşama ulaşabilirler.
Geleneksel yöntemlerin riskleri?
Binlerce yıldır kullanılan geri çekilme yönteminin yüzde 60-70 oranında koruyuculuğu var. Yani bu yöntemi kullanan her dört kadından biri istemese de gebe kalıyor. Düzenli cinsel yaşamı olan çiftlerin haftada ortalama dört kez birlikte olduklarını varsayarsak, bu risk oranının hayli yüksek olduğunu söyleyebiliriz. Takvim yöntemiyse düzenli adet gören kadının yumurtlama döneminde cinsel ilişkiye girmemesi. Ancak kadınların neredeyse yarısı düzenli adet görmüyor. Ayrıca kadınların yumurtlama zamanı hep aynı zamanda olmuyor. Hesap hatası sık yapılıyor.
Kürtaja sık başvuruluyor mu?
İstenmeyen gebelikler çoğunlukla geri çekilme ve takvim yöntemi gibi riskli yöntemlerle korunan çiftlerin başında gelir. Bu da çiftleri kürtaja yönlendirir. Bu yöntemi kullanan kadınlar yaşamlarında en az 2-3 kez kürtaj olmak zorunda kalıyorlar. Kürtaj aile planlama yöntemi değil. Sadece acil durumlarda başvurulacak bir çözüm. Basit gibi görülse de aslında cerrahi bir müdahale.
Hazırlayan: Mesude ERŞAN