5 bin kardelen

Türkiye’nin 35 ilinde, yoksul ailelerde doÄŸmuÅŸlardı. Büyüdükçe yaÅŸama mücadelelerine okuma azimleri eklendi. Ama o koÅŸullarda nereye kadar? Üç yıl önce baÅŸlarında birer yıldız parladı. Åžimdi sayıları 5 bin. 26’sı kolejli oldu, 122’si üniversiteli. Artık hedefleri var.Mesela Buket: ‘Erkek kardeÅŸimi okutarak babama çocukları kız doÄŸuyor diye boÅŸuna üzüldüğünü kanıtlayacağım.’ ÇaÄŸdaÅŸ Türkiye’nin ÇaÄŸdaÅŸ Kızları projesi yeni desteklerle büyüyecek. Onların umutlu hikayelerini anlatan Kardelenler adlı kitabın  geliri tümüyle bu projeye aktarılacak, kardelenlerin sayısı daha da çoÄŸalsın diye...Kardelenler ve kır çiçekleri solmasın diyeTurkcell ve ÇaÄŸdaÅŸ YaÅŸamı Destekleme DerneÄŸi (ÇYDD)’nin dört yıldır birlikte sürdürdüğü ‘ÇaÄŸdaÅŸ Türkiye’nin ÇaÄŸdaÅŸ Kızları’ projesi tam 5 bin kız öğrenciye öğrenim desteÄŸi saÄŸlıyor. Türkiye’nin 35 ilinde yaÅŸama ve okuma mücadelesi veren genç kızlar için yapılmış bu proje. ÇYDD BaÅŸkanı Prof. Dr. Türkan Saylan’ın bir rüyasıyla baÅŸlayan bu proje sayesinde hayatlar ve kaderler deÄŸiÅŸiyor. Ä°mkansızlıklar içindeki genç kızlara okul kapılarını açan proje içinde bir adım daha atıldı. Yazar AyÅŸe Kulin fotoÄŸrafçı Manuel Çıtak’la birlikte yollara düştü, karların, yaÄŸmurların, sislerin altında kaybolmamak için çırpınan çocukların hayatlarına misafir oldu. Ve ortaya ‘Kardelenler’ kitabı çıktı. Kitapta, yazar AyÅŸe Kulin’in kızların yaÅŸadığı her kapıdan giriÅŸte titreyen yüreÄŸini görüyoruz. Kulin, sadece okumak için çırpınan bu kızların hikayesini anlatmıyor. Bu çocukların kaderinin deÄŸiÅŸmesi için çabalayan, anneleri, babaları, kardeÅŸleri, dayıları, valileri, öğretmenleri, kaymakamları da tanıtıyor bize. Hele anneler var ya anneler nasıl güzel anlatılmış satır aralarında yürüyen gölgeleriyle... Bu sayfada okuyacağınız Buket’in hikayesi onlardan sedece biri. Turkcell, fotoÄŸraflı olarak basılan kitabı abonelerine gönderecek. Remzi Kitabevi’nin bastığı kitap aynı zamanda önümüzdeki haftadan itibaren satışa çıkacak ve tüm geliri projeye bağışlanacak.Buket, babasına çocukları kız doÄŸuyor diye boÅŸuna üzüldüğünü kanıtlayacakKarsta erken batıyor güneÅŸ. Saat dört oldu mu kapkaranlık oluyor etraf. Yerler cam gibi buz tutuyor. Biz birbirimize tutunarak, düşe kalka Buket’in evini arıyoruz bir baÅŸka uzak mahallesinde Kars’ın. Buket’ler beÅŸ kardeÅŸ. En son çocuk erkek olmuÅŸ da anne kurtulabilmiÅŸ hem kocasının hem de çevresinin baskısından. Yoksa neredeyse her sene bir çocuk doÄŸuracakmış oÄŸlanı bulana kadar. Dört kızdan sonra gelen oÄŸlanın adını Ogün koymuÅŸlar. Neden mi? Çünkü baba hep ‘O gün gelecek, bir oÄŸlum olacak’ der dururmuÅŸ. Ogün yoksulluÄŸa, çaresizliÄŸe doÄŸmuÅŸ sonunda, babasını mutlu etmiÅŸ. Åžiltelerin üst üste yığıldığı beÅŸ metrekarelik odayı, içeri açılan küçük pencereden görüyoruz yüreÄŸimiz titreyerek. Eriyen kar, odanın bir köşesinde duran leÄŸene tıpır tıpır damlıyor. Bu gece orada bir anne ve beÅŸ çocuk ısınmak için birbirine sokularak yatacaklar. Biz küçük pencereden gördüğümüz odaya geçit veren taÅŸ bölümde oturuyoruz. Bir köşesinde babanın yatacağı somya var, ama esas mutfak olarak kullanılıyor burası. Tavana rasgele konmuÅŸ tahtalar ve naylon parçaları, damda biriken karın içeri akmasını önleyemiyor. Sobaya raÄŸmen sokakta gibiyiz evin içinde, üşüyoruz. YoksulluÄŸun, çaresizliÄŸin vardığı nokta içimizi acıtıyor, boÄŸazımız düğümleniyor. OturduÄŸumuz bölümde, kapısı açık duran kocaman bir buzdolabı var. İçinde kızların okul kitapları ve defterleri duruyor. Dolabın üstüne bir televizyon konmuÅŸ. İçerde odada ikinci bir küçük televizyon gözüküyor. Bakışlarımı takip eden anne, ‘Bu tepede duran bozuk’ diyor, ‘Çalışmıyor. Tamirci tamir edemeyince, çocuklar ramazanda seyretsinler diye, na bu içerdekini ödünç verdi. Bayramdan sonra geri alacak.’Buket’in kız kardeÅŸleri okul çağındaymış. Sınıf arkadaÅŸları arasında en çalışkanları Buket olmalı ki, okul müdürü bir gün çağırmış odasına, ‘Şu kağıtları doldur ve bana ver kızım’ demiÅŸ.‘Nedir bu sorular hocam?’ diye sormuÅŸ Buket. Hayırlı bir ÅŸey kızım’ demiÅŸ okul müdürü, ‘Okumak isteyen sen deÄŸil miydin? Bak ÅŸimdi gönlünce okuyabilmek için bir fırsat çıkıyor önüne. Sana burs baÄŸlatacağım.’Buket kulaklarına inanamamış. Eve gelip annesine haber verince, birbirlerine sarılıp aÄŸlamışlar sevinçten. Önce ayakkabı almayı düşünmüş burs parasıyla. Çünkü karda okula gidip gelirken çok üşüyormuÅŸ ayakları. Sonra vazgeçmiÅŸ. Çünkü kız kardeÅŸleriyle yürüyorlarmış okula. Kendinde sıcacık botlar, diÄŸerlerinde altı delik lastik ayakkabılar... İçine sindirememiÅŸ. Åžimdi tek istediÄŸi, bursuyla sonuna kadar okuyup meslek lisesinden çıkınca öğretmen olmak, babasına kızların da para kazanabileceÄŸini, aileye katkıda bulunabileceÄŸini ispat etmek. O kadar ki ilerde erkek kardeÅŸinin eÄŸitimini bile üstlenmeyi düşünüyor, babasına çocukları kız doÄŸuyor diye boÅŸuna üzülmüş olduÄŸunu kanıtlamak için.‘Baba görüyor musun, bak o gün geldi, Ogün’ü ben okutuyorum, aileme de ben bakıyorum, kız olduÄŸum halde’ diyecek.Projeye iki büyük ödül geldiZuhal Åžeker (Turkcell Kurumsal Ä°letiÅŸim Yöneticisi)ÇYDD’nin 1997’de Siirt’in Pervari ilçesinde 17 kız öğrenciyle baÅŸlattığı ‘Kırsal Kesimde Kız Öğrencileri Okutma Kampanyası’ projenin ilk adımıydı. 2001-2002 öğretim yılında Turkcell’in katılımıyla kampanya ‘ÇaÄŸdaÅŸ Türkiye’nin ÇaÄŸdaÅŸ Kızları Projesi’ne dönüştü. 5 bin kız öğrenciye burs verilmeye baÅŸlandı. Ä°ki yıl sonra üniversiteyi kazanan 46 öğrenciye burs verildi. Bir yıl sonra üniversiteye devam eden öğrenci sayısı 122’ye yükseldi.Kızların okuduÄŸu okullara da talih kuÅŸu kondu. Proje yöneticileri, bu okullardaki eÄŸitim imkanlarının iyileÅŸtirilmesi amacıyla toplam 251 bilgisayar ve 31 yazıcı bağışladı. Yabancı dil eÄŸitimin de gerekli olduÄŸuna inanan proje yöneticileri TED Koleji ve ÇYDD ile ortak bir çalışma yürüterek 26 kız öğrenciye TED Ä°stanbul Koleji’nde burslu okuma olanağı saÄŸladı. Bu öğrenciler Turkcell’in katkılarıyla yaptırılan TED Öğrenci Yurdu’nda kalıyor. Ä°lerleyen çalışmalarla Diyarbakır ve Van Yatılı Bölge Okulları’nın iyileÅŸtirilmesi için bir dizi çalışma yapıldı. Bu büyük proje dünyada yankı buldu. 2001’de ‘The Institute of Puplic Relation’ın düzenlediÄŸi ve tüm dünyadan 270 projenin katıldığı yarışmada birincilik ödülünü kazandı. 2002’de ise ‘Foundation of Women Executives in Puplic Relations’ın verdiÄŸi büyük ödül olan ‘Crystal Obelist’i aldı.Â