Sadi Özdemir
Oluşturulma Tarihi: Haziran 10, 2008 00:00
Mendo Stamati’nin 1989’da kurduğu Çiçek İç Giyim, oğlu Vedat’ın çabalarıyla İsrail’in küresel mayo markası Gottex’in distribütörlüğünü alarak başladığı mayo ve iç giyim ticaretinde üst gelir grubu için 12 markanın satışını yapan, 20 mağazalı bir zincire dönüştü. Şimdi Mendo’s mağazalarını ve kendi mayo markası Estemar’ı ihraç etmeye hazırlanıyor.
ÇOK kültürlü tüccar geleneğiyle ünlü Sultanhamam’da yetişen, İstanbul’un en eski Musevi ailelerinden birine mensup Mendo Stamati’nin 1989’da kurduğu Çiçek İç Giyim Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi (Çiçek İç Giyim), iç pazarda Mendo’s mağazalarıyla büyümesini sürdürüyor. Mendo Bey’in oğlu Vedat’ın 1990’da İsrail’in küresel mayo markası Gottex’in distribütörlüğünü alarak başladığı mayo ve iç giyim ticareti, üst gelir grubuna 12 markanın satışını yapan, 9 milyon dolar cirolu 20 mağazalı bir perakende zinciri yarattı. Firma şimdi hem Mendo’s mağazalarını hem de kendi mayo markası Estemar’ı ihraç etmeye hazırlanıyor.
Sultanhamam tüccarıyız
Vedat Stamati, babasının 1994’te vefat ettiğini belirtiyor ve şöyle başlıyor anlatmaya: "Ailemiz 500 yıldır İstanbullu ve özellikle de tekstil ticaretinden geliyor. Dedemiz Abdullah Selvi, Sultanhamam’da manifaturacılıkla başlamış ticarete. Daha sonra da oğlu ve damatlarıyla ticaretini sürdürmüş. O zamanlar hem kumaş imalatı hem de ticareti yapıyormuş. Babam Mendo Bey ile 1976’ya kadar Bursa’da kumaş imalata devam ettiler. Sonra da İstanbul’da yuvarlak örgü makineleriyle örme kumaşa girdiler."
Grevler ve İsrail’e göç
1970’lerin sonlarına doğru Türkiye’deki üretim ve ticaret ortamının grevler, terör eylemleri nedeniyle bozulduğunu hatırlatan Vedat Stamati, bu dönemde Levent’te bulunan ve 40 kişinin çalıştığı tekstil fabrikasında da üretimin benzer nedenlerle durduğunu söylüyor. Stamati, şöyle konuşuyor: "Biz de fabrikayı, şirketimizi tasfiye edip ailece İsrail’e göçtük. 4 yıl kadar orada kaldık. Orada akrabalarımız olsa da hep Türkiye ve İstanbul’u özledik. Türkiye’de şartlar düzelince de geri döndük."
İç giyimle geri döndük
Türkiye’de Turgut Özal’ın başlattığı liberal ticaret ortamının da kendilerini çektiğini söyleyen Vedat Stamati, şöyle devam ediyor: "1984’te döndük ve tekstilde hem üretime hem de ticarete başladık. Turgut Özal dönemiyle liberalleşme olduğu için ithalata da başladık. Çünkü o dönemde herkes ’ne getirsek satarız’ diye de düşünüyordu. Babam o dönemde Türkiye’nin ilk iç giyim ithalatçılarından biri oldu. İmalat ve ithalat birlikte yürüdü. Sonra babam ortaklarından ayrıldı bir dönem ihracata da başladı. 1989’da da ise Babam ve Yıldız Baysal ile birlikte Çiçek İç Giyim’i kurduk."
Gottex’in kapısında yattım
İsrail’de yaşadığı dönemde tandığı İsrail’in küresel mayo markası Gottex’in Türkiye distribütörlüğünü almak için çok uğraştığını anlatan Vedat Stamati, "Gottex 1957’den itibaren mayo üretmeye başlamış 85 ülkeye ihracat yapan bir markaydı ve distribütörlük almak için çok yalvardım. Adeta kapılarında yattım. Sonunda bir miktar ürün verdiler. Bunların satışında başarılı olunca da 1990’da distibütörlüğü aldık. Eğer bir süre orada yaşamış olmasaydım bunu başaramazdım" diyor.
Mendo Bey sanayicilikten perakendeye nasıl geçti
Bursa’da kumaş imalatı yapıp Sultanhamam’da satan Mendo Stamati, sonra örme kumaş üretimine de girdi, Levent’te fabrika kurdu.
1970’lerin sonuna doğru ülkedeki çatışma ortamı, grevler üretimi imkansız hale getirdi. Stamati ailesi işleri tasfiye edip İsrail’e yerleşti.
Aile İsrail’e alışamadı, Türkiye’de istikrar sağlanınca tekrar İstanbul’a döndü ve yine sanayicilikle işe başladı.
Liberal ticaret ortamını da değerlendiren Mendo Stamati ithalata da başladı. Oğlu Vedat, İsrail’de tandığı mayo markası Gottex’in distribütörlüğünü aldı.
Mendo Stamati, perakendedeki boşluğu da görerek Akmerkez’de 1994’te ilk Mendo’s mağazasını açtı. Birçok küresel marka Mendo’s’a distribütörlük verdi
Çiçek İç Giyim, 2002’de kurduğu bir fabrikayı da maliyet fiyat uyumsuzluğu yüzünden devretti, tamamen perakendeciliğe odaklandı.
8’i İstanbul’da olmak üzere Türkiye genelinde 20 Mendo’s mağazası var. Fason üretimler de yaptıran firmanın 2007 cirosu 9 milyon dolar oldu.
Mendo’s’lar 12 küresel markayı satıyor
ÇİÇEK İç Giyim, ilk Mendo’s mağazasını 1994’te Akmerkez’de açtı. Sırasıyla İsrailli mayo markası Gottex’in, İspanyol iç giyim markası Selmark’ın, İtalyan pijama ve gecelik markası Linclalor’un distribütörlüğü alındı. 2005’te Gottex’in Gideon Oberson markasını satın alması üzerine bu markanın da satışına başladı. Daha sonra Calvin Klein’in de mayo distribütörü olan Çiçek İç Giyim, Emamo, Emporio Armani ve Just Cavalli gibi dünyaca ünlü markaları da Mendo’s mağazalarında Türkiye’nin üst gelir grubuna satıyor. Mendo’s’larda iç giyim markaları Wonderbra, Playtex, Dim, After Aden ve Elbrina da satılıyor.