Alzheimer aşısı sil baştan

Alzheimer hastalığına karşı geliÅŸtirilen aşıda beklenmedik bir yan etki ortaya çıktı. Aşı, deneklerin yedisinde beyin zarı enfeksiyonuna yol açtı.Alzheimer aşısı geçtiÄŸimiz yıl Ä°rlanda’daki biyoteknoloji firması Elan tarafından geliÅŸtirilmiÅŸti. Yaklaşık yüz Alzheimer hastası üzerinde uygulanan bağışıklık testinden baÅŸarılı sonuçlar alındıktan sonra ilacın etkisi Avrupa ve Amerika’daki 360 hasta üzerinde denenmeye baÅŸlandı. Ne var ki umut verici bulguları beklenmedik yan etkiler izledi. Ä°lk önce Fransa’da daha sonra ise Amerika ve Ä°sviçre’de bazı hastalarda beyin ve beyin zarı iltihabı (Meningoencephalitis) gibi rahatsızlıklar belirdi. Aşı tedavisine son verildi, tüm denekler sıkı kontrol altına alındı. Gerçi hastaların hiçbirinde yaÅŸamı tehdit eden bir durum söz konusu deÄŸil, hatta farklı ilaçlarla tedavi edilen Ä°sviçreli hastaların durumu da iyiye gidiyor. Fakat büyük umutlarla geliÅŸtirilen Alzheimer aşısı beklentileri yanıt veremedi ne yazık ki. Bilim dünyası aşıyla ilgili ilk iyi haberi, Elan bilim adamlarının ve firmaya baÄŸlı araÅŸtırma enstitüsünün, genetik farelerdeki tipik beyin bozukluluÄŸunun aşıyla durdurulabileceklerini açıklamasıyla duymuÅŸtu. DiÄŸer iyi haberler 2000 yılının sonlarında geldi. Beyin hücrelerinin toplu ölümüne neden olan karakteristik protein plakaları (Amyloid plakaları) tedavi edilmekte olan hayvanların %84’ünde kaybolmuÅŸ ayrıca hafıza kaybı ve öğrenme bozuklukları da önlenebilmiÅŸti. 100 hastaElan yöneticileri o tarihlerde Wheth-Ayerst ilaç firmasıyla birlikte aşıyı insanlar üzerinde de denemeye baÅŸladılar. Ä°lk aÅŸamada yaklaşık yüz hastaya bedendeki B-Amyloid proteinin sentetik versiyonu olan AN-1792 aşısı enjekte edildi. Hastaların bağışıklık savunması, plakaları temizleyen ve beyin hücrelerini koruyan antikorlarla uyarıldı. Ä°lk baÅŸlarda her ÅŸey iyi gitti. Hastalarda herhangi bir yan etki görülmedi. Hatta bazı hastalarda Amyloid yanıt vermeye bile baÅŸladı. Böylece 2001 eylül ayında 360 Alzheimer hastasının aşılanmasına karar verildi. Fakat beklenmedik etkiler karşısında hayal kırıklığına uÄŸrayan bilim adamları ÅŸimdi ani beyin iltihaplarının ortaya çıkışını tartışıyorlar. Gerçi ÅŸimdiye kadar enfeksiyona iÅŸaret eden izlere rastlanmadı ama aşı belki de hastalarda bağışıklık reaksiyonuna neden olmuÅŸtu. Aşının doÄŸrudan doÄŸruya beyni etkileyip etkilemediÄŸi de bilinmiyor. Öyle görülüyor ki bu tür tutarsızlıklarla birlikte Alzheimer araÅŸtırmacıları çalışmalarına yeni baÅŸtan baÅŸlamaları gerekecek. Die Zeit’in haberine göre, özellikle de Ä°sviçreli doktorlar aşı konusunda umutlarını yitirmemiÅŸler. Olumsuzlukların kaldırılabileceÄŸinden emin olan Nitsch, yan etkilerin her zaman ortaya çıkabileceÄŸini ve klinik deneylerin de tam da bu noktada yarar saÄŸladığını vurguluyor. Â