Burcu ÖZÇELİK SÖZER - bozcelik@hurriyet.com.tr
Oluşturulma Tarihi: Haziran 03, 2018 00:00
İş Kanunu’nun 25. maddesine göre, işveren, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerde iş sözleşmesini haklı nedenlerle derhal feshedebilir. Bu durumda çalışan kıdem tazminatından da olur. Peki hangi durumlarda kıdemsiz işten çıkarılırsınız, işte Yargıtay kararları.
İş Kanunu’nun 25. maddesine göre, süresi belirli olsun ya da olmasın işveren, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerde iş sözleşmesini haklı nedenlerle derhal feshedebilir. Eğer aşağıdaki durumları yaparsanız işveren sizi haklı nedenlerle derhal işten çıkarabilir ki, bu durumda kıdem tazminatından da olursunuz.
Avukat Hasan Erdem, İş Kanunu madde 25/II’de yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan halleri ve ilgili Yargıtay kararlarını derledi.
Mimarım dedi tekniker çıktıa) İş sözleşmesi yapılması esnasında, işçinin esaslı noktalarından biri için gerekli özelliğe sahip olmamasına rağmen, bulunduğunu ileri sürerek işverenini yanıltması.
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 2013/6401 E. ve 2014/4968 K. sayılı ilamında yer alan dava konusu olan olayda, davacı işe girerken işvereninin yanıltıcı beyanda bulunarak aslında tekniker olmasına karşın mimar olduğunu beyan etmiştir. Bu nedenle, davacnın iş akdi davalı işverenlik tarafından feshedilmiştir. Yargıtay tarafından davacının iş akdinin haklı nedene dayanılarak feshedildiği göz önünde bulundurulmuş ve Yerel Mahkeme’nin davacının kıdem ve ihbar tazminatının kabulüne karar verilmesi hatalı bulunmuştur.
E-mail üzerinden işverene hakaret b) İşçinin, işveren veya aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarfetmesi veya davranışlarda bulunması veya işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve ithamlarda bulunması.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2009/447 E. ve 2010/37516 K. sayılı ilamında yer alan dava konusu olan olayda, işveren tarafından davacıya görevi kapsamında kullanması için verilen bilgisayar ve e-mail adreslerini kullanarak iş akdi daha önce feshedilen S.A. ile işle ilgili olmayan elektronik yazışmalar yaptığı, bu yazışmalar sırasında işverenin şahsına yönelik hakeret niteliğinde sözler sarf ettiği işyeri sırrı sayılabilecek konularda da yazışmalar yaptığı anlaşılmıştır. Yargıtay tarafından, işverenin kendisine ait bilgisayar ve e-mail adresleri ile bu adreslere gelen e-postaları her zaman denetleme yetkisi bulunduğu, davalı işverene ait bilgisayarları ve e-mail adreslerini özel yazışmalarda kullanıp işverene hakaret niteliğinde sözler sarf etmesinin İş Kanunu 25/II-b maddesi uyarınca sataşma niteliğinde haklı fesih nedeni oluşturacağı belirtilmiştir.
Kasiyere kameradan taciz ettic) İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması.
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 2015/16467 E. ve 2017/16074 K. sayılı ilamına konu olayda davacının mağaza çalışanlarından birine “kameradan seni izliyorum çok güzel gözüküyorsun”, “benim biricik kasiyerim, en güzel kasiyerim”, “parfümünden etkilendiği’’, “mini şortun kendisine çok yakıştığı” şeklinde sözler söylemesinin muhatabını rahatsız edici nitelilkte olduğundan bahisle Yargıtay tarafından işverence yapılan fesih haklı sayılmıştır.
Sosyal medyadan şefe hakaretd) İşçinin işverene yahut onun aile üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2015/27643 E. ve 2016/7929 K. sayılı ilamına konu olan davada, davacı bir sosyal paylaşım sitesinde “iki kelimeyi bir araya getirip cümle kuramayan adamlar müdür olursa basit bir resmi yazıya cevap yazmayan gerizekalılar şef olur ….’de iş hayatı saçma sapan ilerliyor.” şeklinde paylaşımda bulunduğunun görüldüğü belirtilmiştir. Yargıtay tarafından, yapılan paylaşımın davalı işyerine yönelik olduğu ve davacının söz konusu hakaret ve sataşma içeren paylaşımının işverene haklı fesih imkanı verdiği belirtilmiştir.
Hurdaları kendi kamyonuna yükledie) İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 2015/18766 E. ve 2017/24395 K. sayılı ilamına konu olayda temizlik görevlisi ve hastanedeki atık malzemelerini toplamakla görevli olan davacının iş akdi davalı işveren tarafından, davalıya ait hastanenin tamir edilmek üzere çıkartılan kapı pervazlarının belirli bir yere konulmak yerine davacı tarafından kendi kamyonuna hurda malzemeleriyle birlikte yüklenmesi, dolayısıyla davacının kurum malını hurda olarak satıp gelir elde etmeye çalışma sebebiyle feshedilmiştir. Yargıtay tarafından, davacının bu eyleminin haklı fesih sebebi oluşturduğu belirtilmiştir.
f) İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.
g) İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.
h) İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.
İŞ GÜVENLİĞİNİTEHLİKEYE DÜŞÜRMEKi) İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 2016/21782 E. ve 2016/21790 K. sayılı ilamına konu olayda işyerinde tanker şoförü olarak çalışan davacının, aracın içerisinde sigara içilmesinin yasak olmasına karşın sigara içtiği ve davacının bu davranışının işveren tarafından haklı fesih sebebi teşkil ettiği
belirtilmiştir.