Engellilere köprü oluyor

Türkiye’de tüm nüfusun yüzde 13’ü kadar engelli bulunuyor. Türkiye İş Kurumu’na (İŞKUR) kayıtlı 3 milyon engelliden aktif iş kaydı olanların sayısı ise sadece 115 bin kişi. Yani, engelliler iş dünyasına katılmakta çok zorlanıyorlar. Esra Odabaşı, Eskariyer Engelli İstihdamı Danışmanlığı’nı tam da bu nedenle kurdu. İŞKUR’un yetkilendirdiği, engelli istihdamı üzerine danışmanlık yapan tek şirket olan Eskariyer, hem adayları hem de şirketleri engelli istihdamı üzerine bilinçlendiriyor. Üç kişilik bir ekip olarak danışmanlık çatısı altında işe yerleştirme, koçluk verliyor, eğitim danışmanlığı ise eğitmenlerle yapılıyor.

ÖNCELİK ADAYIN MUTLULUĞU
Eskariyer bir anlamda firmayla aday arasında bir köprü oluşturuyor. İŞKUR’un paylaştığı engelli veri tabanından uygun kişiler bulunup, görüşmeye çağırılıyor. Firmalar da boş pozisyonlar için Eskariyer’i arayıp kendilerine uygun aday olup olmadığını sorgulayabiliyorlar. Önceden yapılan mülakatlar sayesinde hangi adayın daha uygun olduğu rahatlıkla biliniyor. Esra Odabaşı, danışmanlık yaparken öncelik verdikleri noktanın bireylerin mutluluğu olduğunu vurguluyor. Beklentilerin neler olduğu, ne gibi şartlarının olduğu ve pozisyona yetkinliği konuşuluyor. Örneğin, aday engeli dolayısıyla ayakta uzun süre duramıyor ve uzun yürüyüşler yapamıyorsa şirket servisinin evine yakın bir noktadan geçmesini istiyor. Aday bu kriter göz önüne alınarak en doğru şirkete yönlendiriliyor, ya da henüz işe başlamadan şirketin adayın isteğine göre bir yol çizmesi sağlanıyor. Ayrıca, adaylara kariyer danışmanlığı ve koçluk yapılıyor, engelli birey işe başladıktan sonra hem kurum için hem de çalışan için 4, 6 veya 8 seanslık oryantasyon yapılıyor. İşe alım sürecine kadar adaydan asla ücret talep edilmiyor, firmadan ise işe aldıklarında belli bir miktar isteniyor. Geçen yıl Nisan ayında kurulan Eskariyer bugün yaklaşık 20 kurumsal şirketle çalışıyor. Bugüne kadar yaklaşık 20 engelli bireyin iş bulması sağlanmış. Artık şirketler, açık pozisyonlarını gönderip onlara uygun çalışan isteyebiliyorlar.

Kendisinde de yüzde 45 engel bulunan Esra Odabaşı, Eskariyer’i kurmadan önce dört şirkette çalışmış. Bu nedenle engellilerin çalışma hayatında yaşadıkları zorlukları çok iyi biliyor. Şirketlerin engellilere önyargıyla baktığını belirten Odabaşı, bunun daha iş görüşmesinden itibaren başladığını belirtiyor. Adaylar engellerine göre değerlendiriliyor ve bazen görünüşleri yüzünden dahi işe kabul edilmeyebiliyorlar. Her yetkinliğe sahip olmalarına rağmen engelleri yüzünden işi yapamayacaklarmış gibi görülebiliyor. Oysa, engelli bireyler bir işe girdikten sonra diğerlerinden hiçbir farkı olmadığını kanıtlamak için daha yüksek performans göstermeye çalışıyorlar, devamsızlık seviyeleri çok daha az oluyor. Eskariyer’in kurulma nedenlerinden biri de zaten bu yanlış algıları yıkmak.

ŞİRKET İÇİN AVANTAJLI
Yasalar, 50 kişilik şirkette 1, daha fazla çalışanı olan şirketlerde ise çalışan sayısının yüzde 3’ü oranında engelli personel çalıştırmayı zorunlu kılıyor. Şirketler, engelli kadrosunda ekstra yüzde 100 SGK Engelli Teşvik Primi alıyorlar. Buna rağmen, 2.095 TL olan cezayı ödeyip engelli çalıştırmamayı tercih eden şirketler bulunuyor. Hatta, İŞKUR ceza kesmek üzereyken acilen engelli çalışan istihdam eden ve 2-3 ay sonra bu kişileri işten çıkartanlar bile oluyor. Odabaşı, yurtdışında gördüğü bir iş ilanında olduğu gibi engelli başvurularının öncelikli olduğu uygulamalara ihtiyaç duyduklarını belirtiyor.