Aktüerlik ilk 10 meslek arasına girdi

Aktüerlik, dünyada ilk 10 meslek arasında yer alıyor, Türkiye’de ise yeni yeni yıldızı parlıyor, son yıllarda da üniversite adayları arasında tercih sıralamasında ilk sıralarda yer alıyor. Yapılan araştırmalara göre de aktüerlik geleceğin mesleği olarak görülüyor. Aktüerlik birçok kişiye yabancı tabir gibi gelebilir ama sosyal güvenlikten sigortacılığa, bankacılıktan hukuka kadar birçok alanda önemli görevler üstleniyor.

Özellikle yapay zekânın gündeme gelmesi ile birlikte aktüerliğin önemi daha da arttı. TÜİK’in, yayımladığı 2023 yılı yükseköğretim istihdam göstergelerine göre de lisans mezunlarının kazanç durumları incelendiğinde, ortalama kazancın en yüksek olduğu bölümler arasında 34 bölüm içinde aktüerya bilimleri 26. sırada yer alıyor.

AKTÜER KİMDİR?

Peki, aktüer kimdir ve ne iş yapar? Aktüer, sigortalı riskler ile primlerini istatistiki olarak, olasılık hesaplamalarını içine katarak tespit eden kişilere denir. Sigorta primleri de kâr payı ve rezervlerin hesaplanması da aktüerin yaptığı hesaplamalara göre belirlenir. Aktüerlik; yatırım, istatistik, matematik, finansman ve demografi konularında çeşitli bilimsel teoriler kullanarak prim, karşılık ve yatırım getirilerini hesaplayan, her türlü tarife, tablo ve teknik esasları hazırlayan, geleceğe yönelik teknik ve finansal tahminler yapan, olası riskleri belirleyen, bunların olumsuz etkilerini önleyici tedbirlere ilişkin tavsiyelerde bulunan kişiler olarak tanımlanıyor.

Aktüerliği bir örnekle anlatmak gerekirse; trafik kazasında hayatını kaybeden kişilere ister hukuki yoldan ister diğer yollardan ne kadar tazminat ödeneceğini aktüerler belirler. Bunun yaparken de kişinin yaşını, mevcut gelirini, bakmakla yükümlü oldukları kişileri, yaşasaydı ne kadar ömrü olacağını, gelecekte ne kadar geliri olacağını hesaplayarak tespit ederler. Aktüerlik sadece sigortacılık ile sınırlı değildir; tüm finans kuruluşlarında, sosyal güvenlik alanında geçerlidir.

NASIL AKTÜER OLUNUR?

Aktüer olabilmek için öncelikle, en az lisans derecesi ile mezun olunması gerekiyor. Üniversitelerin aktüerya bölümünden mezun olunabileceği gibi özel ya da kamu şirketlerinde üç yıl mesleki uygulamada bulunmak da aranan özellikler arasında. Bu şartlara sahip kişilerin aktüer olabilmeleri için ‘aktüerlik sınavlarına’ katılıp, başarılı olması gerekiyor.

İşin bir başka boyutu, aktüer ihtiyacı her geçen yıl artarken, yeterli sayıda aktüerin bulunamıyor olması. Sosyal güvenlik alanındaki ihtiyacı, mahkemelerdeki özellikle trafik kazasına yönelik dava yoğunluğunu, sigorta, banka ve finans alanındaki ihtiyaçları göz önüne aldığımızda, buna karşılık aktif aktüer sayısının 120’lerde olduğu hesaba katıldığında aktüerlik alanında istihdam sorun olmadığı da ortaya çıkıyor.

YILLIK MAAŞ 198 BİN DOLAR

Aktüerlik mesleği ile ilgili son yapılan uluslararası araştırmaya göre üniversite mezunu ve mesleğe yeni atılan bir aktüerin maaşı Fransa’da, yıllık ortalama 67 bin 598 dolar. Almanya’da bu maaş 117 bin 116 dolara çıkıyor. 10 ila 15 yıllık tecrübesi olan aktüerin maaşı ise Almanya’da 145 bin 595 doları aşabiliyor ve ekip lideri pozisyonlarında bu miktarı ikiye hatta üçe katlanabiliyor. ABD’de ortalama ücret yaklaşık 116 bin dolar. 15 yıldan fazla bir deneyime sahip olan aktüerin yıllık maaşı 198 bin doları aşabiliyor.