İşten çıkarılana kariyer desteği

Outplacement, şirketlerin organizasyonel değişim, pozisyon ya da departman kapatılması, şirket birleşmesi ve küçülmesi gibi farklı nedenlerle iş akdine son vermek durumunda kaldığı çalışanlarına sağladığı bir kariyer desteği. Outplacement kapsamında işten çıkarılan kişiye CV hazırlama, açık pozisyonları nasıl bulacağı, iş başvuru süreci, networking, mülakat becerileri ve yeni bir işe başlama ve adaptasyon gibi konularda pratik bilgiler veriliyor ve ilgili araçlar sağlanıyor.

Şirketler, işten çıkardıkları çalışanları için verdikleri bu hizmeti insan kaynakları danışmanlık firmalarından alıyorlar.

Son dönemde outplacemet hizmeti alan şirketlerin sayısı daha bir arttı. 22 yıldır Türkiye’de outplacement hizmeti veren E&E Group/Lee Hecht Harrison / DBM’nin Genel Müdürü Kıvanç Ersöz, bugüne kadar 7 bini yönetici olmak üzere 30 bin kişiye outplacement hizmeti verdiklerini söylüyor. Bu yıl ise 100’e yakın firmaya bu hizmeti verdiklerini söyleyen Ersöz, “Ekonomik beklentiler ile şirketlerin planları arasındaki farklılıklar nedeni ile personel azaltma yoluna gidilebiliyor. Bu fark açıldıkça işten çıkarmalar artıyor” diyor.

STANDARTLAŞIYOR
Bu yıl 100’ün üzerinde kişiye bu hizmeti verdiklerini ve bu kişilerin yaklaşık yüzde 70’e yakın bir kesiminin ilk 6 ay içinde işe yerleştiğini söyleyen OneWorld Consulting Danışmanı Hale Beyhan, “Ekonomideki olumsuzluklar ve bunun şirketler üzerindeki yansımaları neticesinde 2018 yılı, organizasyonel değişimlerin, şirket birleşmelerinin, küçülmelerinin ve kapanmalarının yoğun olarak yaşandığı bir yıl oldu. Bu durum, bu hizmetin maliyetini karşılayabilecek firmaların outplacement’a olan talebini arttırdı. Ekonomik durumun yanı sıra artık firmaların outplacement’i standart bir uygulama olarak benimsemesinin de etkisiyle bu talep artışı her geçen gün daha fazla olmakta. 2019 yılı için de benzer bir durum öngörüyoruz. Özellikle ilaç, hızlı tüketim, üretim ve teknoloji sektörlerinde, satış ve pazarlama pozisyonlarında daha fazla hareketlilik olmasını bekliyoruz” diyor.

TALEP YÜZDE 30-40 ARTTI
Yeni kariyere geçiş danışmanlığının en üst düzey yöneticiden mavi yaka personele kadar her düzeyde çalışana verilebildiğini ama uygulamada ağırlıklı olarak şirketlerin daha çok orta ve üst düzey çalışanlarına bu hizmeti verdiğini söyleyen insan kaynakları danışmanı Akgül Can Beyhan, “Son dönemde eleman çıkarttığı ve outplacement hizmeti aldığı bilinen sektörler genelde ilaç, bilişim, teknoloji, hızlı tüketim, finans, perakende ve üretim şirketleri oldu. Elbette işten çıkartmalarda sadece ekonomik krizler değil, birleşme ve satınalmalar da oldukça etkili, yabancı sermayeli şirketlerden, süreçlerini merkezileştirerek başka ülkelere taşıyanlar da olduğundan bu amaçla yıl içinde yine işten çıkartmalar yapıldı. Tüm bunlarla mevcut talep yıl içinde yüzde 30 yüzde 40 civarında artış gösterdi. 2018’in ekonomik konjonktürü pek çok şirket için outplacement ihtiyacını gündeme getirdi. Bu hizmeti daha önce almamış olanlar mevcut ihtiyaçları nedeniyle araştırmaya, bazıları da hemen almaya başladı. 2018’in son 6 ayında başta uluslararası şirketler olmak üzere, pek çok şirketin outplacement hizmetleri veren insan kaynakları şirketlerinin kapısını çalmaya başladığını gözlemledik. 2019’da yoğun olarak yaşanacak işten çıkartmalarda özellikle orta ve üst düzey çalışanlarını yeni kariyere geçiş sürecinde desteklemek için outplacement hizmeti almayı planlayan şirketler var. İçinde bulunduğumuz ekonomik koşulların 2019’da da devam etmesi ve globalde yaşanacak muhtemel yeni daralmalar nedeniyle 2019’da şirket yönetimleri personel maliyetlerini optimize edecek yeni çözümler bulmak ve stratejik insan kaynakları planlaması için farklı aksiyonlar almak zorunda kalacaktır. Bu durumda da outplacement ihtiyacı birçok şirket için gündeme gelecek bir konu olacaktır.”

KOBİLER TEMKİNLİ
3 yıl içerisinde toplam 21 firmaya outplacement hizmeti sağlayan Hugent Genel Müdürü Özlem Veryeri Taşkaya da 2018 yılı içerisinde hizmete talebin yoğun bir biçimde arttığını gözlemlediklerini söylüyor: “Ekonomik dalgalanmalar çerçevesinde Türkiye’den komple çekilme kararı alan, küçülen firmaların yanı sıra, şirket evlilikleri çerçevesinde de bu hizmete talep gelişti. Sektör bazlı bir ayırıma gitmek çok söz konusu değil, bu hizmeti ağırlıklı olarak uluslararası firmalar tercih ediyor. Halihazırda global çatıdaki tüm lokasyonlarında benzer hizmeti kullanabiliyorlar. Türkiye’de ise bu hizmete aile şirketleri veya kobilerin daha temkinli yaklaştığını söylemek mümkün” diyor.

2. DÜNYA SAVAŞI’NDAN SONRA ORTAYA ÇIKTI
Akgül Can Beyhan’ın verdiği bilgiye göre outplacement’ın ortaya çıkışı 2. Dünya Savaşı sonrasına dayanıyor. İlk kez 1945 yılında Amerikan Silahlı Kuvvetleri’nde uygulanmış, savaş sonrası evlerine dönen gönüllülere, iş olanakları bulunması ve bireysel danışmanlık hizmeti sunulması hedeflenmiş. 1960’lı yıllarda ise Avrupa’da bu danışmanlık hizmeti işten çıkarmaların içine entegre edildi, Avrupa’daki yasal altyapının ve sosyal güvenlik sisteminin daha güçlü oluşu nedeniyle ivme kazanarak önemli bir İK stratejisi haline geldi. Şu anda Belçika, Hollanda, Almanya, İsviçre ve Danimarka bu hizmetin en yaygın kullanıldığı ülkeler. Bazı ülkelerde outplacement zorunlu. Türkiye’de bu danışmanlık hizmetine Avrupa ile mukayese edildiğinde göreceli olarak daha az başvurulmakla birlikte, yabancı sermayeli şirketler ve kurumsal lokal şirketler önem veriyor ve İK stratejileri içine alıyorlar.

Özellikle şirket birleşme ve satınalmalarında outplacement ihtiyacı Türkiye’de sık sık gündeme geliyor.

OUTPLACEMENT’IN FAYDALARI
KİŞİYE FAYDALARI
· Ayrılış travmasını en aza indirir, kişiye bu zor zamanında destek verir, yön gösterir.

· Kişiye gerekli bilgi ve stratejileri öğreterek iş aramasını ya da iş kurmasını kolaylaştırır.

· Kişinin yeteneklerini, ilgi alanlarını, güçlü yönlerini ve başarılarını daha iyi tanımasını sağlar.

KURUMA FAYDALARI
· İşten eleman çıkarırken bile profesyonelce ve insanca davranan bir şirket iş piyasasında da imajını ve verimliliğini korur.

· Kaybetmek istemediği diğer değerli elemanlarını da kaybetme riski azalır.