Zoonotik hastalık nedir? Zoonotik hastalıklar bulaşıcı mı?
Güncelleme Tarihi:
Sağlık Bakanlığınca Kurban Bayramı'nda hayvanlardan insanlara geçen hastalıkları (Zoonotik) önlemek için alınması gereken tedbirlere ilişkin bilgi verildi. Bakanlıktan yapılan zoonotik açıklamasında vatandaşların temel sağlık önlemlerine ve hijyen koşullarına riayet etmesinin önem taşıdığı vurgulandı. Peki, zoonotik hastalık nedir?
Zoonozlar, hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar olarak tanımlanır. Zoonotik özellik taşıyan hastalıkların insanlara bulaşı; enfekte hayvana veya hayvansal ürünlere, hayvansal gıdalara, enfekte hayvanların sekresyonlarına, kanlarına veya diğer çıkartılarına, deri ve kürkleri gibi kontamine materyallerine doğrudan veya dolaylı temas sonucu olmaktadır.
İnsan ve hayvan doğanın vazgeçilmez parçalarıdır. İnsan nüfusunun önemli bir kısmı meslekleri gereği, yaşadıkları yerlerin coğrafik konumu veya ülkelerin kültürüne göre değişik aralıklarla hayvanlarla veya hayvansal ürünlerle yakın temasta bulunur. İnsanların, ister şehirde ister kırsal alanda yaşasın; çiftliklerde, evlerde, sportif veya eğlence amaçlı alanlarda (avcılık, binicilik, doğa yürüyüşü, kamping gibi) veya mesleki olarak (veteriner, hayvan bakıcısı, çiftçi gibi) evcil veya yabani hayvanlar ile bir şekilde teması olmaktadır. Kentsel yaşamda evde beslenen pet hayvanlar ile, kırsal kesimde tarımsal alanda büyükbaş veya küçükbaş hayvanlar ile insanlar iç içe yaşamaktadır. Hayvansal gıdaların elde edilmesi, hazırlanması, paketlenmesi, depolanması ve dağıtımına kadar insan unsuru ön plandadır. Süt ve süt ürünleri, et ve et ürünleri gibi gıdalar yaşamımızın vazgeçilmez kaynaklarıdır. Hayvanların insan nüfusu ve çevre üzerine olumsuz etkisi çok az olmasına rağmen, bazı durumlarda çeşitli enfeksiyon etkenlerini taşıyarak halk sağlığı bakımından önemli riskler oluşturabilmektedirler.
Zoonotik hastalıklar ülkemizde ve bütün dünyada yaygın olarak görülen bir hastalık grubudur. Ayrıca yeni tanımlanan enfeksiyon hastalıklarının önemli bir kısmı da zoonoz karakterlidir. Zoonozlar, bir taraftan hayvan sağlığını etkileyerek hayvan ölümlerine ve ekonomik kayıplara yol açarken, diğer taraftan da insanlarda hastalık oluşturarak önemli halk sağlığı sorunu oluşturmaktadırlar.
ZOONOTİK HASTALIKLAR NASIL BULAŞIR?
Zoonotik hastalıklardan korunmak için kurban satış yerlerinin, kurbanlık naklinin, kesim yerlerinin, etin işlenmesi aşamalarının gerekli hijyen, güvenlik ve asgari teknik şartları taşıması gerekir. Zoonotik hastalıklar, hasta hayvana temas, hasta hayvandan elde edilen gıdaların tüketimi, hayvanın salgılarına, kanına veya diğer çıkartılarına dokunma sonucu, deri, kürk veya deriden yapılan eşyalarla temas, hayvanlardan beslenen kene, sivrisinek gibi havyanlar aracılığıyla insanlara bulaşabilir.