Deneyim mi eğitim mi?
Güncelleme Tarihi:
Üniversite hayatınız boyunca derslerinize çalıştınız, okulunuzu 4 yılda çok iyi bir derece ile bitirdiniz ve iş başvurusu yapmak için CV’nizi hazırladınız. Sizce işe alımda en önemli şey okul ve mezuniyet dereceniz mi? İnsan kaynakları uzmanları CV’deki en önemli şeyin okul değil deneyim olduğuna inanıyor. Pek çoğunuz yeni mezunda deneyim mi arıyorlar diye soruyor olabilir şu an.. Ama burada deneyimden kasıt okul hayatı boyunca edindiği tecrübeler. Örneğin 4 yıl boyunca hiç staj yapmadıysanız, hiçbir kulübe katılmayıp, hiçbir sosyal sorumluluk ve gönüllülük faaliyetinde bulunmadıysanız, part-time çalışmadıysanız işiniz zor. İyi bir üniversiteden iyi bir dereceyle mezun olup işinizin hazır olduğu dönemler çoktan geride kaldı. Artık iyi okullardan mezun olmuş pek çok kişi var. Kendini sadece teorik anlamda değil her alanda geliştirenler, iş dünyasına üniversite sıralarındayken hazırlananlar mezun olduklarında diğer adaylardan sıyrılıp, bir adım öne geçiyorlar. En çok çalışılmak istenen şirketlerin insan kaynakları direktörlerine, grup başkanlarına bir yeni mezunun CV’sinde en çok neye baktıklarını sorduk.
Eczacıbaşı Holding İK Grup Başkanı Ülkü Feyyaz Taktak: “İşe alma ile evlilik arasında büyük benzerlik olduğunu düşünüyorum. Uzun ve mutlu beraberlikler her ikisi için de ana amaçtır. Her iki seçimde de uyum en önemli parametredir. Her boş pozisyonun olmazsa olmaz ön şartları vardır. Bu önşartları sağlayan adaylara bilişsel zeka ve kişilik envanterleri uygulanır. Üniversitedeki not ortalaması sadece adayın çalışma düzeni hakkında fikir verir, işteki performansı için hemen hemen hiçbir öngörüde bulunmaz. Mezun olunan okuldan da hiçbir şekilde etkilenmemek gerekir. Her iş için adayı o işte başarılı performansa götürecek yetkinlikler farklıdır. Bunlar ayrı ayrı belirlenir ve mülakatla değil simülasyonlarla değerlendirilir. Tüm şartları sağlayan birkaç aday arasından yönetici kendisiyle en rahat çalışabileceğine inandığı adayı seçer. Ben bu aşamada sorumluluk sahibi ve pozitif adayları seçerim.”
GÖNÜLLÜLÜK VE STAJ ÖNEMLİ
Boyner Grup Başkan Yardımcısı İdil Türkmenoğlu: “Yeni mezun bir adayın not ortalaması, okulu, deneyimleri, hobileri, hatta CV’sinin düzeni deneyimli bir işe alımcıya birçok ipucu verir. Ancak bunların bende önyargı yaratmamasına çok dikkat ederim. Hem 25 senelik işe alım ve staj programları yürütme, hem de üniversitelerde ders verme deneyimlerimden şunu görüyorum: Sadece okula odaklanmak yerine kulüplerde, derneklerde gönüllü faaliyetlere katılan ve çok sayıda staj/part-time iş deneyimi olanlar kesinlikle öne çıkıyorlar. Ayrıca birçok pozisyon için iyi derecede yabancı dil şart. Ne yazık ki üniversite süresince bunları düşünmeden sadece derslere gidip gelmiş çok aday var. Ancak bunların üzerine mülakatta asıl belirleyici olanların kişinin isteği, tutkusu, öğrenme motivasyonu olduğunu düşünüyorum. Görüşmelerde adayların güçlü yönlerini duymaya çalışırım.”
KARNENİN SOL TARAFINA ODAKLANMAK YETMEZ
QNB Finansbank İK Genel Müdür Yardımcısı Hakan Alp: “Küçük Prens’in yazarı Antoine de Saint-Exupery, Kumların Bilgeliği kitabında “Gelecekle ilgili göreviniz, onu öngörmek değil, onu gerçekleştirmektir” diyerek geleceği tasarlayanın değil inşa edenin üstün olduğuna vurgu yapmıştır. Önüme gelen CV’de yer alan tüm bilgilerden bu hikayeyi canlandırabiliyor muyum ona bakarım. Okuduğu okul, not ortalaması deneyimleri, stajları ya da okuldaki kulüp aktivitelerine olan ilgisi bu hikayenin bir parçası. Mülakatlarda ise sahip olduğu bilgi ve becerilerini dinlerken hayalleri ile uyumlu olup olmadığını anlamaya odaklanıyorum. Çünkü böylelikle başarıya ulaşabileceğini düşünüyorum. Biz X kuşağını yetiştiren ailelerimiz karnelerin sol tarafına, derslere odaklanırdı; sağ tarafa, davranışlara değil. Kurumlarda da uzun süre benzer bir durum vardı ve adayların iyi bir eğitim almış olması, mesleki yetenekleri sergilemeleri yeterli görülüyordu. Bugün artık adaylar bize bunun yeterli olmadığını kendi yaşam şekilleri ile gösteriyor. Çünkü bilgiye sahip olmanın bir anlamı kalmadı, asıl bilgiyi faydaya çevirebiliyor muyuz önemli olan bu.”
ŞİRKET KÜLTÜRÜNE UYGUN DNA ÇOK ÖNEMLİ
Ford Otosan İK Direktörü Nursel Ölmez Ateş: “İş faaliyetlerimize baktığımızda mühendis adaylarımızda öncelikle güçlü bir mühendislik alt yapısı bekliyoruz. Bunun dışında yabancı dil global çalışma ortamımız için çok önemli bir şart. Teknik bilgi ve yeterliliğin yanı sıra mülakat esnasında adayın kendini olduğu gibi açık ifade edebilmesi, kişisel farkındalığı yüksek olması, özellikle yeni mezunlar için kulüplerde görev almış mı, sosyal olması, iş tecrübesi edinmek için elinden geleni yapmış olması bizim için önemli. Görüşmeye basmakalıp cevaplarla hazırlanarak gelen adaylar kesinlikle beklentimizi karşılamıyor. Adaydan beklentimiz ne istediğini bilmesi. Entelektüel olarak belli bir birikimi olması da adayda fark yaratıyor. Adayı değerlendirirken şirket kültürüne uyum sağlayacak bir DNA’ya sahip olması da çok önemli. Hiç bir yetkinlik ve bakış açısı değersiz değildir ancak o bakış açısı nerede kıymetli ise adayın o kültürde gelişme ve ilerleme imkanı daha fazla olacaktır. Görüşmelerde adaylara bakış açımı da aktarmayı bu açıdan önemsiyorum.”
NOT ORTALAMASINA DEĞİL YAPTIKLARINA BAKIYORUZ
Microsoft Türkiye İK’dan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Esra Gaon: Microsoft Türkiye olarak, işe alacağımız kişilerin öğrenmeye açık ve değişikliklere hızla uyum sağlayan kişiler olmasına dikkat ediyoruz. Ayrıca çeşitlilik ve kaynaştırma Microsoft’un temel yönetim anlayışını oluşturuyor. İnsanlarımızı desteklemek, kültürümüzü dönüştürmek ve müşterilerimizi memnun etmek için küresel çeşitliliğin ve kaynaştırmanın iş dünyasına olan etkisini maksimize etmek istiyoruz. İşe alacağımız kişilerin kendilerini geliştirebilmek adına eğitim ve kariyer hayatlarında neler yaptığı ile ilgileniyoruz. Yani, hangi üniversiteden mezun olduğundan ve not ortalamasından çok, üniversite dönemi boyunca yaptığı stajlar, katıldığı sosyal sorumluluk projeleri, üniversite kulüpleri, dernek ve kurumlar değer taşıyorlar. Son olarak; teknolojinin giderek dünyayı düzleştirdiği bir dönemde arkadaşların dil becerilerine yatırım yapmalarının önemli olduğunu vurgulamak istiyorum. Bizim olmazsa olmazlarımızın en başında geliyor İngilizce konuşabilmek.
DEĞİŞİM PROGRAMLARIYLA YURTDIŞINDA OKUYUN
BSH Türkiye, Ortadoğu, Afrika ve BDT İK’dan Sorumlu Başkan Yardımcısı Ahmet Aksoy: Adayların, dijital dönüşüm, IoT ve Endüstri 4.0 kapsamında kendi iş süreçlerinde tüketici odaklı, hızlı, esnek bir şekilde bu dönüşümlere ayak uyduracak, nihai müşteriye sunduğu ürünün, hizmetin inovatif bir şekilde gelişimini sağlayacak yetkinliklere sahip olması da önemsediğimiz kriterler arasında yer alıyor. Yeni mezun özgeçmişlerinde, adayların, stajlarda kazandığı deneyim, referans, yabancı dil bilgisi ve çok kültürlülük özellikleri öne çıkıyor. Ben öğrenci arkadaşlarıma değişim programları ile birlikte yurtdışında okumalarını, proje yapmalarını ve uluslararası kültürlerde iş yapabilme becerilerini geliştirmelerini çok tavsiye ediyorum. Adayların not ortalamasından ziyade edindiği bilgiyle nasıl bir proje ve deneyim ürettiği bizler için daha kritik ve kıymetli bir kriter.
TAKIM ÇALIŞMASINA UYGUN OLMALI
Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Osman Tüzün: Yeni mezunlara yönelik pozisyonlarda bizim için önemli olan, adayın görevi sahiplenecek, yeri geldiğinde ilgili sorumlulukları üstlenip yönetecek yetkinliklere sahip olması. Bankamız çalışma kültüründe çalışanlarımızın takım çalışmasına uygun biçimde, işlerini beklenen seviyenin de üzerinde sahiplenmesi söz konusu. İşimizi yaparken dikkat ettiğimiz bir diğer nokta da sosyal yaşam ile iş yaşamını sağlıklı bir şekilde yönetecek potansiyelde olmak. Bu noktada henüz öğrenciyken deneyim kazanmanın önemli olduğunu düşünüyoruz. Bunun için de işe alım görüşmelerinde adayların daha önceki tecrübelerine göz atıyoruz. Güçlü iletişim ve ekip çalışmasına yatkınlık bizim için çok önemli.
DİJİTAL DÜNYAYA HAKİM OLMAK ÖNEMLİ
Hürriyet Gazetesi İK Direktörü Tuba Köseoğlu Okçu: CV değerlendirme sürecinde çok çeşitli unsurlar rol oynuyor. Örneğin, adayın üniversite yılları boyunca farklı stajlar yapmış olması çok olumlu bir etki yaratıyor. Hiç staj yapmamış bir aday genellikle daha bu aşamada eleniyor. Öte yandan, işe alım yapacağınız pozisyonun yer aldığı iş dalında güçlü olan bir üniversite bölümünden mezun olmak da yine burada belirleyici olabiliyor. Not ortalaması daha ziyade teknik pozisyonlarda dikkate aldığımız bir kriter ama öncelikli olarak baktığımız, aradığımız bir gösterge değil. Biz Hürriyet Dünyası olarak genel anlamda, dijital dünyaya hakim olmak, İngilizce bilgisi, kendini geliştirme becerisi ve değişen koşullara uyum becerisi alanlarına daha çok odaklanıyoruz ve bu son ikisini bulmakta epey zorlandığımızı ifade edebilirim.
OKUL VE ORTALAMA İYİ BİR GÖSTERGE
Sofra/Compass Group Türkiye İK’dan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Banu Cengiz: Yeni mezun alımlarında bazı spesifik teknik pozisyonlar için adayların mezun olduğu okul ve başarı ortalaması aday hakkında iyi bir gösterge olabiliyor. Bununla birlikte, yeni mezun adayların okul hayatı süresince katıldığı/yönettiği sosyal kulüpler, etkinlikler, sosyal sorumluluk projeleri ve benzeri aktiviteler ile edindiği proje ve ekip yönetimi deneyimini de önemsiyoruz.
POZİTİFLİK VE KARARLILIK ARIYORUZ
Abdi İbrahim İK Direktörü Hakan Onel: Yeni mezun işe alımlarında genelde toplu işe alım süreçleri yürütüyoruz. En son aşamada ise bireysel mülakata davet ediyoruz. Bu noktada okul hayatları boyunca aldıkları sorumluluklar, kulüp çalışmaları, sosyal sorumluluk aktiviteleri, stajlar, tek başına ayakta kaldıkları değişim programlarını öğrenmek bizim için önem taşıyor. Tüm çalışanlardan ortak beklentimiz ‘hayata karşı pozitif tutum’ ve ‘azim ve kararlılık yetkinliği’. Çocuklarımızı biraz korumacı yetiştiriyoruz, çocuklukları boyunca karşılaştıkları zorluklarda genelde yanlarında oluyoruz. Bu sebeple aradığımız bu yetkinlikler bazı gençlerde gelişmemiş olabiliyor.
MÜLAKATTA KÜLTÜRE UYUMA BAKIYORLAR
PepsiCo Türkiye İK Kıdemli Direktörü Birsen Çevik Akgünlü: Adayın başvurmuş olduğu pozisyonla ilgili olarak ilanda belirtilen kriterleri karşılayıp karşılamadığına bakıyoruz. Daha sonra okul döneminde yapmış olduğu stajların, projelerin, part time işlerin yine aradığımız pozisyon niteliklerine uygun olup olmadığının değerlendirmesini yapıyoruz. Görüşme sürecinde kişinin yetkinliklerinin ve özelliklerinin şirket kültürüne uyumu, öğrenmeye açıklığı ve istekliliği, merakı, yenilikçi bakış açısı, son dönemde büyük ölçüde önem arz eden dijital süreçlere yatkınlığı gibi noktaları analiz etmeye çalışıyoruz.
GERİBİLDİRİM DE ARANIYOR
DHL Express Türkiye İK ve Kaliteden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ayla Çetinbora: Adaylarda öncelikle dikkate aldığımız kriterler arasında okudukları okul, buna paralel olarak yaptıkları stajlar, öğrencilik hayatları boyunca edindikleri iş deneyimleri, dahil oldukları sosyal sorumluluk projeleri ve programları yer alıyor. İşe alım süreçlerinde en önemli kriterimiz, DHL kurum kültürüyle ve değerleriyle uyumlu, uzun yıllar birlikte çalışabileceğimiz kişileri bulmak. Adaylarda müşteri odaklılık, çözüm odaklılık, yapabilirim yaklaşımı, kendini ve başkalarını geliştirme, geribildirim alma ve verme, sebep-sonuç ilişkisi kurabilme, analitik düşünme ve muhakeme becerilerini arıyoruz.