Dijital ajanslar, sosyal medya, internet sitesi tasarımı, mobil pazarlama hizmetleri, interaktif uygulamalar yapan kurumlar. Markaların iletişim ihtiyaçlarına göre dijital platformlarda ölçülebilir çözümler üretiyor; bunu yaparken teknolojiyi, sosyal ağları bir arada tutan, doğru analizler ve yorumlamalar yapıyorlar. Kampanyaları web sitesi, mikrosite, portal, mobil, banner ya da mailing olmak üzere birçok alanda yer alabiliyor. Kullanıcıların karşısına viral, web ad şeklinde de çıkabiliyorlar.
Sektörde 100’ün üzerinde ajans, 20 binin üzerinde çalışan bulunuyor. Maaşlar ise işe ve kıdeme göre değişiyor. Ortalama 1.500 liradan başlıyor. Bazı ajanslarda yılda performansa göre birkaç kez zam yapılabiliyor.
Dijital ajanslarda tasarım, yazılım, müşteri ilişkileri, creative, metin yazarlığı, proje yönetimi gibi birçok alanda çalışılabiliyor. Bu bölümlerin yaptıkları işler ise şöyle:
- Müşteri ilişkileri, markalar ya da müşterileri ile steril bir bağ kuruyor.
- Creative (yaratıcı) ekip, yaratıcı fikir ve kampanya yaratımı konusunda çalışıyor.
- Tasarım, fikirleri görsel kimliğe döküyor.
- Metin yazarı, projenin dilinin oluşturuyor.
- Sanat yönetmeni, projede birlikte çalışacağı yaratıcı ekibin koordinasyonunu sağlıyor.
- Sosyal medya yöneticisi ise markanın sosyal medya stratejileriyle ilgileniyor.
Bunlar dışında dijital ajanslara yönelik daha teknik işlerin olduğu alanlar da var:
- Creative Developer/Front-end developer, uygulamalardaki tasarım ve yazılımı entegre ve optimize eden kişiler.
- Flash developer, advergame, rich banner gibi uygulamaların kodlamasını yapar.
- Software developer, sosyal medyaya entegre projelerin iyi planlanması ve sorunsuz olarak hayata geçmesini sağlar.
- Project manager, projenin üretim aşamasının sağlıklı ilerlemesi için projenin her aşamasının iyi planlanması ve takip eder.
- UX Designerlar dijital strateji ve kullanıcı deneyimini dijital ortamlar için en uygun şekilde üretmekten sorumludur.
- Digital producer, brief, çözüm, ihtiyaç ve teknik süreç değerlerini göz önünde bulundurarak projenin temelini inşa eder.
Festivalde uykusuz kalmamışla olmazİş, yaratıcılıkla ilgili bir iş olduğu için, alınan eğitimden çok kişinin kendini geliştirmesi önemli.
Üniversitelerin görsel iletişim ve tasarım bölümlerinden mezun birçok kişi bu alanda çalışabiliyor. Fakat grafik tasarımdan mühendislik mezununa kadar çeşitli alanlarda eğitim görmüş insanlar da bu sektörde kendine yer bulabiliyor.
Bazı işler için ise belli bölümlerden mezuniyet isteniyor. Tasarım/metin yazarlığı/yazılım gibi alanlar için ilgili bölümlerden mezun olmak ve sürekli kendini geliştirmek gerekiyor. Mesela program kullanıyorsa yeni sürümü var mı, en son yapılan kampanyalar neler, trendler nereye gidiyor...
Youth Media Müşteri İlişkileri Yöneticisi Burak Küçükçerçi, “Hiç sahaf dolaşmamış, festivalde uykusuz kalmamış, son parasıyla çok sevdiği bir albümü satın almamış insanlarla olmuyor ne yazık ki... Çok düşünen ve az üşenen arkadaşlarımızı seviyoruz. Hal böyle olunca okuduğu bölümün zaman zaman pek anlamı kalmıyor. Yine de iletişim ile alakalı bölümler, reklam ve pazarlama gibi bölümler tercih sebebi olabilir” diyor.
‘Müşterinin sabırsızlığı seni gergin biri haline getiriyor’Genç çalışanlar, renkli ofisler, happy hour’lar birçok kişiye cazip geliyor. Fakat işe bir de diğer tarafından bakmak lazım. Mesela tam her şeyi bitirip ofisten çıkacakken müşteriden gelen ek istekler olabiliyor. Planlar iptal edilip işe geri dönülüyor. Bu işin eksilerinin de çok olduğunu belirten Wanda Digital Ajans Başkanı Burçak Günsev, özel hayata zamanın kalamayacak kadar çok çalışıldığını anlatıyor: “Her geç çıkışın, bir sonraki günü etkiliyor ve daha da geç çıkmaya başlıyorsun. Toplantı yapmaktan işi yapacak zaman bulamaz hale geliyorsun. Müşteri projeleri kısa zamanda çok güzel çıkartmanı bekliyor ve onun sabırsızlığı seni gergin bir insan yapıyor. Derken proje açılıyor ve her şeyi unutuyorsun. Tebrikleri kabul edip, başarının tadını çıkartıyorsun. İşte o an eksiler siliniyor... Artısı var mı? Çok var. Mesela sanatçılarla tanışıp, senin yazdığın cümleleri onun okunduğunu seyretmek gibi...”
Çalışma saatleri ve şartları diye bir şey de sözkonusu değil. Günsev, “Gece, hafta sonu, sabah erken ya da hastayım konularını unutmak lazım. Tatildeyim işi düşünmeyeceğim veya mail’lerime bakmayacağım diyebilen kişi bu sektörde çalışamaz. Akşam geç geleceğini eve
haber verip ajansa mesai için
yemek söylemelisin... Ajanslar renkli, esprili görünür, bu sebeple insanlar reklam ajansı böyle bir şey galiba diye düşünür. Aslında içinde yaşayanlar renkli kişiliktedir ve duvarlar da onların rengine bürünür” diyor.
Sektörün yaratıcılık gerektiren bir sektör olduğunu hatırlatan Youth Media Direktörü Eda Elif Özbek, yaratıcılığı ateşleyen öğelerden birinin de özgürlük olduğunu söylüyor: “Ajans dünyasında iyi fikrin saati olmaz. Farklı çalışma saatlerine happy hour’lar eşlik eder. Birçok marka ile ritim tutturduktan sonra hayatımıza beraber devam ediyoruz.”
Bu alanda çalışacaklara öneriler- Konuşma, sunum yeteneklerinizi geliştirin.
- Çok güzel ve doğru bir Türkçe konuşun. Çünkü Türkiye’yi anlamak, Türklerin davranışlarını bilmek, iyi reklam yapabilmenin özü.
- Yurtdışını ve markaları takip edin.
- Her şeyden biraz anlayın. Bir şeyi çok iyi yapmaktan ziyade her şeyi yetecek kadar yapmak önemli.
- Multi-tasking özelliğiniz olsun.
- Çalışmak sadece mesai saatleri içinde olmaz. Her an her şeye hazır olun.
- İzlediğiniz, okuduğunuz, yediğiniz her şeye bir şekilde işlerinizi de dahil edin.
- Pratik olun, basit düşünün, ağır kanlı olmayın, dinleyin, çok çalışın, araştırın...
- Risk alın, hata yapın.
- Dünyayı değiştirmeyi kafanıza koyun. Her şey mevcut olandan rahatsızlık duymakla başlıyor.
- Yaratıcılığı ifade etmek için sürekli değişebilen bu platforma ayak uydurarak entegre olmak, hatta yeni platformlar yaratabilmek gerekiyor.
- Farklı ilgi alanlarınız olsun.
- Öne çıkmak için istenilenin bir tık üstünü yapmaya çalışın.
Eğlenceli ortam için istiyorlarYouth Media’nın yaş ortalaması 21 olan144 kişiyle yaptığı ankette katılımcılara dijital ajanslarla ilgili sorular soruldu. Buna göre Dijital ajanslar ne iş yapıyor? sorusuna verilen cevaplar:
- Markaları bize sevdirmeye ve tanıtmaya çalışmak diyenlerin oranı yüzde 50
- Dijital reklam planlama yüzde 40
- Sabahlara kadar içerik oluşturma yüzde 5
- Tüm gün geyik muhabbeti yüzde 5
Dijital ajanslarda neden çalışmak istersin? sorusuna verilen cevaplar ise şöyle:
- Eğlenceli ve yaratıcı bir ortamı olduğu için yüzde 52
- İnsanlara ulaşmanın en zevkli ve kolay yolu olduğu için yüzde 21
- Metin yazmaktan hoşlandığım için yüzde 15
- Markaları daha rahat tanıyabilmek için yüzde 12
Dijital ajans dendiğinde gençlerin aklına gelen şeyler ise:
- Reklam, sosyal medya, pazarlama, teknoloji, tüketici, iletişim...