Ailelerin ıslak sırrı

D. K. 11 yaşında, gece yatak ıslatma sorunu olan bir kız çocuğu. Annesi, uzun yıllar kimseyle paylaşmadığı, mahrem saydığı bu sorunun D. büyüdükçe biteceğini zannetti. Ama D.’nin yaş almasıyla sorun hallolmadı, tersine daha rahatsız edici oldu. D.’nin en büyük üzüntüsü annesine iş çıkarıp onu yorması. “Akşam çok su içmemek için kendimi tutuyorum ama yine de içmeden duramıyorum. Gece bazen iki kere altıma kaçırıyorum. Annem gece uyandırıp, tuvalete kaldırıyor. Elimde olmadan kaçırıyorum. Üstüm, başım, çarşafım, yorganım ıslanıyor; uyanıyorum. Annem de kızıyor, ‘Bıktım, yeter’ diyor. Tedavi olmaya başladım. Gece kaçırmalarım azaldı” diyor.
D. yalnız değil. Yatak ıslatma sıklığı yaş büyüdükçe azalsa bile sık görülüyor. Erkeklerde daha çok. Üstelik sadece sağlık sorunu değil, sosyal boyutu da var. Bu sorunu olan çocuklar ve aileler konaklamaları gereken aktivitelerden (kamp, tatil ve misafirlik gibi) kaçınıyor.

KENDİLİĞİNDEN GEÇMEZ

Çocuk Nefroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Oğuz Söylemezoğlu tıbbi adı ‘enürezis noktürna’ olan yatak ıslatma sorununun basit yöntem ve ilaçlarla kolayca tedavi edilebileceğini söylüyor. “5 yaşında bir çocuğun gece yatağını ıslatması normal değil. Kendiliğinden geçmesini beklemek yanlış. Ailede gerginlik yaratan, çocuğu zor durumda bırakan bu sorunun kökeni, çoğumuzun sandığı gibi psikolojik değil. Ancak yarattığı stresli durum nedeniyle sıkıntı ve kendine güven sorununa yol açabiliyor” diyor.�
Yatak ıslatma, mesanenin küçük olması, kontrol edilememesi, derin uyku bozukluğu gibi fizyolojik sorunlardan kaynaklanıyor. Bazı davranışların düzeltilmesi bile (akşam sıvı ve tuz alımının kısıtlaması gibi) çok işe yarıyor. Ayrıca alarm ve ilaç tedavileri de yüz güldürüyor.

ÇOCUĞUN PİPİSİNİ YAKAN VAR

Haydarpaşa Numune Hastanesi’nde üroloji uzmanı Dr. Prof. Dr. İhsan Karaman’ın yatak ıslatan 314 çocukla (182 erkek, 132 kız) yaptığı araştırmaya göre aileler, bu çocukları cezasız bırakmıyor. Çocukların yüzde 56’sı en azından bir çeşit cezalandırmayla karşı karşıya kalmış. Ailelerin bir kısmı ‘hafif’ cezalandırıyor. Yüzde 47’si tenkit etmiş, yüzde 25’i çocuğun isteklerini reddetmiş, yüzde 19’u aşağılamış veya sırlarını açığa vurmuş. Bazen de gayet ağır cezalandırmış. Yüzde 25’i dövme, yüzde 6’sı uyanık tutma, yüzde 6’sı ıslak bırakma, yüzde 7’si kilitleme, yüzde biri de penisi yakma cezası uygulamış. Bilimsel tedavi yöntemlerinin uygulanma oranı iyi eğitimli ailelerde yüzde 80, düşük eğitimlilerdeyse yüzde 97.

Çocuk Nefroloji Derneği’nin yatak ıslatma tedavisi gören çocuklara yönelik ‘Mutlu Sabahlar’ resim yarışmasında 9-12 yaş grubunda Derya Kızıldağ, Soner Tuzcuoğlu ve Yaren Menemencioğlu ilk üç sırada. 5-8 yaş grubunda da Doğa Şanlı, Deniz Açık ve Oğuzhan Özbay ilk üçe girdi.