Global seviyede markalaşma çalışanlardan başlıyor

Uluslararası marka değerlendirme kuruluşu Brand Finance’ın yayımladığı rapora göre Türkiye’nin en değerli markası 2.5 milyar dolar civarında. Dünyada kabul edilen rakamlara göre ise global bir markanın değerinin en az 3 milyar dolar olması gerekiyor. Yani, şuan global bir Türk markası bulunmuyor. Oysa, markalaşma bir firmaya ürününü veya verdiği hizmetin fiyatını arttırabilme gücü veriyor.

Pazarlama iletişimi, reklam ve insan kaynakları alanlarında tecrübeleri bulunan Burak Ataman, Fatih Uzgören ve Emre Soylu’nun kurduğu Mindps, Türkiye’nin globalde iddialı marka sayısını artırmak amacıyla kurulmuş. Mindps ekibi kendi geliştirdikleri bir yöntemle marka yaratılması veya yenilenmesi konusunda şirketlere ve çalışanlarına marka mühendisliği danışmanlığı yapıyorlar. Ofislerinde görüştüğümüz Soylu, Uzgören ve Ataman “İnsan kaynakları odaklı bir bakış açısı getirmeye çalıştık. Öncelikle çalışanlara inandırmanız lazım. Dünyadaki başarılı markaların da sırrı burada. Önce kendi hikayelerini yazıyorlar. Bunu bir ekibe inandırıyorlar. Bu sinerjiyle marka oluyorlar” diyor. Markalaşmadan uzaklaşmanın en önemli nedenlerinden biri ise herkesin farklı bir tarafa bakması ve iyi niyetle de olsa şirketi başka taraflara doğru çekiştirmeye çalışmaları. Yöneticilerin logoya veya şirket ismine sadece estetik kaygılarla yaklaşması da doğru değil. Çünkü, markayı aslında o ismin taşıdığı hikaye oluşturuyor.

ÜÇ AŞAMALI YÖNTEM
Mindps’in yöntemi üç aşamadan oluşuyor. İlk aşama “mind audit” ile farklı departmanlardan beyaz ve mavi yakalı çalışanlarla, bayilerle, dağıtım kanallarıyla görüşmeler yapılarak şirketin bir resmi çıkartılıyor.

İkinci aşama “mind shift” ile fikirler bir yerde toplanıyor. Çalışanlara stok fotoğraflarının gösterildiği bir çalıştay yapılıyor. Bu fotoğrafların hangilerinin yaptıkları işi ve meslekleri en iyi şekilde tanımladığına birlikte karar veriyorlar. Görselin her biri 30-40 tane anahtar kelimeyi temsil ediyor. Bu kelimeler bir sonraki aşama olan üretim aşamasında Mindps ekininin bir logoyu, ismi belirlerken kullandığı anahtar kelimeler oluyor aynı zamanda.

Son aşama “mind set” ise çalışanların seçtiği görsellerin isme, simgeye veya logoya dönüştüğü bölüm. Oluşan fikirle beraber bir hikaye yazılıyor ve bir konumlandırma ortaya çıkıyor. Bunun ardından logo veya isim üretimi yapılıyor. Son aşama da bitince “inovasyon toplantıları” başlıyor. Toplantılarda her departman için ayrı ayrı, yaratılan öyküye uygun olarak izlenecek yol konuşuluyor. Şirket kültürü belirlenen bu yöne çekiliyor. Örneğin, işe alınacak kişilerde hangi özellikler aranacağı bu toplantılarda kabul edilen fikirlerle belirleniyor. Böylece, çalışanların benimsediği hikayeye uyumlu olanlar alınıyor, markalaşma başlıyor.

YARATICI GÖREV TANIMLARI
Görev tanımları ve unvanlar çalışanların verimliliği açısından önemli. Şirketlerde genellikle müdür, müdür yardımcısı, direktör, uzman gibi unvanlar bulunuyor. Burak Ataman, Fatih Uzgören ve Emre Soylu, bu unvanların ve görev tanımlarının artık çalışanlara yetmediğini düşünüyor ve yazılımcı örneğini veriyorlar. “Çalışana ne iş yaptığını sorduğumuzda “Kod yazıyorum” diyor. Oysa, kod yazmak bir eylem. Aslında yaptığı iş belki de bir kişinin internetten aldığı hediyenin doğru zamanda doğru kişiye ulaşmasını sağlamak. Bunu böyle izah edince çalışan da kendi işine farklı bir gözle bakıyor. Biz, çalışanların kendi unvanını kendisinin bulmasını sağlıyoruz. Böylece yaptığı işten daha çok zevk alıyor.” Buradan yola çıkan Mindps ekibi yaratıcı görev tanımları çalışmasını oluşturmuşlar. Türkiye’de ilk kez Ekol Lojistik’in Ar-Ge grubunda yer alan 13 departman için yaratıcı unvan çalışması yapılmış. Şirkette çalışanların kendileri için yarattığı bazı unvanlar şöyle:

Süreç Geliştirme – Yenilik Lideri
Yazılım – Gelecek Mimarı
Kod Yazanlar- Kodların Efendisi
Yazılım Destek – Hata Avcısı
Teknik Destek – Çözüm Tayfası