Açık Radyo, TRT 1, Süper FM karışımı: Polis Radyosu

Bir zamanlar evimize dünyanın bütün bilgilerini, müziklerini getiren transistörlü radyolarımız ve sadece TRT’ye geçit veren yayın tekeli vardı. Pür dikkat dinlediÄŸimiz Türkiye Radyoları Birinci Programı, orta ve uzun dalgadan yayın yapardı. Yurttan Sesler, Çocuk Saati, Radyo Tiyatrosu hiç kaçmazdı.Arabesk çaldığı için kısa dalgadan en çok dinlenen ise Polis Radyosu’ydu. Dinleyici isteklerine yer verirdi. Bir de ‘Çalıntı ve Buluntu Mallar’ anonsu vardı ki meraklısı had safhadaydı. Aradan çok yıl geçti. Polis Radyosu, FM bandından stereo dinlenir oldu. Ardından özel radyolar kuruldu ve bir rekabetin içine girdi. Radyo Yayıncıları DerneÄŸi’nin düzenlediÄŸi yarışmada hafta içi Jüri Özel Ödülü aldığını öğrenince 24 saat canlı yayın yapan bu radyonun hálá aynı popülariteyi koruyup korumadığını merak ettim. Ä°ÅŸe Ä°stanbul frekansı olan 94.1’i oto radyosunun hafızasına kaydederek baÅŸladım. Türk popunun en hit parçalarını, Türk sanat müziÄŸinin klasiklerini ve arada da arabesk ÅŸarkılar çalıyordu. Sunucusu, tonmaister’ı, spikeri gayet profesyoneldi. Ayrıca programları da gayet iddialıydı. Ve yıllar sonra yeniden duyduÄŸum, o çok bildik anons yine vardı: Kayıp ve Buluntu Mallar... Polis Radyosu, polis radyosu olduÄŸunu, ‘devlet’le baÅŸlayan gayet ağırbaÅŸlı anonslarıyla arada bir hatırlatmadı deÄŸil. Ama artık Açık Radyo, TRT1, Süper FM ve polis karışımı yepyeni bir istasyon olmuÅŸtu.Türkiye Polis Radyosu’nun resmi adı, Emniyet Genel Müdürlüğü HaberleÅŸme Dairesi Radyo Foto Film Åžube Müdürlüğü. Yani radyo yayıncılığının yanı sıra Emniyet’in fotoÄŸraf ve film iÅŸlerini de yapıyor. ‘906 Rakımlı Tepe’ ve ‘Karakol’ belgesellerini ve TRT’de baÅŸlayan 13 bölümlük drama-belgesel ‘Kanun Adına’yı da yine bu ÅŸube hazırladı.Polis Radyosu’nun merkezi Ankara. 29 ilden dinlenebiliyor. Radyo, TRT’nin yayın tekelinin bulunduÄŸu yıllarda kuruldu. 1948’de hükümet, suçu önlemek, trafik kazalarını azaltmak ve polisin halkla iliÅŸkilerini iyileÅŸtirmek amacıyla polise radyo kurma izni verdi. 1952’de deneme yayını baÅŸladı.Radyonun yöneticisi, Dördüncü Sınıf Emniyet Müdürü Sedat Sevim ‘TeÅŸkilatın diÄŸer birimlerinden çok farklıyız’ diyor. Gerçekten de telsiz sesi yerine Türk popunun en hit parçaları yankılanıyor koridorlarda. ‘462’den 57’ye tamam’ gibi anonslar yerine ‘Gümüşhane’den Ali Yıldırım ve ailesi için’ bir ÅŸarkı anons ediliyor. Haluk Haspolat (29), altı yıldır radyoda. Türk Sanat MüziÄŸi (TSM) programı ‘Bir Åžarkıdır YaÅŸamak’ ile ‘Türk MüziÄŸi’ne Can Verenler’in tonmaister’ı ve sunucusu. Ä°zmir Rüştü Ãœnsal Polis Okulu’nda öğrenciyken TSM korolarında solistlik yapmış. Åžimdi de Emniyet Genel Müdürlüğü Korosu’nda. Stüdyonun kumanda masasında, çaldığı müzikleri huÅŸu içinde dinlerken buluyoruz onu. ‘Ömrümce Hep Adım Adım’ ÅŸarkısını döndürürken programcılık anlayışını tek soruda özetliyor: ‘Dinleyici radyodan kaliteli müzik olarak ne bekler?’ Haspolat, süzgeçinden geçen sanatçılara programında yer veriyor. ‘Programımızı yaÅŸlılar dinlemiyor sadece. Gençler büyük ilgi gösteriyor.’ Program Yapımcısı Nuran Yalçın, söze katılıyor: ‘Dünyanın en güzel iÅŸini yapıyoruz...’ Ä°yi bir caz dinleyicisi olduÄŸunu söylüyor. 21 yıllık polis memuru. Dört yıldır radyoda ‘SaÄŸlıklı SöyleÅŸiler’ ve ‘Tüketici Köşesi’ni yapıyor. Polis memuru ve spiker Fatma ile Oral Ararat, radyoda evlenmiÅŸler. Fatma Ararat, 1989’da TRT’nin spikerlik kursuna katılmış ‘Spikerlik o dönemde kolay deÄŸildi. Mesut Mertcan, Zafer Kiraz ve Mehpare Çelik ders veriyor, mikrofona çıkacakları seçiyordu.’ORHAN PAMUK’A KAPALIArarat çifti, ÅŸark görevi için Diyarbakır’a gittiklerinde de radyoda çalışmışlar. Dinleyicilerle çok sıcak baÄŸ kurduklarını, küçük illerde bu iletiÅŸimin daha kuvvetli olduÄŸunu anlatıyor. ‘BoÅŸandığımızı, evlendiÄŸimizi bile biliyorlar. Çocuklarına adımızı vermek istediklerini söylüyorlar.’ Oral Ararat, Diyarbakır yıllarında TRT-2’de sunuculuk da yapmış. Polis Radyosu’nun haber bültenlerini kim yazıyor, sansür var mı, diye soruyoruz. Ararat, ‘Anadolu Ajansı’ndan seçip derliyoruz. Müdürümüze onaylattıktan sonra okuyoruz. Siyasi haberlere girmiyoruz’ diyor. Haber atladıkları da oluyormuÅŸ. Programcı Özlem Cemali, Günün İçinden, Hukuk Rehberi ve Kitaplık’ı sunuyor. ‘Yeni çıkan kitapları, yazarlarını tanıtıyoruz. Orhan Pamuk devre dışı tabii.’ Neden, diye soruyorum. ‘Tartışmalı isimlere yer vermiyoruz’ diyor.SADIK DÄ°NLEYÄ°CÄ°LER VARRadyonun fanatik dinleyicilerini tüm personel tanıyor. Her gün arıyorlar ya da pasta böreklerle Ankara’ya geliyorlar. Radyo çalışanlarının evlerinde birer ikiÅŸer gün misafir oluyorlar. Ä°stanbullu ev kadını Kadriye Tetik, yaÅŸlı ve yalnız. ‘Radyonuzun annesi olayım’ diyor ve ardından çıkageliyor. Bir hafta boyunca ağırlanıyor. Susurluk’tan Refika Hanım da öyle. Canlı baÄŸlantıda personeli yemeÄŸe davet ediyor ısrarla. Radyonun bir gözbebeÄŸi daha var ki diÄŸer dinleyiciler telefonla itiraz ediyorlar, ‘Neden her istediÄŸi parçayı çalıyorsunuz’ diye. Çakmak, Ankaralı bir ayakkabı boyacısı. Her gün aynı saatte jetonla arıyor ve ruh haline göre üç ÅŸarkı istiyor. Tabii hepsi de yayınlanıyor. YÃœZDE 70 TÃœRKÇE POP ÇALINIYOR3 Radyoya her ay komisyonun önerdiÄŸi 25 CD alınıyor. ArÅŸivde 15 bin LP (long play), 11 bin 45’lik plak var. 3 Programların yüzde 70’inde Türkçe pop müzik çalınıyor. Kalanı sanat, halk müziÄŸi ve arabesk. 3 30 personelin 15’i kadın, sekizi sivil. Polis meslektaÅŸlarıyla aynı maaşı alıyorlar. 3 Sesi ve diksiyonu düzgün polisler seçilip kursa gönderildikten sonra radyoda görevlendiriliyor.Sanılanın aksine arabeske ağırlık vermiyoruzEskiden TRT’de arabesk yasaktı, biz çalıyorduk. Bu nedenle bu türe ağırlık verdiÄŸimiz sanılıyor. Oysa 10 parçadan ikisi arabesk. Hukuki statümüz nedeniyle reklam almıyoruz, telif ödemiyoruz. Yasak listemiz yok ama polemik konusu sanatçılara programlarda yer vermiyoruz. Bardağın dolu tarafını gösteren, umut ve güven veren yayınlar yapıyoruz. Önümüzdeki günlerde, sürücülerin trafik ve yol durumunu anında öğrenmesi için program yapacağız. ABD ve Almanya’daki gibi ‘Acil Yardım’ anonslarını gündemimize aldık. Yurtdışı görevine giden polis memurları sayesinde bütün ülkelerle irtibatımız var. Hiçbir ülkede bizdekinden baÅŸka polis radyosunun olmadığını öğrendik. Sedat Sevim (Radyoevi Müdürü)Entelektüel polis çok, bizi dinleyin anlayacaksınızAksi görüşteki akademisyenleri, köşe yazarlarını, Emniyet’ten uzmanları haftada üç gün canlı yayın konuÄŸu yapıyoruz. MGK Genel Sekreteri, Bülent Ecevit, Bülent Arınç, Deniz Baykal, Faruk Bildirici, Mustafa Balbay, Muhsin YazıcıoÄŸlu, Tamer Levent ve ErtuÄŸrul Günay da konuÄŸumuz oldu. Programımızı Emniyetçiler dinliyor sanıyorduk ama çok farklı kesimlerden arıyorlar. Entelektüel polis çok. Bunun anlaşılması için bizi dinlemeye devam edin, çok ÅŸey duyacaksınız. Doç. Önder Aytaç (Programcı, Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı)Â