Hangi meslek gider, hangisi kalır

ÜRESELLEŞME ve teknolojik ilerlemeyle gelen dijital dönüşüm çalışma yaşamını da çok yakından etkiliyor. Dünyadaki mal ve hizmet ticareti son on yılda neredeyse iki katına çıktı ve 2005’teki 13 trilyon dolardan 2014’te 24 trilyon dolara ulaştı. Bu büyüyen pazar bazı insanlara getiriler sağlarken bazıları için de kabus oldu. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) geçtiğimiz hafta yayımladığı İnsani Gelişme Endeksi raporunda dijital gelişmenin yavaş yavaş yoketmeye başladığı meslek gruplarına dikkat çekildi. Gelişen yapay zeka ve robotların insanların elinden alamayacağı mesleklerin başında sağlık çalışanları gelirken en şanssız meslekler ise sipariş memurları. Şimdiden telefon uygulamaları siparişçilerle rekabete başladı bile.

İYİ BECERİ İYİ ÜCRET
Rapora göre teknolojik devrim daha düşük vasıflı çalışanlara olan talebi azaltırken yüksek vasıflı çalışanlara olan talebi artırıyor. Bu tür bir değişim daha yüksek bir insan sermayesine sahip kişileri ön plana çıkarırken çalışma olanaklarını da kutuplaştırıyor. Piramidin en üstünde iyi eğitim görmüş, beceri sahibi olan kişiler için iyi işler bulunacak. Mesela otomobil sanayiisinde en büyük yararı sağlayanlar yeni araçlar tasarlayıp bunu test eden mühendisler olacak. En altta ise ofis temizleme gibi düşük beceri ve düşük üretkenlik gerektiren, ücreti düşük hizmete bağlı işler yer alacak. Orta alanda ise küçük ofislerinde üretim kısmında giderek daha az kişi olacak. Dolayısıyla en çok zarara uğrayanlar daha az uzmanlaşmış, rutin çalışma becerilerine sahip kişiler olacak.
Rapor çalışanlara da dijital devrimde ayakta kalmanın yollarını da gösteriyor. Buna göre zaman kendini özel becerilerle ve doğru eğitimle donatmış bir çalışan olma zamanı. Çünkü bu niteliklere sahip kişiler kendilerini değerli kılmak için teknolojiyi kullanabiliyorlar. Ancak sıradan becerilere sahip çalışanlar için olabilecek en kötü zamanlardan geçiliyor. Çünkü bilgisayarlar, robotlar ve diğer dijital teknolojiler baş döndürücü bir hızla sıradan becerilerin yerini alıyor.

VAR olacak meslekler
◊ Rekreasyon terapi uzmanları
◊ Mekanik-montaj birinci derece süpervizörleri
◊ Acil durum yönetim müdürleri
◊ Zihin sağlığı ve madde bağımlılığı sosyal çalışanları
◊ Odyologlar
◊ Meslek hastalıkları uzmanları
◊ Ortez/protez uzmanları
◊ Sağlık çalışanları
◊ Ağız, diş ve çene cerrahları
◊ Yangın söndürme ve önleme birinci derece denetmenleri
◊ Diyetisyenler ve beslenme uzmanları
◊ Seyahat ve konaklama müdürleri
◊Koreograflar
◊Satış mühendisleri
◊ Doktorlar ve cerrahlar
◊Öğretim koordinatörleri
◊ Psikologlar
◊ Birinci derece polis ve dedektif müfettişleri
◊ Diş hekimleri
◊ İlkokul öğretmenleri (özel eğitim hariç)

Yok olacak meslekler
◊ Tele pazarlamacılar
◊ Tapu ve kadastro sicil ve kontrol memurları
◊ Kanalizasyon kanallarında çalışan kişiler
◊ Matematik teknisyenleri
◊ Sigorta komisyoncuları
◊ Saat tamircileri
◊ Kargo ve nakliye komisyoncuları
◊ Vergi hazırlayıcıları
◊ Fotoğraf baskı çalışanları
◊ Yeni banka memurları
◊ Banka veznedarları
◊ Kütüphane teknisyenleri
◊ Veri giriş elemanları
◊ Zamanlara aygıtları montaj ustaları
◊ Sigorta talep ara elemanları
◊ Komisyoncular
◊ Sipariş memurları
◊ İpotek komisyoncuları
◊ Sigorta eksperleri
◊ Hakemler ve spor yetkilileri