Ek iş olarak ne yapabilirim?

Danışmanlık yapın
Yapılabilecek ek işler arasında ilk akla gelenler, üniversitede ders vermek, bir eğitim şirketiyle anlaşarak programlara katılmak ve etkinliklerde konuşmacı olmak. Bunlar dışında tecrübeli çalışanlar proje bazlı çalışmalara da katılabiliyorlar. Expertera’nın faaliyet alanı da bu. 2012 yılında açılan Expertera, uzmanlık kaynakları yöneten ve uzmanlık eşleşmesi yapan bir firma. Sektördeki yatırımcıların veya strateji danışmanlığı yapan firmaların üzerinde çalıştıkları sektör hakkında, niş bilgi gerektiren bir alanda soruları ve uzmanlık ihtiyacı olması durumunda devreye giriyor. Karar verme aşamasındaki ve yetkisindeki firmaların, sorularını cevaplayacak ve onlara ihtiyaç duydukları alanda yol gösterecek, danışmanlık verecek doğru uzmanlığı bulup tarafları bir araya getiriyorlar. Uzmanlar bu çercevede günlük ve saatlik danışmanlıklar yapıyorlar. Expertera Kurucu Ortağı Alp Sezginsoy, şu ana kadar 200’ün üzerinde projeyi hayata geçirdiklerini söylüyor. Sezginsoy, uzmanı genel hatlarıyla 10 sene ve üzeri deneyime, belirli bilgi, deneyim ve altyapıya sahip, özenle seçilmiş kişiler olarak tanımlıyor. Expertera uzman ağında şu anda 10 binin üzerinde uzman bulunuyor. Ekiplerine katacakları uzmanları seçerken proje yöneticileri ve operasyonel ekibin yanı sıra bir de kaynak geliştirme departmanları var. Kaynak geliştirme departmanı, projelerden bağımsız olarak sektör bazlı araştırmalar yapıyor ve deneyimleri ile öne çıkan uzmanları uzman ağına katmaya çalışıyor.

Expertera ile çalışmak isteyen uzmanlar expertera.com web sitesinde yer alan üyelik formunu dolduruyor. Başvurular değerlendiriliyor. Kriterlere ve projelere uygun olan uzmanlar, Expertera bünyesine dahil ediliyor. Her konuda danışmanlık yapılabiliyor. Sezginsoy, spor arabaların koltuk tasarımından, tıbbi görüntüleme sırasında kanserli hücrelerin tespiti için kullanılan nükleer izotop pazarına, enerji sektöründeki yeniliklerden farklı perakende uygulamalarına ve e-ticaret trendlerine kadar birçok konuda müşterilerine uzman kaynağı sağladıklarını anlatıyor. Birlikte çalıştıkları birçok sektör var fakat perakende, telekomünikasyon ve yazılım teknolojileri, enerji, sağlık hizmetleri, teknoloji ve düzenlemeleri öne çıkan sektörlerden.
İhtiyaca özel uzmanlık neyse, sektörden o uzmanlık bulunup müşteriye sunuluyor. Uzmanlar projeye göre saatlik veya günlük kazanç sağlıyor.

Konuşmacı olun
Speaker Agency, eğitim, etkinlik ve konuşmacı servisi alanında hizmet veriyor. Bankacılık, ilaç, otomotiv, telekomünikasyon, enerji, hızlı tüketim, kozmetik, perakende sektörleri başta olmak üzere birçok sektör için kurumlara özel programlar dizayn ediyor. Bünyelerinde 400’ün üzerinde konuşmacı bulunuyor. Dönem toplantıları, yılsonu değerlendirme toplantıları, yetenek yönetimi toplantıları, bayi /motivasyon toplantıları ve lansman ve gala programları için program sunucusundan, konuk konuşmacıya, eğitim filmlerinden eğlenceli çözümlere kadar çok geniş bir yelpazede ama sadece içerik odaklı çözümler sunduklarını belirten Speaker Agency kurucu ortaklarından Esin Aydemir Kasa, birlikte çalışacakları konuşmacıların öncelikle bir konuşma programına katılarak performansını değerlendirdiklerini söylüyor: “İş dünyasındaki bilinirliği ve referansları kontrol ediyoruz. Bir anlamda Speaker Hunter işi yapıyoruz. Seçim kriterlerimizdeki en önemli husus konuşmacının sahnedeki enerjisi ve katılımcı grup üzerinde bıraktığı etki olduğunu söyleyebiliriz.”

Konuşmacılarda aradıkları özellikler ise konuşma içeriğinin özgün, dinleyici kitleye ilham veren, motivasyonu arttıran, enerjiyi yükselten ve bugün yeni bir farkındalık daha geliştirdim dedirten türde olması ve en önemlisi konuşmacının sahnede çok samimi ve sahici olması. “Artık kimse sahnede kitabi bilgi ile donatılmış sunumlar izlemek istemiyor” diyen Kasa, “Teknik bir konu olmadığı sürece barkovizyon kullanılmayan konuşmalar artık daha çok tercih ediliyor. Deneyim ve başarı hikayeleri, iletişim, takım olmak, çatışma yönetimi, değişim, liderlik, motivasyon en çok talep gören konular. Bununla beraber ekonomi çoğu büyük toplantıların olmazsa olmaz konularından biri” diyor. Konuşmacıların biyografileri ve örnek sunum performans videoları müşteriler tarafından inceleniyor. Sonrasında karar verilen konuşmacıyla şirketi bir araya geliyor ve konuşmanın içeriği şirkete özgü hale getiriliyor.

“Bir kişi özgün bir konuyu kendine uzmanlık alanı olarak seçmişse, anlatım kabiliyeti/sahne performası güçlü ve gelişime açık ise, şu an profesyonel hayatta devam ediyor olsa bile bu alanı ikinci bir kariyer olarak seçebilir. Kendine yatırıp yapabilir. Kişisel web sitesi oluşturup, blog yazıp, sosyal medyayı kişisel markasını destekleyecek şekilde odaklı kullanıp, bir süre sonra kitap yazarak konuşmacı olarak bu alanda kariyerini geliştirebilir” diyen Kasa, kazancın konuşmacının talep ettiği telif ücreti, konunun ne kadar ilgi gördüğü, konuşmacının kişisel markası ile doğru orantılı olarak ayda ne kadar talep aldığı ile doğru orantılı olarak 5 bin TL ile 30 bin TL arasında değiştiğini söylüyor.

Eğitim verin
2006 yılında kurulan eğitim firması İstanbul Institute, Galatasaray Üniversitesi, Bahçeşehir Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi ve Mimar Sinan Üniversitesi’nin sürekli eğitim merkezleri ile işbirliği halinde sertifika ve kendi markaları ile seminer programları düzenliyor. Verilen eğitim konuları arasında ise liderlik, lojistik ve tedarik zinciri yönetimi, insan kaynakları gibi 100’ün üzerinde başlık var. Firmanın çalıştığı eğitmenler program sayısına göre değişiklik göstermekle birlikte 150’nin üzerinde. Eğitmenlerin seçiminde 2 önemli husus olduğunu belirten İstanbul Institute Kurumsal Eğitim Müdürü Buket Gedik, akademik olarak ilerliyor olmalarının veya sektörel olarak konularında uzun yıllar çalışarak uzmanlaşmış olmalarının önem taşıdığını söylüyor: “Eğitmenlerimizde öncelikli olarak eğitmenlik tecrübelerinin olması, daha önce çalışmış oldukları firmalardaki görev ve sorumlulukları, iletişim ve sunum yeteneklerinin iyi seviyede olması ve aktarılacak konulardaki uzmanlık seviyeleri öncelikle dikkat ettiğimiz konular.” Bu şekilde ek iş yapmalarının iyi bir marka ile sektörde doğru bir konumlama yakalamaları için iyi bir fırsat olduğunu belirten Gedik, ayrıca eğitmenler için ciddi bir PR kaynağı olduğunu söylüyor. Eğitim konularına gösterilen ilginin her sezon değiştiğini belirten Gedik, hukuk, dijital pazarlama, kurumsal iletişim, yöneticilik ve liderlik, proje yönetimi eğitimlerine daha çok talep olduğunu söylüyor.

EK İŞ YAPANLAR ANLATIYOR
Hobi kobi oldu
Uzun yıllar medya, pazarlama ve pazar araştırma sektörlerinde üst düzey yöneticilik yapan, halen Kutadgu Danışmanlık şirketinde Kıdemli Medya ve İletişim Danışmanı olarak çalışan Reha Tartıcı, pazarlama, dijitalleşen dünya, yönetim, medya ilişkileri ve iletişim konularında eğitim ve danışmanlık hizmetleri veriyor. Profesyonel iş hayatının son 12 yılında İstanbul Üniversitesi ve Bahçeşehir Üniversitesi’nde uzmanlık alanlarında ön lisans, lisans ve yüksek lisans programlarında dersler veriyor. Son 3-4 yıldır da özel eğitim ve danışmanlık kurumlarının ilgili programlarında kurumsal eğitimler vererek sektör çalışanlarına ve yöneticilerine katkı sağlamaya çalışıyor. Ek iş yapmaya nasıl karar verdiğini Tartıcı şöyle anlatıyor: “Tecrübelerimi çok daha geniş bir kitle ve tecrübesi nispeten az olan gençlere aktarabilmek ve kendimi de dijitalleşen dünyada onlardan aldığım sinerjiyle yenileyebilmek için bu alana yönlendim. Gerçekten de gençlerden, geride kalan yıllarda, özellikle dijital değişim ve iletişim konularında çok fazla kazanımım oldu. Bunun da verdiğim derslerde özellikle X, Y ve hatta Z kuşlakları ile doğru iletişim kurabilme alanında bana büyük katkı sağladığını ve beni farklılaştırdığını düşünüyorum. Ancak ilerleyen süreçte ülkemizin değişen ekonomik şartları eğitmenliği benim profesyonel hayatımın önemli bir parçası haline getirdi. Bu da eğitmenliği benim iş hayatımda hobi olmaktan çıkarıp kobi haline getirdi.”

Ailem başarımla gurur duyuyor
Dilek Yıldız (38) özel bir bankanın genel müdürlüğünde kurumsal bankacılık bölümünde 15 yıldır çalışıyor. Evli, 2 çocuğu var. Aynı zamanda Oriflame’de direktör. Bankacılık gibi tam zamanlı bir işte çalışırken, sabah erken kalkmak, uykusuzluk, eve geç gelmek, ailesiyle vakit geçirememek kendine zaman ayıramamak gibi şeylerden, hayatının rutin olmasından şikâyet edermiş. Sonra bir arkadaşı Yıldız’ı Oriflame’in toplantılarından birine davet etmiş. Oriflame’in çalışma yöntemi (doğrudan pazarlama) ve ‘istediği zaman, istediği kadar çalışıp kendinin patronu olmak’ fikri Yıldız’a cazip gelmiş. “Herhangi bir mesai kısıtlaması olmadığı için bankadaki işişimden arta kalan zamanlarımda çalışabilecektim. Açıkçası hemen işe başlamaya karar verdim. Şu an hem bankada çalışıyor hem de Oriflame ile kendi işimi yapıyorum” diyen Yıldız, bir yandan sosyal çevresini genişletirken diğer yandan da para kazandığını söylüyor: “Kazandığım parayla çocuklarımın ilave ihtiyaçlarını karşılayabiliyorum. Bunun yanı sıra Oriflame’in sağladığı seyahatler sayesinde de normalde göremeyeceğim yerleri gezme fırsatı elde ediyorum. Hayatımı rutin olmaktan çıkarıp kendi işimin patronu oldum. Hem maddi özgürlüğe sahibim hem de kendimi güçlü ve mutlu hissediyorum. Ailem beni her zaman destekledi ve başarılarımla da gurur duyuyorlar.”