Güncelleme Tarihi:
Çölyak, Gluten isimli proteini içeren, buğday, arpa, çavdar ve yulaf ile beslenme neticesi ortaya çıkan ve mide-bağırsak sistemine ait şikayetlere yol açan bir hastalıktır. Nedeni bilinemez bir şekilde, son 50 yıldır giderek yaygınlaşıyor. Küçük çocuklarda kilo alamama, boy uzamasında yavaşlama gibi belirtilerin yanı sıra,yetişkinlerde de yaşam kalitesini oldukça düşürüyor.
Yakın zamanlarda yapılan bilimsel tıbbi çalışmalar, Çölyak Hastalığı’nın her 100 kişiden birinde görülecek kadar sık olduğunu göstermiştir. 70 milyonluk Türkiye’de, hastalığından habersiz 700 bin civarında Çölyaklı olduğu tahmin ediliyor.
Â
Hastalığa erken tanı koyarak ve glutensiz diyetler ile beslenerek normal bir yaşam sürmek mümkün. Bunun yolu da tarama testlerinden geçmektedir. Aksi taktirde Çölyak hastalığı, lenfoma, mide-bağırsak ve meme kanserleri başta olmak üzere anemi, vitamin eksiklikleri, gelişme geriliği, böbrek ve kalpte hasarlara neden olabilmektedir. Şeker hastalığı, Down Sendromu, anemi, kısırlık, troid hastalıkları ile birlikte görülme sıklığının yüksek olduğu tespit edilmiş olup, yapılan son çalışmalar, glutensiz diyet tedavisi uygulanmayan çocuklarda, şeker hastalığı gelişme riskinin artmış olduğunu göstermektedir.
Belirtileri:
- Şişkinlik,gaz, karın ağrısı,
- Tekrarlayan ishal,
- Bazen kabızlık,
- Çocuklarda büyüme gecikmesi,
- Vitamin ,demir eksikliÄŸi,
- Ciltte kaşıntılı döküntü…
Çölyak Hastalığının Teşhisi İle İlgili Önemli Gelişme
Çölyak son yıllara kadar teşhisi oldukça zahmetli ve zor bir hastalıktı. Çölyak hastaları, teşhis zorluğu nedeniyle bağırsak düzensizliklerinden kansere kadar çok geniş bir yelpazede araştırılıyor ve çoğunlukla teşhis konulamadan yaşamlarını devam ettiriyorlardı.
Finlandiya’da geliştirilen ve bir süredir tüm Avrupa’da uygulanan Avrupa Birliği onaylı ÇÖLYAK TESPİT TESTİ hastalığın teşhisi ile ilgili önemli bir gelişme. Testin pozitif çıkması, kişide çölyak hastalığının olduğuna işaret ediyor. Çölyak hastası olma ihtimali öngörülen kişilere test uygulanabiliyor. Bu suretle gereksiz biyopsilerinde önüne geçilmiş oluyor.
Parmaktan alınan bir damla kan ile 5 dakika içerisinde sonuç veren, kişinin kendisine dahi kolaylıkla uygulayabileceği tarama testi oldukça güvenilir. Çünkü son tanı metodu olan ince barsak biyopsisi ile yüzde 97.4 oranında paralellik gösteriyor. Eczanelerde satılan test, aynı zamanda çölyak hastalarının glutensiz diyetlerinin takibi amacıyla da kullanılıyor.
Â
   Â