6.5 milyar dolar peşin para nasıl fark etmezmiş

APS Giyim Yönetim Kurulu Başkanı Osman Benzeş, telefonda iki yakama yapışır tavırla sordu:‘6.5 milyar doları peşin almakla taksitle almak nasıl fark etmezmiş?’Osman Benzeş, Türk Telekom ihalesinde Çalık-Etisalat konsorsiyumunun, ‘Biz 6.5 milyar doları peşin ödeyelim, üstelik yüzde 5 indirimi de talep etmeyiz’ önerisini kastediyordu.Oger Telecom-TIM konsorsiyumunun 6 milyar 550 milyon dolarla önde bitirdiği Türk Telekom’un yüzde 55’inin satışı ihalesinde gündeme gelen, ‘peşin-vadeli’ tartışması, Özelleştirme İdaresi’ni kızdırmış, Başkan Metin Kilci, noktayı koymuştu: ‘Biz peşin ya da vadeli ödemeye bakmayız. 50 milyon dolar fazla veren Oger Telecom’u birinci sayarız.’Benzeş, Kilci’nin bu sözlerine takılmıştı: ‘6.5 milyar dolar peşin paraya nasıl bakmazlar?’Benzeş’e ihalenin şartnamesini, Kilci’nin de bunu kastettiğini hatırlattım: ‘İhale şartnamesi, peşin ya da vadeli ödemeye bakılmaksızın en yüksek teklifin dikkate alınmasını öngörüyor. Kilci de ihalenin teknik olarak bittiğini, Oger’in birinci geldiğini belirtiyor.’Benzeş ısrarlıydı: ‘Olur mu, Kilci, ayrıca ‘peşinin avantajı yok’ diyor.’Ben yine, Kilci’nin olayın teknik açıdan bitmiş olmasına dikkat çektiğine getirdim konuyu. Benzeş, itiraz etti: ‘Ben işadamıyım. Peşin paranın gücünü, ne anlama geldiğini gayet iyi bilirim. Özelleştirme İdaresi’nin, hükümetin buna bir çözüm bulması gerekir.’Aslında Kilci, ‘Oger Telecom önde ancak Özelleştirme Yüksek Kurulu’na ikinci olan Çalık-Etisalat konsorsiyumunun teklifini de götüreceğiz’ diyerek, diğer aşamalara kadar konuyu kapattı.Ancak, Benzeş gibi düşünenler de var. Geçen gün 6.5 milyar doları peşin almanın değerini Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) Türkiye’ye kullandırdığı kredi faizi üzerinden anlatmaya çalıştım. Türkiye, 6.5 milyar doları IMF’den tek kalemde alıp, 5 yıl vadeli ödese, rakam 7.5 milyar dolara yaklaşıyor. (Geçen yazıda yanlışlıkla 8 milyar dolar demiştim.)Piyasa 6.5 milyar doları peşin almanın yaratacağı ‘iyileşme’yi bir de Hazine’nin faiz yükü açısından inceliyor. Buna göre, Hazine’ye 6.5 milyar dolar kaynak gelse, bu yılki borçlanma gereği aynı miktarda azalıyor. İç borçlanma faizi üzerinden yapılan hesaplar, 6.5 milyar doları peşin almanın Hazine’ye kazandıracağı tasarrufun 600 milyon dolar dolayında olduğunu gösteriyor.Neyse...Çalık Grubu’nun Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Çalık dahil kimsenin, ‘İhale etiğine aykırı davranın’ gibi bir çağrı yaptığı yok. Çalık, tekrarlıyor: ‘Özelleştirme İdaresi çok şeffaf ve düzgün ihale yaptı. Oger Telecom’a hayırlı olsun.’Çalık, bir noktayı daha yeniden vurguluyor: ‘Teklifimizde peşin ödeme baştan beri vardı.’Öyleyse ortaya çıkan ‘peşin-vadeli’ tartışması neye ve kime yarıyor?Anlaşılan bu iş en çok hükümetin hoşuna gidiyor: ‘Bakın ‘artık kimse yüzüne bakmaz’ denilen Türk Telekom için 6.5 milyar doları peşin ödemeyi öneren var. Biz bu işi iyi yapıyoruz.’Hükümet ayrıca açık etmese de Oger Telecom’un peşinatı artırmasını umuyor...Yanılıyor muyum?Futbolda şike biter mi yoksa maliyeti mi artarTÜRKİYE Futbol Federasyonu Başkanı Levent Bıçakcı, Asbaşkan Hasan Doğan ve Mali İşler Başdanışmanı Hilmi Güvenal, Süper Lig için ortaya koydukları yeni havuz sisteminin ‘adil ve rekabetçi’ olduğundan çok emin: ‘Her puan yuvarlak hesap 80 milyar lira. 3 puan 240 milyar lira eder. Bu parayı son dakikaya kadar hiçbir takım kaçırmak istemez. Düşme hattında olan da, ligin ortalarında kalıp, fazla iddiası bulunmayan da işin ucunda para varken puan kaptırmayı düşünmez.’Bıçakcı ve Doğan, yeni sistemin, ‘şike’ olayının da önüne set çekebileceğini düşünüyor: ‘Puan başına 80 milyar lirayı bırakıp, kim maçı satmaya kalkar...’Ancak, Bıçakcı ve ekibinin bu düşüncesine karşı tezler de hemen geliştiriliyor: ‘Bundan sonra ‘maç satın almayı’ düşünen daha fazla parayı gözden çıkarmak zorunda kalır o kadar...’Yeni havuz sistemi bence de ‘adil, rekabetçi ve şikeyi zorlaştıracak’ gibi görünüyor.