Geçmişten geleceğe bir ışık

İnovasyonun teknolojiden ziyade aslında bir düşünce biçimi ve yaşam şekli olduğunu anlamam bu konudaki tutkumu daha da arttı. İnovasyon benim için “ihtiyaç” ile başlayan ve hayatı kolaylaştırarak değer katan yeniliklerdir. Genellikle buluşların ve fikirlerin çocuğudur; ama önemli olan bu çocuğun büyüyerek daha geniş kitlelere ulaşması ve başkalarının hayatlarına dokunarak sürdürülebilir değer yaratmasıdır.

Zaman zaman bu köşeden sizlerle de bu süreçteki öğrenimlerimi, geçmişten ve günümüzden hayat hikayeleri ve örneklerle paylaşacağım. Bugünkü yazımda olduğu gibi kimi zaman geri sararak geçmişe doğru, kimi zaman da ileri sararak geleceğe doğru zaman tünelinde birlikte yolculuğa çıkacağız. Hadi hep beraber ilk yolculuğumuza çıkalım... Milyonlarca yıl önce ateşin bulunması ve 40.000 yıl önce meşalenin keşfedilmesi ile aydınlanma ihtiyacını gidermek üzere inovasyon serüveni başladı. Yağ lambaları, mumlar derken sanayi devrimi ile daha parlak ve sürekli yanan ışık ihtiyacı oluşuyor ve gaz ışıkları kullanılmaya başlıyor. Pahalı olduğu için de sadece fabrikalarda ve sokak lambalarında kullanılabiliyor. Ayrıca, parlaklığı ve dayanıklılığı da hala yetersiz. Aynı dönemde, ev aydınlatması için de ucuz, dayanıklı ve sürekli ışık ihtiyacı büyüyor. Bu ihtiyacı kendine vazife edinen Thomas Alva Edison 1878’de New Jersey Menlo Park’taki buluş fabrikasında çalışmalarına başlıyor. 21 Ekim 1879’da vakumlu camın içinde karbon şerit ile yaptığı deneyde, icat ettiği ampülü elektirik akımının oluşturduğu 3000 C’lik ısıya dayanıyor ve mevcut çözümlerden daha parlak ışık saçıyor.

Sürekli iyileştirmeleri sonucunda karbonlaştırılmış bambu şeridi ile ampülünü 1.200 saatten uzun süre yakmayı başarıyor ve ismini altın harflerle tarihe yazdırıyor. Edison ampulü icat eden ne ilk ne de tek kişi. Bu konuda deneyler yapan pek çok bilimadamı ya başarısız oldu ve pes etti ya da çalışmalarını başka cihazları bulmak üzere yönlendirdi. Merakı nedeniyle onun için başarısızlık yoktu; hedefe ulaşıncaya kadar sadece öğrenim vardı! Ve bu bakış açısı sayesinde 10.001. denemesinde ampülü icat etmeyi başardı. Onun için yaptığı 10.000 deneme ise yeni öğrenimlerle doluydu.

Edison, 10.000. denemesinde bırakmış olsaydı; hayatımızda bugün neler farklı olurdu? Aynı dönemde dünyanın çeşitli yerlerinde Edison gibi ampülü bulanlar da oldu, ama girişimci bir bilim adamı olarak ilk ticarileştiren kendisi idi. Edison, “Satmayacak hiç bir şeyi icat etmek istemem. Satılması kullanıldığının; kullanılması ise başarısının kanıtıdır” derdi. Ampülü icadından bir yıl içinde gerekli bambuları Japonya’dan tedarik edip seri üretim için fabrika kurdu. Böylece, ulaşılabilir fiyatlarla ürettiği buluşunu ihtiyaç sahipleri ile buluşturdu. Fikri fikir olarak; buluşu da sadece patent sayfalarında yazılı kalmadı. Buluşu ile temel bir ihtiyaca cevap verirken, hem bizim evlerimizi, hem de bu yolda çalışanların da ceplerini aydınlattı. Bugün, Edison’un açtığı yoldan bizlerin farklılaşan ihtiyaçlarını gidermek için ev aydınlatmasında “sürekli yenilikler” devam ediyor. Enerji maliyetleri yükseldikçe tüketicilerin tasarruflu ve daha dayanıklı ampullere ihtiyaç duyması LED lambaların yayılımını artıyor.

Ayrıca, sürdürülebilir enerji ve artan çevre bilinci ile Grewee gibi bakteriden elektriksiz ışık üreten yeni girişimler türemeye başlıyor. Sizce bu alandaki ihtiyaçlarımız nasıl gelişecek ve inovasyonlara ışık tutacak? İhtiyaçlar inovasyonun anasıdır. İnovasyonun mizacındaki muhteşem dörtlü adını verdiğimiz merak, deneyimlerden öğrenme tutkusu, kararlılık ve ticari bakış açısı aslında hepimizin içinde. Sadece ilham vermemizi bekliyorlar. Hayatlara dokunan ve kolaylaştıran inovasyonlar için muhteşem dörtlülerimizle daha iyiye, daha güzele doğru hep beraber yolculuğumuza devam edelim...