KAZAN-KAZAN-KAZAN

Atılan bir adımdan, yapılan bir anlaşmadan iki tarafın da kazançlı çıkması anlamına gelir.

Türkiye, uzun bir süredir Suriye batağına saplanan dış politikasına bir diğer komşu ülkeyle yeni bir ivme kazandırmaya çalışıyor.

Türkiye, Irak konusunda attığı adımlarla, geliştirdiği ilişkilerle bir taşla birkaç kuş vurma niyetinde. Aynı zamanda da "komşularla sıfır sorun" ve "stratejik derinlik" temeline oturttuğu dış politikasını canlandırma…

IRAK’LA BAŞ DÖNDÜRÜCÜ TRAFİK
Yaklaşık son bir aydır Irak'la baş döndürücü bir trafik yaşanıyor.

Önce 25 Ekim'de Irak Dışişleri Bakanı Zebari, Türkiye'ye geldi. Hemen bir hafta sonra da Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi'nin Başbakanı Neçirvan Barzani, Türkiye'yi ziyaret etti.

Aynı tarihlerde Irak Başbakanı Maliki, ABD'ye gitti ve Başkan Obama ile bir görüşme yaptı.

Geçen hafta sonu bu kez Dışişleri Bakanı Davutoğlu Irak'taydı. Hem Kürt yönetiminden hem merkezi yönetimden hem de Şiilerin önde gelen isimleriyle bir araya geldi.

Ardından Başbakan Erdoğan, önce TBMM Başkanı Cemil Çiçek'in ardından da kendisinin Irak'a gideceğini açıkladı.

Son olarak, yarın Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesud Barzani Diyarbakır'a geliyor ve burada Erdoğan ile görüşecek.

ENERJİ BOYUTU GÖLGEDE KALDI
Bu trafiğin çok önemli nedenleri var ve elbette önemli sonuçları da görülecek önümüzdeki dönemde.

Ancak tüm bunların içinde Türkiye'nin Irak ile buzları eritiyor olmasının gölgesinde kalan işin enerji boyutunu mercek altına almak istiyorum.

Tüm bu trafiğin ortasında 6 Kasım'da Reuters ajansı abonelerine "Özel Haber" koduyla bir haber geçti.

Bu haber, Türkiye'nin Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi'yle kapsamlı enerji anlaşmaları konusunda uzlaşmaya vardığını bildiriyordu.

Haberde, anlaşmanın Kuzey Irak petrol ve gazının inşa edilecek ek ve yeni boru hatlarıyla Türkiye'ye taşınması ve buradan dünya pazarına ihraç edilmesini kapsadığı bilgisi vardı.

GÜNDE 2 MİLYON VARİL PETROL
Anlaşmayla, Kuzey Irak'tan dünyaya günde 2 milyon varil petrol, Türkiye'ye de yılda 10 milyar metreküp gaz ihraç edilecek.

Habere göre, Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi'nin yapacağı bu ilk boru hattının Kerkük-Ceyhan boru hattına bağlanması ve Aralık ayında devreye girmesi planlanıyor.

Bu anlaşmalar tarihi nitelik taşıyor.

Ancak Türkiye'nin Kuzey Irak yönetimiyle enerji anlaşması yapması veya Kuzey Irak'ın enerji konusunda kendi yolunu çizmesi bugüne kadar ne ABD'nin ne de Bağdat yönetiminin çok hoşuna giden hamlelerdi.

BU HAMLELER BAĞDAT’I KIZDIRMALIYDI
Enerji gelirlerinin dağılımı ve enerji kaynaklarının kontrolü, 2003 işgali sonrası Irak'ın en önemli iç sorunlarının başında geliyor.

Anayasa'ya göre, Kuzey Irak'tan yapılan tüm petrol ihracatının geliri Bağdat'a gidiyor ve Kuzey Irak bu gelirlerin yalnızca yüzde 17'sini alıyor.

Kürtler, hem bu payın artırılması gerektiğini hem de enerji kaynaklarının kontrolünü tamamen ele geçirirlerse tüm Irak'ın bundan olumlu etkileneceğini savunuyor.

Merkezi yönetim ise enerji gelirlerinin tamamını alması halinde Kürtlerin bağımsızlık sürecine gireceğinden endişe ediyor.

Dolayısıyla bu anlaşmaların da Washington'ın ve Bağdat'ın tepkisini çekeceğini beklemek çok doğal.

Bununla birlikte, işin ilginçleşmeye başladığı ve bu yazıya "kazan-kazan-kazan" başlığını atmama neden olan nokta da tam olarak bu…

MALİKİ’DEN DAVUTOĞLU’NA İLGİNÇ ÖNERİ
Zira son dönemde hem ABD hem de Irak merkezi yönetiminden farklı sinyaller gelmeye başladı.

Hürriyet Daily News gazetesinde, 12 Kasım'da Davutoğlu'ya birlikte Irak'a giden gazeteciler arasında olan Serkan Demirtaş imzalı ilginç bir haber yer aldı.

"Irak'la ilişkileri düzelttik" haberlerinin gölgesinde kalan ancak en az onun kadar önemli bir gelişmeden bahsediyordu, Demirtaş haberinde.

Habere göre, Davutoğlu, ikili görüşmede Maliki'nin birlikte Irak'ın güneyinden kuzeyine boru hattı inşa etmeyi önerdiğini açıkladı.

Haberde, Maliki'nin bu boru hattıyla yalnızca Kuzey Irak değil, Irak'ın diğer bölgelerinden çıkarılan petrol ve gazın Türkiye üzerinden dünya pazarlarına arz edilmesini önerdiği belirtiliyordu.

Türk yetkililer de bu teklifi önemli buluyor ve önümüzdeki dönemde yapılacak teknik görüşmelerde bu boru hattı önerisinin ayrıntılarının ele alınacağını söylüyor.

Ve tam bu gelişmelerin ışığında haftaya ABD Enerji Bakanı Ernest Moniz, Türkiye'ye geliyor.

HERKESE KAZANDIRACAK FORMÜL
Moniz, gelmeden önce Türkiye'den Hürriyet'e yaptığı açıklamalarda, Kuzey Irak'la enerji anlaşmasına yönelik herhangi bir olumsuz değerlendirmede bulunmak bir yana genel olarak işbirliğine vurgu yaptı.

Tüm bu gelişmeler, Türkiye-Irak-Kuzey Irak üçgeninde önemli değişimler yaşandığına işaret ediyor.

Görünen o ki, ABD de mevcut gelişmeleri destekliyor.

Irak'ın güneyinden kuzeyine inşa edilecek bir boru hattı ve bu hatla gelen kaynağın Kuzey Irak gaz ve petrolü ile birleşip Türkiye üzerinden satılması, her tarafın kazanacağı bir formül gibi duruyor.

Sonuçta, Suriye batağına saplanınca "değerli yalnızlık" içine düşen Türkiye, nihayet bölgede yeniden pragmatik ve akılcı politikalara dönüş yapıyor.

Türkiye, yeniden kazanmak ve kazandırmak için önemli adımlar atıyor.