E-ticaret yeni meslekler yaratıyor

Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) tarafından paylaşılan bilgilere göre bugün e-ticaret sektörü paydaşlarıyla beraber Türkiye’de 200 bin kişiye yakın istihdam sağlıyor. Toplam e-ticaret hacmi 2016’da 30,8 milyar TL’ye ulaştı. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan, Kasım ayında Türkiye’nin e-ticaret pastasından aldığı payı 3-4 yıl içinde 2-3 katına çıkarılmasını hedeflediklerini açıkladı. E-ticaret sektörünün her yıl yüzde 30 seviyelerinde büyüdüğü bilgisini veren ETİD Yönetim Kurulu Başkanı Emre Ekmekçi, “Geçen yıllarda perakende markalarında e-ticaretten sorumlu bir ya da iki kişi bulunurdu. Bugün bu markalar e-ticaret birimleri de ayrı bir departman olarak kendi ekiplerini kuruyorlar” diyor.

MESLEKLER DÖNÜŞÜYOR
Sektörün gelişmesiyle beraber e-ticaret alanında uzmanlaşmış farklı meslekler ortaya çıkıyor. Bunların aslında geleneksel mesleklerde karşılıkları olduğunu ve buradaki süreçlerin e-ticarete uygun hale getirildiğini aktaran Ekmekçi, “Örneğin, e-ticaretteki kategori uzmanlarını mağazalardaki satış danışmanları olarak düşünebiliriz” diyor. E-ticarette öne çıkan meslekler arasında dijital proje yöneticileri, dijital reklam uzmanları, kategori yöneticileri, içerik yöneticileri büyük veri yöneticileri, UX yöneticileri bulunuyor. Öte yandan, Ekmekçi’ye göre e-ticaretin henüz bir okulunun olmaması ve yalnızca bazı üniversitelerde e-ticaret programlarının olması, firmaların yetişmiş insan kaynağı bulmakta zorlanmalarına neden oluyor. Özellikle UX tasarım, veri analizi, kategori uzmanı, kategori yöneticisi son dönemde en zor insan kaynağı bulunan alanlar arasında. E-ticaret alanında faaliyet gösteren bazı önemli aktörlerle sektörün öne çıkan mesleklerini konuştuk.

SÜREKLİ DEĞİŞİM VAR
Hepsiburada İş Geliştirme Grup Başkanı Mutlu Erturan, e-ticaretin sürekli değişen ve evrilen yapısı gereği yeni yetkinliklere ihtiyaç duyulan bir sektör olduğunu belirtiyor. Hepsiburada firmasında da veri bilim analistleri, yapay öğrenme mühendisleri ekipleri oluşturulurken, kullanıcı deneyimi rolleri için de personel istihdam edilmiş. Teknoloji organizasyonunda ise yazılım uzmanı gibi özel yetkinlik gerektiren meslek alanları ortaya çıkmış. Çilingir, Hepsiburada bünyesinde kendi dağıtım şirketleri olan Hepsiexpress’i kurduklarını ve bu organizasyon altında da yeni meslek grupları oluşturduklarını aktarıyor. Öte yandan, işe alım süreçlerinde yetkin personel bulmakta zorlandıkları alanların ise veri bilimi gibi yetenek havuzunun kısıtlı olduğu alanlar olduğunu belirtiyor. Firma, bu nedenle bu gibi meslek alanları için yurtdışından da yetenekleri kazanmaya yönelik bir strateji uyguluyor.

YAN SEKTÖRLER GELİŞİYOR
Yellow Pages Genel Müdürü Serhad Akkoç, insanların ihtiyaçları ne kadar çeşitlenirse yeni ürünler ve yeni servislerin o kadar fazla dijitalde görüneceğini belirtiyor. Bunun karşılığında e-ticaret servisleri de her yeni ürün ve insan ihtiyacı için kendilerini geliştirmek durumunda. Akkoç, bu noktada dijital ödeme sistemlerinin en önemli yeni yan sektörlerden biri olduğunu belirtiyor. Çünkü, bu sektör de lojistik gibi e-ticaret süreçlerinin kesintisiz ilerlemesi ve kolay regule edilmesi için çeşitli çözümlerle e-ticaret sektörünün kalbinde yer alıyor. Ayrıca, dijital faturalandırma sistemleri alanında da yeni girişimler çıkıyor. Dijital reklam uzmanı bulmakta zorlandıklarını dile getiren Akkoç, “Dijital Reklam Uzmanı, arandığında zor bulunan bir personel. Güncel dijital reklam platformlarında yetkinlik sahibi çalışan bulmak ve bunu da disiplinli ve verimli bir şekilde sürdürebilmek karşılaştığımız zorluklar arasında yer alıyor” diyor.

YENİ ALANLAR DOĞUYOR
Yemeksepeti İK Direktörü Ceran Dereobalı, önümüzdeki on yılda özellikle kişiselleştirilmiş pazarlamanın ve içerik pazarlamasının internet tabanlı yeme-içme sektörü projeleri üzerinde etkili olacağını öngörüyor. Bunun da yeni meslek alanlarının doğmasını ve gelişmesini destekleyeceğini düşünüyor. Ayrıca, platformlarda fiyat karşılaştırma imkanının olması e-ticaret sitelerinin de doğru fiyatlandırma stratejisine yoğunlaşmasını gerektiriyor. Bu konuda uzmanlaşmış eleman arayışları artabilir. Bugün popüler pozisyonlar arasında e-ticaret temel bilgisine sahip yazılımcı, tasarımcı, müşteri hizmetleri yer alıyor. Sipariş aşamasında yaşanan sorunlara anında müdahale edebilecek operasyonel pozisyonlarda çalışacak kişilere her zaman ihtiyaç duyuluyor. Dereobalı, özellikle yeni nesil pazarlama pozisyonları için ise kalifiye personel arayışında daha çok efor harcamaları gerektiğini söylüyor.

ÇALIŞANLARIN ÖNÜ AÇIK
Morhipo.com İK Müdürü Melis Önce, e-ticarette son dönemlerde arama motoru reklamcılığı, dijital pazarlama uzmanı, kullanıcı deneyimi uzmanı, kullanıcı arayüzü tasarımcısı, mobil ürün tasarımcısı gibi yeni mesleklerin doğduğunun belirtiyor. Melis Önce, özellikle Google ve Facebook reklamlarının e-ticaret için önemini göz önüne alındığında SEO konusunda uzmanlaşmanın, dijital reklam ve pazarlama alanına yoğunlaşmanın revaçta olduğunu söylüyor. Mobilin yükselişiyle birlikte mobil deneyimi iyileştirecek dijital roller, IoS ve Android konusunda uzman yazılımcılar da öne çıkan pozisyonlar arasında. E-ticaretin farklı sektörleri de beslediğini söyleyen Önce, “Tedarikçilerimizde bizden giden talepleri karşılamak için ürün yönetiminden sorumlu olacak yetkililer istihdam ediliyor, stüdyolarda fotoğraf çekimi ve editasyonu için arkadaşlarımız görev alıyor, çağrı merkezi ekibimizde müşteri temsilcileri yetiştiriliyor, depomuzda sorumlu kalite kontrol ve lojistik personeli de günden güne artıyor” diyor. E-ticaret dünyasının potansiyelinin çok yüksek olduğuna inanan Önce, bu sektörde çalışanların önünün çok açık olduğunu düşünüyor. Morhipo gibi modaya odaklanan bir e-ticaret sitesinde dijital pazarlamadan mobil uygulamalara, depo yönetiminden grafik tasarımcılara kadar pek çok alanda uzmanlarla çalıştıklarını beliten Önce, “Sürekli sorgulayan, ezberleri bozan, bir eksik ya da hatayı gördüğünde sorumluluk alıp düzeltmek için çalışan yenilikçi ve yaratıcı gençlere her sektörde ihtiyaç var” diyor.

SEKTÖRE GİRECEK GENÇLERE UZMANLARDAN ÖNERİLER
- Öncelikle genel yapı ve işleyişi öğrenmeleri çok önemli,


- Kendilerini hangi alanda geliştirmek istediklerini belirlemesi önemli bir başlangıç noktası,

- UI & UX tasarım, veri analizi, öngörülebilir pazarlama, mobil pazarlama, CRM gibi alanlarda uzmanlaşma ileriye dönük büyük fayda sağlayabilir,

- Dijital dünyanın büyük oyuncularının açtığı platformlarla tanışıklık kurmak ve bu platformların ticari modellemelerinde deneyim kazanmaları başlangıç için iyi bir nokta,

- Sayısal düşünme yeteneklerini geliştirmeleri ve analiz yapma yeteneği kazanmaları önemli.

E-TİCARETTE ÖNE ÇIKAN BAZI ROLLER

Dijital Proje Yöneticileri: İçeriklerin ve ürünlerin bütüncül bir dijital bant üzerinde tamamı ile kontrol edilmesini ve ilerlemesini sağlıyorlar.

Dijital Reklam Uzmanları: Ürünlerin ve hizmetlerin reklamlarını ve iletişimini çeşitli dijital reklam platformlarında yapan pozisyon.

Kategori Yöneticileri: Çeşitli ürün ve hizmetlerin özelleşmiş yaklaşım gerektirmesinden dolayı belli kategorilerde özel uzmanların çalışıyor. Daha çok tedarikçilere yönelik çalışan bir görev tanımı.

İçerik Yöneticileri: Çeşitli ürünlere yönelik olarak özel içerikler oluşturabilecek pozisyonlar. Daha çok son kullanıcılara yönelik çalışırlar.

Büyük Veri Yöneticileri: Kullanıcıların dijitalde yaptıkları davranışları takip ederler. Büyük ölçeklerdeki bu verileri anlamlı hale getirip gerek son kullanıcılara kişiselleştirilmiş çözümler oluşturulmasında gerekse tedarikçilere yönelik dinamik tedarik sağlamalarının yapılmasında görev alırlar.

UX Yöneticisi: Farklı ürünlerin içeriklerinin farklı deneyimlerle son kullanıcılara yönelik tasarlanmasında görev alırlar.