‘İnsanlar işsiz kalmayacak’

Şirketlerin dijitalleşmesi ve üretimde otomasyonun yaygınlaşmasının sonuçlarına ilişkin pek çok tahmin yapılıyor. Bu konuda en tartışmalı alanlardan biri de istihdam oranlarının bundan nasıl etkileneceği. Bu konuda ortaya atılan görüşlerin bir kısmında özellikle pek çok mavi yakalı çalışanın işini kaybedeceği görüşü hakim. Bazılarında ise 4. Sanayi Devrimi’nin yeni iş fırsatları yaratacağı ancak çalışanların bunları kaçırmamaları için kendilerini geliştirmeleri gerektiği aktarılıyor.

Denetim ve danışmanlık şirketi KPMG’nin ‘2018 Küresel Üretim Sektörünün Geleceğine Bakış’ raporu da CEO’ların dijital dönüşüm hakkındaki görüşlerini aktarıyor. Araştırmaya Amerika, Avrupa ve Asya’dan üretim sektöründeki bir şirkette çalışan 300 CEO katılmış. Verilen cevaplara göre üretim sektöründeki CEO’ların çoğu insanların işlerini robotlara kaptıracağı görüşüne katılmıyor. Öyle ki, katılımcıların yüzde 64’üne göre yapay zeka, üretim sektöründe yok ettiğinden daha çok iş fırsatı yaratacak. Bu nedenle insan zekasıyla yapay zekayı efektif bir şekilde kullanabilen firmalar başarılı olacaklar.

TECRÜBE VE SEZGİ KRİTİK
Araştırmanın sonuçlarını Hürriyet İK için yorumlayan KPMG Türkiye Endüstriyel Üretim Sektör Lideri Hakan Ölekli, CEO’ların bu iyimserliğini gerçekçi olmalarına dayandırıp, “CEO’lar başarılı dijital dönüşümün önce insanlarla mümkün olduğunun farkında” diyor. Tarih boyunca gerçekleşen bütün devrimlerin yeni bilinmeyenler oluşturduğunu ve bunun da korku yarattığını belirten Ölekli, bu devrimin de sosyolojik, demografik ve ekonomik sonuçlarının olacağını öngörüyor. Ancak, Ölekli’ye göre yeni teknolojiler insanın yaratıcılık ve adaptasyon becerisiyle birleşerek yeni endüstriler yaratacak. Bu gelişmeler, insan faktörünün değerini azaltmayacak ya da yerini almayacak, aksine onu destekleyecek. Yapay zeka ve kestirimsel analitik gibi teknolojiler genelgeçer hale geldiğinde bile insan yargısı, tecrübesi ve sezgileri kritik rol oynamaya devam edecek. Ölekli, bu durumda insanların dışarıda bırakıldığı bir sistemden söz edilemeyeceğini savunuyor.

Bunun yanında, Hakan Ölekli’ye göre şirketleri yakın gelecekte giderek şiddetlenecek yetenek savaşları bekliyor. Bu nedenle şirketlerin mevcut çalışanlarına yetkinliklerini yeniden şekillendirmeleri ve dijital dönüşümün getirdiği yeni rollere adapte olmaları için kapsamlı eğitimler vermesi gerekiyor. Ölekli, “KPMG’nin yaptığı bir başka araştırmanın sonuçlarına göre ise çalışanlarda en çok aranan yetkinlikler sıralamasında bugün 10. sırada bulunan yaratıcılığın, 2020’de 2. sıraya yükseleceğini öngörüyoruz. Eleştirel düşünce yeteneği günümüzde 4. sıradayken 2020’de 2.’liğe yükselecek. 2020’nin iş dünyasında çalışanlardan en çok beklenen özellik ise karışık problemleri çözme yeteneği olacak. Duygusal zekanın da işverenlerin öncelikli beklentileri arasına girmesini bekliyoruz” diyor. Bu sonuçlardan yola çıkılarak insanı makineden ayıran en temel özelliklerin sanayileşmenin başlangıcından beri hiç olmadığı kadar öne çıkacağını vurgulayan Ölekli, önümüzde yaratıcı ve farklı disiplinler arası muhakeme yeteneğine sahip çalışanların parlayacağı bir gelecek olduğunu düşünüyor. Geleceğin başarılı üreticileri ise yapay zeka ile insan zekasını en etkin şekilde harmanlayabilen liderler olacak.

VERİ BİLİMCİLERİ ŞART
Dijital dönüşümün başarılı bir şekilde yönetilebilmesi için şirketlerin de buna uygun yetkinliklere sahip çalışanları bünyesinde bulundurması gerekiyor. Ancak, araştırmaya göre CEO’lar için bu konudaki en kritik kişiler veri bilimcileri. CEO’lar ankette verdikleri cevaplarda şirketlerin gelecekteki büyüme planlarıyla ilgili olarak en çok ihtiyaç duyacakları çalışanların veri bilimciler olduğunu düşünüyor. Ancak, uzmanlara göre üretim firmaları bu yetenekleri kendilerine çekmekte çok zorlanacaklar.