Hollanda, ‘‘randevu’’dan yana

‘‘Türkiye'yi diğer Müslüman devletlerden ayıran geleceğe olan umududur. Diğer İslam ülkeleri ile Türkiye arasındaki en önemli fark budur. Avrupa'nın kapısını Türkiye'ye açmazsanız, kendi başınızı da derde sokacağınızı bilin. Avrupalı Türkiye hem demokrasinin sadece Hristiyanlara ait bir değer olmadığını kanıtlayacak, hem de Avrupa'nın aynaya bakmasını sağlayacak. Bu, herkes için değişim demektir.’’

Gazeteci kendisini tutamadı, daha heyecanlı bir tonda devam etti.

‘‘Türkiye'ye Kopenhag kriterleri konusunda neden bu kadar tavizsiz davranıyoruz. Eğer böyle yapmaya devam edersek Türkiye'de sorun yaratabiliriz. Unutmayın, içimizde Türkler yaşıyor, onlar bizim vatandaşlarımız. Türkiye'nin sorunları sonunda bizim de sorunumuzdur.’’

* * *

HELSİNKİ Zirvesi öncesinde, Türkiye'nin aday olması için Avrupa'nın derin kulislerinde büyük gayret gösteren Hollanda, Kopenhag öncesi sus pus.

AKP Lideri Tayyip Erdoğan, Avrupa çıkartmasının ikinci turunda bu akşam Lahey'e geliyor.

Ziyaret öncesi Hollanda başkentinde Türkiye için yükselen tek ses Hollanda-Türk İş Konseyi NETUBA tarafından düzenlenen toplantı oldu.

Yukarıdaki sözler de toplantıya konuşmacı olarak katılan Hollanda'nın prestijli gazetesi NRC Handelsblad'ın Türkiye muhabiri Bernard Bouwman'a ait.

Hollanda iş dünyasının önde gelen şirketlerinin temsilcileri, bürokrasi ve siyasetçilerinin de ilgi gösterdiği toplantıda Leiden Üniversitesi Türkiye Araştırmaları bölümü başkanı Tarihçi Prof. Zurcher AKP'nin Refah ve Fazilet partilerinden farkını anlattı. Ben AKP'yi iktidara taşıyan koşulları ve bundan sonra siyasi olarak neler beklenebileceğini, Hollanda'nın Ankara Büyükelçiliği Müsteşarı Martjin Elgersma ise seçimlerden sonra Türkiye'yi ekonomi açısından değerlendirdi. Elgerma, ‘‘Eğer Kopenhag'dan Türkiye için somut bir hedef ve olumlu bir sonuç çıkarsa bu Türkiye'nin ekonomisini de olumlu etkileyecektir’’ dedi.

NETUBA'nın Türk eşbaşkanı Zekeriya Yıldırım, toplantıya hakim olan olumlu havaya rağmen Hollanda hükümeti ve iş dünyasının Türkiye'ye tarih verilmesi konusunda sessiz kaldığını söyleyenler arasındaydı. Hollandalı başkan Hans Risch ise çevrelerinin Türkiye için Kopenhag'da gerçekçi bir sonuç alınması için gayret gösterdiklerini ama, Hollanda'nın eskisine göre sessiz kalmasını siyaset sahnesindeki çalkantıya bağladı.

* * *

EVET Hollanda, bugüne kadar karşılaşmadığı toplumsal sorunlara yanıt arıyor. İktidarda, ocaktaki seçimlere kadar ülkeyi geçici olarak yöneten istifa etmiş bir hükümet var. Hollanda artık Avrupa genişlemesine eskisi gibi bakmıyor. Hatta istemiyor.

Bugün Tayyip Erdoğan'ın Hollanda'dan alacağı yanıt konusunda da aşırı iyimserliğe yer yok.

Önümüzdeki seçimlerin en güçlü iki adayı Hıristiyan Demokratlar ve Liberallerin görüşü şu: ‘‘Evet Türkiye Kopenhag kriterlerine uyum için çok önemli adımlar attı. Ecevit Hükümeti ve İsmail Cem'in bu konuda yaptıkları çok önemliydi. Ama Kopenhag'da tarih vermek için henüz erken’’

Peki ne öneriliyor? Sorunun yanıtını bir önceki Dışişleri Bakanı Liberal Parti'nin dış politika sözcüsü Jozias Van Aartsen'in açıklamasında bulmak mümkün.

‘‘Türkiye'ye 2003 için bir randevu verelim. O zaman tam üyelik müzakerelerin tarihi konusunda tartışma başlatalım’’ Tarih için tarih bile değil. Sadece bir ‘‘randevu’’.