Açık Radyo, TRT 1, Süper FM karışımı: Polis Radyosu
Güncelleme Tarihi:
Gülden AYDIN
Oluşturulma Tarihi: Nisan 17, 2005 00:20
Bir zamanlar evimize dünyanın bütün bilgilerini, müziklerini getiren transistörlü radyolarımız ve sadece TRT’ye geçit veren yayın tekeli vardı. Pür dikkat dinlediğimiz Türkiye Radyoları Birinci Programı, orta ve uzun dalgadan yayın yapardı. Yurttan Sesler, Çocuk Saati, Radyo Tiyatrosu hiç kaçmazdı.
Arabesk çaldığı için kısa dalgadan en çok dinlenen ise Polis Radyosu’ydu. Dinleyici isteklerine yer verirdi. Bir de ‘Çalıntı ve Buluntu Mallar’ anonsu vardı ki meraklısı had safhadaydı. Aradan çok yıl geçti. Polis Radyosu, FM bandından stereo dinlenir oldu. Ardından özel radyolar kuruldu ve bir rekabetin içine girdi. Radyo Yayıncıları Derneği’nin düzenlediği yarışmada hafta içi Jüri Özel Ödülü aldığını öğrenince 24 saat canlı yayın yapan bu radyonun hálá aynı popülariteyi koruyup korumadığını merak ettim. İşe İstanbul frekansı olan 94.1’i oto radyosunun hafızasına kaydederek başladım. Türk popunun en hit parçalarını, Türk sanat müziğinin klasiklerini ve arada da arabesk şarkılar çalıyordu. Sunucusu, tonmaister’ı, spikeri gayet profesyoneldi. Ayrıca programları da gayet iddialıydı. Ve yıllar sonra yeniden duyduğum, o çok bildik anons yine vardı: Kayıp ve Buluntu Mallar... Polis Radyosu, polis radyosu olduğunu, ‘devlet’le başlayan gayet ağırbaşlı anonslarıyla arada bir hatırlatmadı değil. Ama artık Açık Radyo, TRT1, Süper FM ve polis karışımı yepyeni bir istasyon olmuştu.
Türkiye Polis Radyosu’nun resmi adı, Emniyet Genel Müdürlüğü Haberleşme Dairesi Radyo Foto Film Şube Müdürlüğü. Yani radyo yayıncılığının yanı sıra Emniyet’in fotoğraf ve film işlerini de yapıyor. ‘906 Rakımlı Tepe’ ve ‘Karakol’ belgesellerini ve TRT’de başlayan 13 bölümlük drama-belgesel ‘Kanun Adına’yı da yine bu şube hazırladı.
Polis Radyosu’nun merkezi Ankara. 29 ilden dinlenebiliyor. Radyo, TRT’nin yayın tekelinin bulunduğu yıllarda kuruldu. 1948’de hükümet, suçu önlemek, trafik kazalarını azaltmak ve polisin halkla ilişkilerini iyileştirmek amacıyla polise radyo kurma izni verdi. 1952’de deneme yayını başladı.
Radyonun yöneticisi, Dördüncü Sınıf Emniyet Müdürü Sedat Sevim ‘Teşkilatın diğer birimlerinden çok farklıyız’ diyor. Gerçekten de telsiz sesi yerine Türk popunun en hit parçaları yankılanıyor koridorlarda. ‘462’den 57’ye tamam’ gibi anonslar yerine ‘Gümüşhane’den Ali Yıldırım ve ailesi için’ bir şarkı anons ediliyor.
Haluk Haspolat (29), altı yıldır radyoda. Türk Sanat Müziği (TSM) programı ‘Bir Şarkıdır Yaşamak’ ile ‘Türk Müziği’ne Can Verenler’in tonmaister’ı ve sunucusu. İzmir Rüştü Ünsal Polis Okulu’nda öğrenciyken TSM korolarında solistlik yapmış. Şimdi de Emniyet Genel Müdürlüğü Korosu’nda. Stüdyonun kumanda masasında, çaldığı müzikleri huşu içinde dinlerken buluyoruz onu. ‘Ömrümce Hep Adım Adım’ şarkısını döndürürken programcılık anlayışını tek soruda özetliyor: ‘Dinleyici radyodan kaliteli müzik olarak ne bekler?’ Haspolat, süzgeçinden geçen sanatçılara programında yer veriyor. ‘Programımızı yaşlılar dinlemiyor sadece. Gençler büyük ilgi gösteriyor.’ Program Yapımcısı Nuran Yalçın, söze katılıyor: ‘Dünyanın en güzel işini yapıyoruz...’ İyi bir caz dinleyicisi olduğunu söylüyor. 21 yıllık polis memuru. Dört yıldır radyoda ‘Sağlıklı Söyleşiler’ ve ‘Tüketici Köşesi’ni yapıyor.
Polis memuru ve spiker Fatma ile Oral Ararat, radyoda evlenmişler. Fatma Ararat, 1989’da TRT’nin spikerlik kursuna katılmış ‘Spikerlik o dönemde kolay değildi. Mesut Mertcan, Zafer Kiraz ve Mehpare Çelik ders veriyor, mikrofona çıkacakları seçiyordu.’
ORHAN PAMUK’A KAPALI
Ararat çifti, şark görevi için Diyarbakır’a gittiklerinde de radyoda çalışmışlar. Dinleyicilerle çok sıcak bağ kurduklarını, küçük illerde bu iletişimin daha kuvvetli olduğunu anlatıyor. ‘Boşandığımızı, evlendiğimizi bile biliyorlar. Çocuklarına adımızı vermek istediklerini söylüyorlar.’ Oral Ararat, Diyarbakır yıllarında TRT-2’de sunuculuk da yapmış.
Polis Radyosu’nun haber bültenlerini kim yazıyor, sansür var mı, diye soruyoruz. Ararat, ‘Anadolu Ajansı’ndan seçip derliyoruz. Müdürümüze onaylattıktan sonra okuyoruz. Siyasi haberlere girmiyoruz’ diyor. Haber atladıkları da oluyormuş. Programcı Özlem Cemali, Günün İçinden, Hukuk Rehberi ve Kitaplık’ı sunuyor. ‘Yeni çıkan kitapları, yazarlarını tanıtıyoruz. Orhan Pamuk devre dışı tabii.’ Neden, diye soruyorum. ‘Tartışmalı isimlere yer vermiyoruz’ diyor.
SADIK DİNLEYİCİLER VAR
Radyonun fanatik dinleyicilerini tüm personel tanıyor. Her gün arıyorlar ya da pasta böreklerle Ankara’ya geliyorlar. Radyo çalışanlarının evlerinde birer ikişer gün misafir oluyorlar. İstanbullu ev kadını Kadriye Tetik, yaşlı ve yalnız. ‘Radyonuzun annesi olayım’ diyor ve ardından çıkageliyor. Bir hafta boyunca ağırlanıyor. Susurluk’tan Refika Hanım da öyle. Canlı bağlantıda personeli yemeğe davet ediyor ısrarla. Radyonun bir gözbebeği daha var ki diğer dinleyiciler telefonla itiraz ediyorlar, ‘Neden her istediği parçayı çalıyorsunuz’ diye. Çakmak, Ankaralı bir ayakkabı boyacısı. Her gün aynı saatte jetonla arıyor ve ruh haline göre üç şarkı istiyor. Tabii hepsi de yayınlanıyor.
YÜZDE 70 TÜRKÇE POP ÇALINIYOR
3 Radyoya her ay komisyonun önerdiği 25 CD alınıyor. Arşivde 15 bin LP (long play), 11 bin 45’lik plak var.3 Programların yüzde 70’inde Türkçe pop müzik çalınıyor. Kalanı sanat, halk müziği ve arabesk. 3 30 personelin 15’i kadın, sekizi sivil. Polis meslektaşlarıyla aynı maaşı alıyorlar. 3 Sesi ve diksiyonu düzgün polisler seçilip kursa gönderildikten sonra radyoda görevlendiriliyor.
Sanılanın aksine arabeske ağırlık vermiyoruz
Eskiden TRT’de arabesk yasaktı, biz çalıyorduk. Bu nedenle bu türe ağırlık verdiğimiz sanılıyor. Oysa 10 parçadan ikisi arabesk. Hukuki statümüz nedeniyle reklam almıyoruz, telif ödemiyoruz. Yasak listemiz yok ama polemik konusu sanatçılara programlarda yer vermiyoruz. Bardağın dolu tarafını gösteren, umut ve güven veren yayınlar yapıyoruz. Önümüzdeki günlerde, sürücülerin trafik ve yol durumunu anında öğrenmesi için program yapacağız. ABD ve Almanya’daki gibi ‘Acil Yardım’ anonslarını gündemimize aldık. Yurtdışı görevine giden polis memurları sayesinde bütün ülkelerle irtibatımız var. Hiçbir ülkede bizdekinden başka polis radyosunun olmadığını öğrendik. Sedat Sevim (Radyoevi Müdürü)
Entelektüel polis çok, bizi dinleyin anlayacaksınız
Aksi görüşteki akademisyenleri, köşe yazarlarını, Emniyet’ten uzmanları haftada üç gün canlı yayın konuğu yapıyoruz. MGK Genel Sekreteri, Bülent Ecevit, Bülent Arınç, Deniz Baykal, Faruk Bildirici, Mustafa Balbay, Muhsin Yazıcıoğlu, Tamer Levent ve Ertuğrul Günay da konuğumuz oldu. Programımızı Emniyetçiler dinliyor sanıyorduk ama çok farklı kesimlerden arıyorlar. Entelektüel polis çok. Bunun anlaşılması için bizi dinlemeye devam edin, çok şey duyacaksınız.
Doç. Önder Aytaç (Programcı, Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı)
Türkiye Polis Radyosu’nun resmi adı, Emniyet Genel Müdürlüğü Haberleşme Dairesi Radyo Foto Film Şube Müdürlüğü. Yani radyo yayıncılığının yanı sıra Emniyet’in fotoğraf ve film işlerini de yapıyor. ‘906 Rakımlı Tepe’ ve ‘Karakol’ belgesellerini ve TRT’de başlayan 13 bölümlük drama-belgesel ‘Kanun Adına’yı da yine bu şube hazırladı.
Polis Radyosu’nun merkezi Ankara. 29 ilden dinlenebiliyor. Radyo, TRT’nin yayın tekelinin bulunduğu yıllarda kuruldu. 1948’de hükümet, suçu önlemek, trafik kazalarını azaltmak ve polisin halkla ilişkilerini iyileştirmek amacıyla polise radyo kurma izni verdi. 1952’de deneme yayını başladı.
Radyonun yöneticisi, Dördüncü Sınıf Emniyet Müdürü Sedat Sevim ‘Teşkilatın diğer birimlerinden çok farklıyız’ diyor. Gerçekten de telsiz sesi yerine Türk popunun en hit parçaları yankılanıyor koridorlarda. ‘462’den 57’ye tamam’ gibi anonslar yerine ‘Gümüşhane’den Ali Yıldırım ve ailesi için’ bir şarkı anons ediliyor.
Haluk Haspolat (29), altı yıldır radyoda. Türk Sanat Müziği (TSM) programı ‘Bir Şarkıdır Yaşamak’ ile ‘Türk Müziği’ne Can Verenler’in tonmaister’ı ve sunucusu. İzmir Rüştü Ünsal Polis Okulu’nda öğrenciyken TSM korolarında solistlik yapmış. Şimdi de Emniyet Genel Müdürlüğü Korosu’nda. Stüdyonun kumanda masasında, çaldığı müzikleri huşu içinde dinlerken buluyoruz onu. ‘Ömrümce Hep Adım Adım’ şarkısını döndürürken programcılık anlayışını tek soruda özetliyor: ‘Dinleyici radyodan kaliteli müzik olarak ne bekler?’ Haspolat, süzgeçinden geçen sanatçılara programında yer veriyor. ‘Programımızı yaşlılar dinlemiyor sadece. Gençler büyük ilgi gösteriyor.’ Program Yapımcısı Nuran Yalçın, söze katılıyor: ‘Dünyanın en güzel işini yapıyoruz...’ İyi bir caz dinleyicisi olduğunu söylüyor. 21 yıllık polis memuru. Dört yıldır radyoda ‘Sağlıklı Söyleşiler’ ve ‘Tüketici Köşesi’ni yapıyor.
Polis memuru ve spiker Fatma ile Oral Ararat, radyoda evlenmişler. Fatma Ararat, 1989’da TRT’nin spikerlik kursuna katılmış ‘Spikerlik o dönemde kolay değildi. Mesut Mertcan, Zafer Kiraz ve Mehpare Çelik ders veriyor, mikrofona çıkacakları seçiyordu.’
ORHAN PAMUK’A KAPALI
Ararat çifti, şark görevi için Diyarbakır’a gittiklerinde de radyoda çalışmışlar. Dinleyicilerle çok sıcak bağ kurduklarını, küçük illerde bu iletişimin daha kuvvetli olduğunu anlatıyor. ‘Boşandığımızı, evlendiğimizi bile biliyorlar. Çocuklarına adımızı vermek istediklerini söylüyorlar.’ Oral Ararat, Diyarbakır yıllarında TRT-2’de sunuculuk da yapmış.
Polis Radyosu’nun haber bültenlerini kim yazıyor, sansür var mı, diye soruyoruz. Ararat, ‘Anadolu Ajansı’ndan seçip derliyoruz. Müdürümüze onaylattıktan sonra okuyoruz. Siyasi haberlere girmiyoruz’ diyor. Haber atladıkları da oluyormuş. Programcı Özlem Cemali, Günün İçinden, Hukuk Rehberi ve Kitaplık’ı sunuyor. ‘Yeni çıkan kitapları, yazarlarını tanıtıyoruz. Orhan Pamuk devre dışı tabii.’ Neden, diye soruyorum. ‘Tartışmalı isimlere yer vermiyoruz’ diyor.
SADIK DİNLEYİCİLER VAR
Radyonun fanatik dinleyicilerini tüm personel tanıyor. Her gün arıyorlar ya da pasta böreklerle Ankara’ya geliyorlar. Radyo çalışanlarının evlerinde birer ikişer gün misafir oluyorlar. İstanbullu ev kadını Kadriye Tetik, yaşlı ve yalnız. ‘Radyonuzun annesi olayım’ diyor ve ardından çıkageliyor. Bir hafta boyunca ağırlanıyor. Susurluk’tan Refika Hanım da öyle. Canlı bağlantıda personeli yemeğe davet ediyor ısrarla. Radyonun bir gözbebeği daha var ki diğer dinleyiciler telefonla itiraz ediyorlar, ‘Neden her istediği parçayı çalıyorsunuz’ diye. Çakmak, Ankaralı bir ayakkabı boyacısı. Her gün aynı saatte jetonla arıyor ve ruh haline göre üç şarkı istiyor. Tabii hepsi de yayınlanıyor.
YÜZDE 70 TÜRKÇE POP ÇALINIYOR
3 Radyoya her ay komisyonun önerdiği 25 CD alınıyor. Arşivde 15 bin LP (long play), 11 bin 45’lik plak var.3 Programların yüzde 70’inde Türkçe pop müzik çalınıyor. Kalanı sanat, halk müziği ve arabesk. 3 30 personelin 15’i kadın, sekizi sivil. Polis meslektaşlarıyla aynı maaşı alıyorlar. 3 Sesi ve diksiyonu düzgün polisler seçilip kursa gönderildikten sonra radyoda görevlendiriliyor.
Sanılanın aksine arabeske ağırlık vermiyoruz
Eskiden TRT’de arabesk yasaktı, biz çalıyorduk. Bu nedenle bu türe ağırlık verdiğimiz sanılıyor. Oysa 10 parçadan ikisi arabesk. Hukuki statümüz nedeniyle reklam almıyoruz, telif ödemiyoruz. Yasak listemiz yok ama polemik konusu sanatçılara programlarda yer vermiyoruz. Bardağın dolu tarafını gösteren, umut ve güven veren yayınlar yapıyoruz. Önümüzdeki günlerde, sürücülerin trafik ve yol durumunu anında öğrenmesi için program yapacağız. ABD ve Almanya’daki gibi ‘Acil Yardım’ anonslarını gündemimize aldık. Yurtdışı görevine giden polis memurları sayesinde bütün ülkelerle irtibatımız var. Hiçbir ülkede bizdekinden başka polis radyosunun olmadığını öğrendik. Sedat Sevim (Radyoevi Müdürü)
Entelektüel polis çok, bizi dinleyin anlayacaksınız
Aksi görüşteki akademisyenleri, köşe yazarlarını, Emniyet’ten uzmanları haftada üç gün canlı yayın konuğu yapıyoruz. MGK Genel Sekreteri, Bülent Ecevit, Bülent Arınç, Deniz Baykal, Faruk Bildirici, Mustafa Balbay, Muhsin Yazıcıoğlu, Tamer Levent ve Ertuğrul Günay da konuğumuz oldu. Programımızı Emniyetçiler dinliyor sanıyorduk ama çok farklı kesimlerden arıyorlar. Entelektüel polis çok. Bunun anlaşılması için bizi dinlemeye devam edin, çok şey duyacaksınız.
Doç. Önder Aytaç (Programcı, Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı)