22.5 YTL’lik aşı onu kurtarabilirdi

El ve ayakları kesildikten sonra haberi gazetelere yansıyan Makbule’nin ömür boyu tedavi ve protezini üstlenen Sağlık Bakanlığı, 22.5 YTL’lik menenjit aşısını zorunlu hale getirseydi bu dram yaşanmayacaktı.

Kenya, Zambiya dahil neredeyse tüm dünyada menenjit zorunlu aşı programında. 22.5 YTL’lik aşının üç dozu, bir çocuğun hayatını kurtarmak için yeterli.

MENENJİT, beyni ve omuriliği örten zarların iltihaplanması anlamına geliyor. Buna kısaca HIB adı verilen bakterinin yanısıra, başka etkenler de yol açabiliyor. Ancak çocukların HIB’e karşı aşılanması halinde menenjit geçirme riski, yaklaşık üçte bir oranında önleniyor. Marmara Tıp Fakültesi Çocuk Hastalıkları Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ender Pehlivanoğlu, Sağlık Bakanlığı aşı takviminin ulusalararası standartlara uymadığını ve menenjitin de zorunlu aşı programına mutlaka girmesi gerektiğini söyledi.

HEPATİTTE OLDU

Prof. Pehlivanoğlu’nun verdiği bilgiye göre AB ve ABD’nin rutin aşı programlarında menenjit yer alıyor. Yani devlet aşının maliyetini karşılıyor. Aşı 2, 4 ve 6’ıncı aylarda 3 doz vuruluyor. Türkiye’de ise Sağlık Bakanlığı’na bağlı ocaklarda HIB aşısı vurulmuyor. Önemini bilen ve isteyen aileler ücretini karşılayarak çocuklarını aşılatabiliyor.

Hepatit B’de de benzer sorunlar yaşandıktan sonra aşı devlet tarafından karşılanmaya başlanmıştı. Prof. Pehlivanoğlu, ‘Hepatit B devletin zorunlu ve rutin aşı programına alınınca fiyatı düştü. Aşılar tek tek alınca pahalıya satılıyor. Ancak yüzbinlerce doz alınırsa fiyatları çok düşüyor. Böylece devlet vatandaşın hem sağlığını hem de kesesini korumuş olur’ dedi.

İDEAL AŞILAMA PROGRAMI

Sağlık Bakanlığı kızamıkçık ve kabakulak aşılarını da karşılamıyor. Sadece kızamık aşısı yaptırıyor. Prof. Pehlivanoğlu, ‘Türkiye uluslararası aşı programının gerisinden geliyor. ‘Halk başının çaresine baksın’ deniyor. Ancak bakanlık hiç olmazsa ideal aşılama programını duyurabilir. Çocuklarına cep telefonu alabilen aileler, onların aşılarını da tam yaptırabilirler’ dedi. Prof. Dr. Pehlivanoğlu, Makbule’nin ailesinin Sağlık Bakanlığı’nı mahkemeye vererek hakkını arayabileceğini de sözlerine ekledi.

Aşıda soğuk zincire dikkat

Her mevsimde aşı yaptırmak mümkün. Ancak aşının soğuk zincire uygun olarak saklandığı ve taşındığından emin olmak gerekiyor. Bozuk aşının koruyucu etkisi bulunmuyor. En doğrusu sağlık kurumlarından veya hekimlerden temin etmek. Öte yandan HIB tekli yapılırsa dozu 22.5 YTL, karma aşı olarak uygulanırsa 17.0-46.2 YTL’ye mal oluyor.

Doktorlar, zorla hastaneye getirtti

Makbule Başboğa’ya, menenjitin bir türü olan ‘meningoksemi+septik şok+perpura fulminans’ tanısı konulmuş, bu hastalıkların ardından gelişen kangrenle yaşamı tehlikeye girmişti. Doktorlar, Makbule bebeğin yaşamının kurtulması için kangrenli uzuvlarının kesilmesi kararını vermişti. Ancak ailesi uzuvlarının kesilmesi halinde minik kızlarının geleceğinin daha da kararacağını belirtip kesilmesine izin vermemişti. Bunun üzerine doktorlar bebeğin tedavisinin engellenerek ölümüne yol açacağı gerekçesiyle baba Başboğa hakkında suç duyurusunda bulunmuş, bebeğin savcılık kanalıyla hastaneye getirilmesi sağlanmıştı. Atatürk Eğitim Hastanesi’nde geçtiğimiz çarşamba 3.5 saatlik bir operasyonla Makbule bebeğin elleri bilek üstünden bacakları diz altından kesilmişti.

Aşının zorunlu olmadığı ülkeler

Arnavutluk, Afganistan, Cezayir, Angola, Ermenistan, Azerbaycan, Bangladeş, Belarus, Benin, Butan, Botswana, Brunei, Bulgaristan, Kamboçya, Kamerun, Cape Verde, Çad, Kongo, İran, Irak, Yemen, Eritre, Etiyopya, Yunanistan, Haiti, Kazakistan, Liberya, Madagaskar, Lüksemburg, Malezya, Nepal, Nijerya, Pakistan, Papua Yeni Gine, Moldovya, Romanya, Sırbistan, Sudan, Sri Lanka, Tacikistan, Makedonya, Togo, Tonga, Türkmenistan, Ukrayna, Tanzanya, Özbekistan, Vietnam, Zimbabwe