100 kiÅŸiden 3’ü bilinçli olarak ‘yağ’ deÄŸiÅŸtiriyor

BirçoÄŸumuz belki de benim gibi ‘motor yağı’ deyip geçiyoruz ve araçlar için ne kadar hayati bir öneme sahip olduÄŸunu tam olarak bilmiyoruz. Aslında burada doÄŸru kelime bence ‘bilmiyoruz’ deÄŸil, firmalar bunu bize doÄŸru anlatamıyor veya önemsemiyoruz olabilir.Araçların kalbi dediÄŸimiz motor için hayati önem taşıyan motor yaÄŸları hakkında son dönemde biri yurtdışında olmak üzere iki farklı akaryakıt firmasının toplantısına katıldım ve eminim bir kaç tanesine daha katılırsam yaÄŸ konusunda uzman bile olabilirim. Toplantılardan ilki geçtiÄŸimiz aylarda Petrol Ofisi ile yaptığım Paris seyahatiydi. Bu seyahatte bir motor yağının üretilmesinin 1.5-2 yılı, piyasaya çıkmasının ise 4 yılı bulduÄŸunu öğrendim ve araç için en uygun yağı üretmek için baz yağının içine katılması gereken katık maddelerin nasıl önem arz ettiÄŸini gördüm.DENEYLERLE MOTOR YAÄžI ANLATILDIGeçtiÄŸimiz hafta sonu katıldığım Shell’in yeni motor yağı ile ilgili toplantısında ise motor yağının önemini ve Türkiye’deki kullanım alışkanlıkları hakkında istatiksel bilgilere sahip oldum. Bu toplantıda firma yetkilileri basın mensuplarına adeta bir üniversite eÄŸitimi gibi yaÄŸ konusundaki bilgileri, deneyler yaparak anlattılar. Düşünün çoÄŸu otomotiv sektörü hakkında yazı yazan gazetecilere bile motor yağı bu ÅŸekilde anlatılıyorsa, sokaktaki vatandaÅŸ ne yapsın.Bugün Türkiye’de yılda 330 bin ton motor yağı tüketildiÄŸi ve pazarın rakamsal olarak büyüklüğünün yaklaşık 500 milyon dolar civarında olduÄŸu tahmin ediliyor. Yani yılda araçlarımız için 500 milyon dolarlık yaÄŸ satın alıyoruz. Birçok yerli ve uluslararası firmanın yer aldığı pazarda birbirinde farklı özelliklere sahip birçok motor yağı bulunuyor. KuÅŸkusuz bu kadar yaÄŸ içinde aracınız için en iyisini bulmak gerçekten zor. ÇOÄžUMUZ BÄ°R UZMANA BIRAKIYORUZMotor yağı ile ilgili yapılan araÅŸtırmalar Türkiye’de araç sahiplerinin motor yağı konusunda hiçbir bilgiye sahip olmadığını ortaya koyuyor. Bugün araç sahiplerinin yüzde 3’ü motor yaÄŸları hakkında bilgiye sahipken, sadece bu kiÅŸiler araçlarına uygun yağı alıp, kendileri yaÄŸ deÄŸiÅŸtirebiliyor. Araç sahiplerinin yüzde 10’u ise motor yağı hakkında hiçbir bilgiye sahip deÄŸil ve yaÄŸ deÄŸiÅŸimleri ile ilgilenmiyorlar. Araç sahiplerinin yüzde 84’lük büyük kısmı ise motor yağı seçimini bir bilene bırakıyor. Bu kiÅŸiler de ikiye ayrılıyor. Yüzde 14’ü aktif seçiyor, yani bir uzmana sorup ona göre yaÄŸ deÄŸiÅŸimi yapıyor. Yüzde 70’i ise tamamen seçimi bir uzmana bırakıyor. Bugün yeni bir otomobil sahibi olduÄŸunuzda, markasına göre 1 yıldan 5 yıla kadar garanti kapsamına giriyorsunuz. Bu dönemlerde aracınızı yetkili servise götürdüğünüzde, aracınıza servisin anlaÅŸtığı motor yağı konuluyor. Bu durumda kendiniz yaÄŸ alıp götürseniz de, servis bunu kabul etmiyor. Garantinizin yanmaması için siz de servisin kullandığını kabul etmek zorunda kalıyorsunuz. Tabii birçoÄŸumuz servise aracımızı bıraktığımızda, bakım süresince başında duramıyoruz ve söyledikleri yağı koyup koymadıklarından bile emin deÄŸiliz (çok da kafaya takmıyoruz).YÃœZDE 20-25 MERDÄ°VEN ALTISonuçta motor yaÄŸlarının fiyatları markasına göre oldukça deÄŸiÅŸiklik gösteriyor ve sektörün en büyük sorunu olan ve toplam tüketimin yüzde 20-25’ini kapsayan merdiven altı üretimleri de düşük fiyatları ile servisleri cezbediyor. Sonuçta yetkili servisler, merdiven altında üretilen kalitesiz yaÄŸları kullanmaya cesaret edemiyor, çünkü herhangi bir sorun çıktığında hesap onlardan soruluyor. Ama özel servisler çok rahatlıkla, x marka yerine bu tip ucuz yaÄŸları kullanma yolunu seçebiliyor. Bu tip yaÄŸların kullanılması halinde aracınız ömrü kısalıyor, motorda sorun çıkıyor, yakıt tüketimi artıyor ve performans düşüyor.Motorlar küçüldü deÄŸiÅŸim 20 bin kilometreye çıktı Bugün en önemli yatırımlarımızın başında gelen araçlarımıza gereken özeni göstermediÄŸimiz ortada. Aracımızın kalbi dediÄŸimiz motorun doÄŸru bakım yöntemleri konusunda bilgi eksikliÄŸi var. Kullandığımız motor yaÄŸları aracın motorunun korunması ve performansı dolayısıyla ömrü konusunda hayati önem taşıyor. Bu yüzden gerek otomobil üreticilerine gerekse akaryakıt firmalarına tüketicilerin bu eksikliÄŸini tamamlaması için büyük iÅŸ düşüyor.Motor yağının baÅŸlıca görevleri motoru yaÄŸlamak, kompresyonu tutmak, motoru soÄŸutmak ve motoru temizlemektir. Son yıllarda otomotiv sektörünün geliÅŸmesine paralel olarak araçlardaki motorlar küçülmüş, ama buna karşı performans ve kalitesinden artış olmuÅŸtur. Motor teknolojisinin geliÅŸmesine paralel olarak yaÄŸ deÄŸiÅŸim periyotları da artış kaydetmiÅŸtir. Bundan 10-15 yıl önce 750 kilometrede bir yaÄŸ deÄŸiÅŸirken, bugün Avrupa’da bu süre 40-50 bin kilometreye, Türkiye’de ise ortalama 20 bin kilometreye kadar çıkmıştır. Avrupa ile Türkiye arasındaki bu fark ise Türkiye’nin yol koÅŸullarına ve yolların tozlu olmasına baÄŸlanıyor. Motora giren tozlar belli bir süre sonra filtreyi tıkadığından, yaÄŸ deÄŸiÅŸimi süresi kısalıyor. Yağın onayı için en az 500 bin Euro harcanıyorMadeni yaÄŸ üretmek için firmalar önce baz yaÄŸ ve katık temin ederler. TüpraÅŸ veya yurtdışından temin edilen baz yağın içine katık alınan firmanın verdiÄŸi standartlara göre katık maddesi konulur. Bunu yaptıktan sonra hem akaryakıt firması hem de katık aldığımız ÅŸirket yağı test eder. Onay aldıktan sonra üretilir ve yine testlerden geçer. Piyasaya sunulmadan önce de otomotiv üreticilerinden onay almak için harekete geçilir. Bu da her bir firmadan onay anlamına gelir. ÖrneÄŸin, kamyon yağı için Mercedes ve MAN’dan onay almak gibi. Bu yaklaşık 1-1.5 sene sürer ve alınması gereken onay sayısının bedeli 500 bin Euro’ya kadar çıkar. Toplam bir yağın piyasaya çıkma maliyeti ise birkaç milyon Euro’yu geçer. Otomotiv firmalarından alınan onay yaÄŸ firmaları için çok önemlidir ve bu onaylar yağın arkasında belirtilir ve ne kadar çok onay alınırsa o yaÄŸ için o kadar önem arz eder.Bugün Türkiye’de satılan madeni yaÄŸların yüzde 20-25’inin merdiven altı üretimden oluÅŸuyor. Merdiven altı üreticileri atık yaÄŸları toplayıp içine katık maddesi koymadan bir takım kimyasallarla ambalajlayıp piyasaya sürüyor. Bir de üstüne sanki firmalardan onay almış gibi damga vuruyor. Ama ÅŸirketin adresi ve telefonu bulunmuyor. Uzmanlar tüketicilerin bu tip ürünlere çok dikkat etmesi gerektiÄŸini ve bir aracın motorunun aracın deÄŸeri kadar olduÄŸunu unutmamaları gerektiÄŸini ifade ediyorlar.Ferrari onaylı yaÄŸ ile sürekli temizlik imkanıShell Binek Araç Otomotiv YaÄŸları Satış Müdürü Onur Akcan, bir motor yağından doÄŸal olarak beklenen koruma ve performansın daha da ötesinde bir farklılaÅŸma kararı aldıklarını ve Formula 1 teknolojisiyle geliÅŸtirdikleri motor yağı ‘Shell Helix’i 4 yılda yeni baÅŸtan yarattıklarını kaydetti. Ferrari’nin onayladığı tek yaÄŸ markası olan ‘Shell Helix’in ‘aktif temizlik’ teknolojisi ile yenilendiÄŸini belirten Akcan, ‘Yenilenen Shell Helix’in içerdiÄŸi özel temizleyici maddeler, motorda zararlı kir ve tortu oluÅŸumunu aktif olarak engelliyor, motorun önemli parçalarını sürekli temizliyor ve viskoziteyi sabit tutuyor. Böylece, araçlarda zamanla oluÅŸan titreÅŸim ve gürültü fark edilebilir derecede azalırken, aracınız ‘her an bakımdan yeni çıkmış gibi’ canlı ve ferah kalıyor’ dedi. SATIÅžLAR YÃœZDE 50 ARTTIAkcan, şöyle konuÅŸtu: ‘Bugüne kadar Malezya, Çin, Pakistan, Yunanistan, Macaristan gibi ülkeler baÅŸta olmak üzere dünya genelinde birçok ülkede tüketicilerin beÄŸenisine sunulan yeni Shell Helix, ‘üstün temizleme’ özelliÄŸiyle bulunduÄŸu tüm ülkelerde, tüketicilerden büyük ilgi gördü. Yeni Shell Helix’in tüketicilerle buluÅŸtuÄŸu ilk üç ülke olan Malezya, Çin ve Pakistan’da, Shell Helix ürün ailesinin satış hacmi yüzde 50 oranında artış gösterdi.’ Helix Ultra, Helix Plus ve Helix Super olmak üzere üç farklı seçeneÄŸe sahip yeni ürünlerini 12 Mayıs’ta pazara sunacaklarını belirten Akcan, ‘Biz yeni Shell Helix’i, araçlarınızı ‘serinletin, ferahlatın, canlandırın’ sloganı ile pazarlayacağız’ dedi.Her 1000 kilometrede yağınızı kontrol edinSonuçta, yaÄŸ deÄŸiÅŸim süreleri uzamasına raÄŸmen uzmanlar her 1000 kilometrede bir yaÄŸ kontrolünün yapılmasının alışkanlık haline getirilmesi konusunda birleÅŸiyorlar. Shell Binek Araç Otomotiv YaÄŸları Satış Müdürü Onur Akcan, yağın düzenli kontrol edilmesinin önemli olduÄŸunu çünkü motorun normal çalışması sırasında oluÅŸan yüksek ısının motor yağının buharlaÅŸmasına ya da dağılarak yok olmasına neden olduÄŸunu söylüyor. Akcan, motordaki hareketli parçaların yağı sürekli olarak kullanmak zorunda olduÄŸundan bir miktar yağın piston üzerinde yanacağını belirterek, ‘Yeterli yaÄŸ seviyesinin bulunmadığı koÅŸullarda motor büyük ölçüde aşınmaya maruz kalır ve bu da motorun ömrünü kısaltır. Hatta kimi zaman motorun kullanılamaz hale gelmesine yol açar’ diye konuÅŸuyor.Bu nedenle 1000 kilometrede bir yapılacak kontrolle eksik yaÄŸ nedeniyle karşılaşılabilecek sorunların önüne geçileceÄŸini söyleyen Akcan, şöyle devam ediyor: ‘YaÄŸ ilave sıklığı ise imalatçının tavsiyesi, motorunuzun yaÄŸ tüketim seviyesi, sürüş koÅŸulları, aracınız yaşı ve son yaÄŸ deÄŸiÅŸiminden bu yana kat ettiÄŸiniz kilometre gibi bir dizi faktöre baÄŸlıdır.’Â