1930’larda kendimizi dünyaya tanıttığımız kitap Kemal’in Türkiye’si

80’lerin sonu 90’ların başında (tek kanallı yıllar) TRT’nin pazartesi akşamı programını hatırlarsınız, Anadolu’dan Görünüm. Programın içeriği çoklukla Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki terörle mücadeleyle alakalı olsa da, Ulvi Cemal’in Köçekçeler Süiti ile seslendirilen jeneriğinde biçerdöver, baraj, kilim dokuyan kadınlar, ‘cennet vatan’ın dört bir yanından doğa görüntüleri akardı ardı ardına. Görüntülere baktığımız zaman, tarımı büyük oranda makineleşmiş, sanayii hamlelerinin hepsi gerçekleşmiş, birbirinden mutlu insanların yaşadığı bir ülke olduğumuz zannına kapılabilirdiniz. Çünkü yıllar öncesinde yayın yapmış birçok dergide olması planlanan, arzulanan muasır medeniyet seviyesindeki, hedeflenen Türkiye böyleydi.
Kurucuları ve başmakale yazarları arasında Vedat Nedim Tör, Falih Rıfkı Atay ve Burhan Asaf Belge gibi isimlerin yer aldığı La Turquie Kemaliste dergisinden bahsediyoruz. Temel olarak başta Avrupa ülkeleri olmak üzere, dış dünyaya Cumhuriyet Türkiyesi’nin neler yaptığının, yapabildiğinin ve yapabileceğinin anlatıldığı en ünlü ve önemli propoganda dergisiydi, La Turquie Kemaliste. 1933 yılında yayına başlayan ve 1949’da sona erdiğinde ardında 49 sayılık bir koleksiyon bırakan dergi, Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde, ‘olması istenen’ Türkiye’yi tanıtıyordu dış dünyaya.
Lütfü Tınç’ın yayın koordinatörlüğünde alanında uzman akademisyen, bilim insanı, tarihçi ve araştırmacılardan oluşan 133 isim, La Turquie Kemaliste dergisini ve dönemin Türkiyesi’ni tüm yönleriyle inceliyorlar.

Ä°NTERNET ÃœZERÄ°NDEN HAZIRLANDI

İki farklı taraflı (iki cilt bir arada) olarak hazırlanan kitabın bir tarafında La Turquie Kemaliste dergisinde Avrupa’ya anlatılan programların detayı ve uygulamalar ele alınırken,  diğer tarafında ise derginin muhtevasının analizi ve dergideki makaleleri kaleme alan yazarlar üzerine incelemeler yer alıyor.
Kitap aslında, en azından Türkiye’de, internet üzerinden bilgi ve belge paylaşımıyla hazırlanan ilk kitap olma özelliğini taşıyor. Le Turquie Kemaliste dergilerinin tamamı elektronik ortamda her biri ayrı sayılar olarak taranıp, paylaşılabilmesi için 2007 yılında internet ortamına kondu. Türkiye’nin ve dünyanın değişik kentlerindeki çevirmenler, kendilerine verilen giriş kodlarıyla dergilerin tıpkıbasımına ulaştılar.
Dergide yer alan yaklaşık 20 konu üzerine uzmanlarından, ele aldıkları dönemin eleÅŸtirileri de dahil olmak üzere bugünün bilgileriyle makaleler hazırlaması istendi. Derginin tıpkıbasım kapaklarının da sergilendiÄŸi sayfalarda yer alan fotoÄŸraflar, yine dergide kullanılan ve Othmar Pferschy tarafından çekilen fotoÄŸraflar kullanıldı.Â

Lütfü Tınç
LA TURQUIE KEMALISTE NEYDÄ°?

Matbuat Umum Müdürlüğü tarafından 1933’ten 1949’a kadar, önceleri ikişer aylık sonra da düzensiz aralıklarla yayımlanmış bir tanıtım dergisiydi, La Turquie Kemaliste. 1933’teki ilk yayınından 1949’daki 49. sayısına kadar, bu ilginç ve seviyeli propaganda yayını, farklı evreler geçirmiştir. Derginin isim ve fikir babası Vedat Nedim Tör önderliğinde bir araya gelen bir yönetim kurulu vardı. Daha sonra bu yayın ekibi değişmişse de, büyük boy ebadı, bol fotoğraflı görüntüsü ve yazı akışıyla dergi pek değişmiyor, bazı ‘özel sayılar’ hariç, her biri 24 sayfalık bu külliyatın fasiküllerinde, ortalama beş-altı yazı yer alıyor. Fransızca olarak basılmış bu yazıların yanı sıra, külliyatta kimi Almanca ya da İngilizce yazılar da göze çarpıyor. Külliyatın 49 sayılık serüveninin içinde, 21-22, 23-24, 25-26 ve 32-40 gibi bileşik sayılar bulunduğunu ve aslında, La Turquie Kemaliste dergisinin toplam 38 dergiden oluştuğunu da vurgulamak gerekir...