1001 dalda Grammy’lik kitap

Müzik tarihi gibi

‘Ölmeden Önce Dinlenmesi Gereken 1001 Albüm’ kitabı 1950’lerden 2010’lara kadar yayımlanmış bütün pop-rock ve türevlerinden oluşan, genel olarak ‘popüler müzik’ çatısı altında toplanan albümlerin değerlendirilmesiyle oluşturulmuş. Yani 60 yıllık bir zaman dilimini, bu dilimin en ünlü, ses getiren veya kilometre taşı olmuş albümlerini ve haliyle aslında 60 küsur yıllık bir popüler müzik tarihini anlatıyor. Tek tek albümler üzerinden grupların, müzisyenlerin kısa hikâyeleri, dönemin müzik anlayışı da ele alınıyor.
Murat Beşer ise; “İnsanlara şayet iddialı bir biçimde dinlenmesi gereken 1001 albüm tavsiye ediyorsak, bunun hiç bitmeyen bir tartışma olacağını da kabul etmemiz gerek. Bu kitapta önerilen 1001 albüm, çeşitli kriterler göz önüne alınarak ve tarihin filtresinden geçirilerek oluşturulmuş bir liste. Her halükarda seçkin bir diskotek. Bunun haricinde, kitabı oluşturan 1001 albümlük listede herhangi bir ticari şaibe yok. Yani, herhangi bir dönem, sanatçı, plak şirketi ya da ticari çevre öne çıkarılmış değil. Sadece bu kültürün Amerikan ve İngiliz egemenliğinde olmasının doğal sonuçlarından kaynaklanan durumlar var ki, bunlar da anlaşılabilir ölçüde makul şeyler” sözleriyle kitabı farklı açılardan değerlendirirken, sayısal kısıtlamanın netameli yönünü, ama buna rağmen başarıyla oluşturulmuş bir kitap olduğunun altını çiziyor.

Belki, tek eksiği...

Murat Beşer’in “Her liste tartışmalıdır” uyarısından yol alarak, müzikle biraz olsun ilgilenen herkesin kitaplığında bulunması gereken eserin ‘eksik bulduğu’ bir yönü var mı diye sorduğumuzda, kitabın caz müzikten yana biraz zayıf kaldığını “1001 Albüm kitabı, rock, pop ve alternatif kulvarlarında oldukça tatminkâr bir seçkiye sahipken, caz albümlerinin azlığıyla dikkat çekiyor. Bu 1001 albüm arasında en az bir Louis Armstrong, bir Dizzie Gillespie, bir Charlie Parker, bir Chet Baker, bir Chick Corea (daha da sayılabilir) albümü olmalıydı,” sözleriyle açıklıyor...

Türkçe albüm var mı?

Önce The Clash’in ünlü şarkısı ‘Should I Stay Or Should I Go’nun sözlerinin aralarına grubun beyni Strummer tarafından gizlenmiş bir “Allah!” nidası ve “sin kaf”lı çığlığı. Elton John’un ‘Nikita’ şarkısının, Doğu Bloku’ndan bir kız sevdim temalı video klibinde, birkaç metrelik duvarın bir ucundan diğerine Türkçe yazılmış ‘Kahrolsun Faşizm’ sloganı. Madonna’nın ‘Music’ klibinde dalgalanan Türk bayrağının coşku yarattığı bir topraklardayız. ‘Ölmeden Önce Dinlemeniz Gereken 1001 Albüm’ kitabında hangi Türk müzisyen veya müzik grubu var, diye merak edip baştan sona incelediğimizde ne yazık ki herhangi bir Türkçe albümün olmadığını gördük.
Konuyu Murat Beşer’e “Hangi Türkçe albüm girmeliydi?” şeklinde sorduğumuzda “1001 Albüm kitabına girmeyi hak eden kaç Türkçe albüm vardır meselesi çok tartışılır. Olması için yüzlerce neden sayılabilir, ama olmaması için de sayılabilir,” cevabıyla dünya müzik tarihinde etki konusunun altını çiziyor.
Israrla bir isim istediğimizde ise; “Şayet ben kitabın yazarları ya da editörleri arasında yer alsaydım, Bülent Ortaçgil’in ‘Benimle Oynar mısın’ albümünü teklif edebilirdim” diyor ve sebebini açıklıyor: “Dönemin pop anlayışının dışında; uzakta ve bağımsız bir yerde duruyordu. Kendinden önceki eğilimleri hiç umursamayan bir havası vardı albümün. Kapağı, şarkı formatı ve içeriğiyle de yeni bir dönemi açan albümdür.”

1001’den ilk 11

Son olarak Beşer’den kitapta yer alan ve ölmeden önce dinlenmesi gereken 1001 albümden, ‘mutlaka’ dinlenmesi gereken 11 albümü seçmesini istedik. İşte Murat Beşer’in listesi:
1. Miles Davis - Kind Of Blue
2. The Beatles - Stg Pepper’s Lonely Hearts Club Band
3. King Crimson - In The Court Of The Crimson King
4. Led Zeppelin - IV
5. David Bowie - The Rise And Fall Of Ziggy Stardust...
6. Pink Floyd - Dark Side Of The Moon
7. Joy Division - Unknown Pleasures
8. AC/DC - Back in Black
9. Michael Jackson - Thriller
10. Nirvana - Nevermind
11. Radiohead - Kid A