‘Zeytinci’nin marifetleri

Yeraltı dünyasının ünlü ismi Alaattin Çakıcı'nın yakalanmasının ardından kasetler ve itiraflarla aydınlanmaya başlayan karanlık ilişkiler zincirinin her halkasından Erol Evcil çıkıyor. Yanına büyük miktarda para alarak özel uçağıyla İspanya'ya giden Evcil, bugüne kadar ortaya çıkan tüm kasetlerdeki bir numaralı isim olarak dikkati çekiyor.

ABD'YE EKSİK EVRAK

Çakıcı'nın yakalanması için ABD'ye yollanan polislere gönderilen ‘eksik evrak’ın arkasından bazı polislerle işbirliği yaptığı öne sürülen Evcil çıktı. Geçen yaz ABD'ye giden polis ekibi, Çakıcı'nın yerini belirledikten sonra ABD polisi ile temasa geçti. ABD polisi Çakıcı'nın ABD yasaları nedeniyle ancak 24 saat gözaltında tutulabileceğini belirterek, tutuklanması için Türkiye'den evrak gönderilmesi gerektiğini bildirdi.

Polis ekibi Emniyet Genel Müdürlüğü ile temasa geçerek durumu iletti. Bu arada MİT görevlisi Yavuz Ataç, Evcil'i operasyon nedeniyle haberdar etti. Bu konuşmalar istihbarat birimleri tarafından kayda alındı.

Polis ekibi Çakıcı'yı izlemeyi sürdürürken, evrak geldi. Ancak evrakın eksik olması nedeniyle Çakıcı yine yakalanamadı. Bunun üzerine eksik evrak beklendi. Ancak evrak geldiğinde Çakıcı, ‘‘Yer değiştir’’ uyarısıyla çoktan Kanada'nın güneyindeki bir kasabaya kaçmıştı. Hürriyet'e bilgi veren istihbarat birimleriyle bağlantılı bir kaynak, Evcil'in İnterpol bağlantılı bir polis sayesinde ABD'ye eksik evrak gönderttiğini açıkladı. Aynı kaynak, sözkonusu telefon görüşmesinin banda alındığını ve yakında ‘ilgili yerlere’ iletildikten sonra açıklanacağını da bildirdi. Çakıcı-Evcil ve MİT'çi Yavuz Ataç'ın tele-konferans görüşmeleri de istihbarat birimleri tarafından banda alındı. Evcil ile Çakıcı arasında geçen ‘evrakların eksik gönderilmesine’ ışık tutacak bant, önümüzdeki kamuoyuna açıklanacak. Hürriyet'e bilgi veren çok sağlam bir kaynak, ‘‘Elimizde beş tane bant var. Bunları istihbarat birimleri kaydetti. Hepsi sırayla kamuoyuna açıklanacak, bekleyin’’ dedi.

Çakıcı'nın yakalanmasının engellenmesi için ABD'ye gönderilen evrakların kasıtlı bir biçimde yollandığını Başbakan Mesut Yılmaz da doğruladı. Başbakan Yılmaz, 1 Ekim'de partisinin Başkanlık Divanı'nda, ‘‘Çakıcı'nın ABD'den iadesi için gönderdiğimiz evrakların bir kısmının eksik gittiğini tespit ettik. Bunda da kasıt vardı’’ demişti.

TEFECİ CİNAYETİ

Hürriyet'e açıklamalarda bulunan kaynak çok önemli iddialar ortaya attı. Önceki yıl faili meçhul bir şekilde öldürülen tefeci Nesim Malki cinayetine dikkat çekti. Son dönemde ortaya çıkan kasetler ve Çakıcı arasında bu cinayetle önemli bir bağlantı olduğunu iddia eden kaynak, Hürriyet'e şu önemli açıklamaları yaptı:

‘‘Nesim Malki öldürülünce yaklaşık 750 milyon dolar kayboldu. Malki'nin bazı işadamlarından alacakları vardı. Hatta Erol Evcil de onun iş ortağı idi. Malki öldürülünce bu alacaklar da tahsil edilemedi. Polis bu olayı çözemedi ya da bir süre sonra kapatmak zorunda bırakıldı. Ama arka arkaya bantlar ortaya çıkacak ve bu olaylar en sonunda Malki cinayetine dayanacak. Herşeyin çözülmesi için bu cinayetin çözülmesinin şart olduğuna inanıyorum.’’

ATAÇ'IN TAYİNİ

Evcil, MİT'çi Yavuz Ataç'ın kurumda yeni bir göreve atanması için özel olarak Çakıcı ile birlikte çaba harcadı. Ataç'ın MİT'te Operasyon Daire Başkanı olması için Ankara'da kulis yapan Evcil, Çakıcı'nın da yeraldığı üçlü telefon görüşmesinde Ataç'a müjde verdi ve ‘‘Türkiye'den seninle ilgili iyi haberler var. Bir numarayı açıklıyorlar, herhalde seni de operasyona getiriyorlar’’ dedi.

Bu arada özel uçağıyla İspanya'ya giden Evcil'in ortadan kaybolduğu, Fransa'ya geçerek Alaattin Çakıcı'nın Türkiye'ye iade edilmemesi için girişimlerde bulunduğu ve Çakıcı'ya para sağladığı belirtiliyor.

BORSACIYA KURŞUN

Evcil, İMKB Başkanı Adil Öngen ve korumasının zırhlı makam aracı içinde kurşunlanması olayında Alaattin Çakıcı'yı azmettirmekle suçlandı. Evcil hakkında 8 yıl 9 ay hasip istemiyle dava açıldı. İddianamede Evcil'in Türkbank'ı almak istediği, banka müdür muavinlerinden Burhan Ünlüata'nın bu girişime engel olması üzerine Ünlüata'nın yakın arkadaşı borsacı Adil Öngen'e baskı yaptığı belirtildi. Evcil'in Öngen'i defalarca telefonla arayarak tehdit ettiği öne sürülen iddianamede, sanığın Çakıcı'yı devreye soktuğu vurgulandı.

İŞ BANKASI OLAYI

İş Bankası 1997 yılının ağustos ayında, Erol Evcil'in borçlarına karşılık sahibi bulunduğu Eze Zeytinleri Fabrikası'na el koydu. Eze Zeytinleri daha sonra İş Bankası'nın sahibi bulunduğu İzmir Demir Çelik Fabrikaları'nın yan kuruluşu olan ANT Demir şirketi kanalıyla işletilmeye başlandı. İş Bankası yetkilileri o dönemde, Erol Evcil'in İş Bankası'na olan borcunun 65 milyon dolar olduğunu belirterek, fabrikayı 47 milyon dolara saydıklarını belirtmişlerdi.

Ancak Susurluk Komisyonu'na İş Bankası'nın gönderdiği yazıda; Evcil'in İş Bankası'na olan kredi borcunun 101.9 milyon dolar olduğu belirtiliyordu. Yazıda ayrıca, Eze Zeytincilik'in Egebank'tan 4 milyon dolar, Toprakbank'tan 1 milyon dolar, İnterbank'tan 15.8 milyon dolar, Türk Ticaret Bankası'ndan da 12.5 milyon dolar, döviz kredisi ile de 1.5 trilyon liralık dövize endeksli kredi kullandığı belirtiliyordu. Yazıda ayrıca Evcil'in Emlak Bankası'ndan da 1.2 milyon dolarlık döviz kredisi kullandığı yer alıyordu.

Evcil'in İş Bankası ile birlikte Türk Ticaret Bankası, İnterbank, Egebank ve Toprakbank'ın da aralarında bulunduğu toplam 5 bankaya yaklaşık 200 milyon dolar kredi borcu olduğu biliniyor.

İş Bankası Genel Müdürü Ünal Korukçu, geçtiğimiz günlerde emeklilik kararını açıkladığı toplantıda, Erol Evcil'e verilen krediler konusuna da değindi. Banka'nın açtığı kredinin çok üzerinde teminet aldığını söyleyen Korukçu, ‘‘Ben binlerce kredi müşterisini tek tek tanıyamam. Bunun genel müdürlükle bir ilgisi yok, şube müdürümüzün hatası’’ savunmasını yapmıştı.

Bu arada İş Bankası Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu raporlarında Evcil'in, Erin İnşaat ve Erev adlı başka şirketleri de olduğu vurgulandı. Daha da enteresan olan, Evcil'in bütün şirketlerinin kuruluş ve sermaye artırımlarının İş Bankası tarafından finanse edildiğinin müfettiş raporlarında vurgulanmasıydı.

Bütün yollar Evcil'e çıkar

1- Korukçu'nun başını yedi

Erol Evcil, İş Bankası'ndan aldığı krediyi ödemedi. Banka kaynakları krediyi 65 milyon dolar olarak açıklarken, daha sonra Susurluk Komisyonu'na gönderilen raporda bu rakamın 101.9 milyon dolar olduğu ortaya çıktı. Kredi olayı, İş Bankası Genel Müdürü Ünal korukçu'nun başını yedi. Evcil'in bu kredileri, Korukçu'yu Alattin Çakıcı vasıtası ile tehdit ederek aldığı öne sürüldü. Evcil'in diğer bankalara olanlarla birlikte toplam borcu 200 milyon dolar.

2- Borsacı Öngen'i kurşunlattı

İMKB eski Başkanı Tuncay Artun'un danışmanı borsacı Adil Öngen ve korumasının zırhlı makam aracı içinde kurşunlanması olayında, Alaattin Çakıcı'yı azmettirmekle suçlandı. Evcil hakkında 8 yıl 9 ay hapis istemiyle dava açıldı. İddianamede, Evcil'in Türkbank'ı almak istediği, banka müdür muavinlerinden Burhan Ünlüata'nın bu girişime engel olması üzerine Ünlüata'nın yakın arkadaşı borsacı Adil Öngen'e baskı yaptığı belirtildi.

3- Malki'nin öldürülmesine adı karıştı

Bursalı tefeci Nesim Malki'nin öldürülmesine de adı karıştı. Evcil'in Malki ile parasal ilişki içinde olduğu ve Malki'ye önemli miktarda borcu bulunduğu iddiaları ortaya atıldı.

4- Paraları ispanya'ya nasıl götürdü?

1996 yılındaki zeytin ihracatında kısıtlama kararının Eze Zeytinleri'ni krize soktuğu ve bu kısıtlamadan sonra, Evcil'in aldığı kredilerle İspanya'da 30 milyon dolarlık bir zeytin fabrikası kurduğu iddiaları basında yer aldı. Evcil'in bu kadar parayı nasıl yurt dışına çıkarabildiği saptanamadı.

5- MİT atamalarına bile burnunu soktu

Evcil, MİT'çi Yavuz Ataç'ın kurumda daha etkin olan Operasyon Daire Başkanlığı'na atanması için Çakıcı ile birlikte özel çaba harcadı. Evcil, Çakıcı'nın da yeraldığı üçlü telefon görüşmesinde Ataç'a müjde verdi ve ‘‘Türkiye'den seninle ilgili iyi haberler var. Bir numarayı açıklıyorlar, herhalde seni de operasyona getiriyorlar’’ dedi.

6- Alaattin Çakıcı'yı yakalanmaktan kurtardı

Evcil, kendisini yakalamak için ABD'ye özel polis timi gönderilmesini Çakıcı'ya haber verdi. Ardından, Çakıcı'nın yakalanıp Türkiye'ye iadesi için gerekli olan evrakın eksik gönderilmesini sağladı. Eksik evrak olayını Başbakan Mesut Yılmaz da doğruladı.

‘Macit Bey’in yavuklusu o.... çıktı'

Ve son kaset

Hürriyet'in ele geçirdiği Çakıcı-Evcil görüşmesinin kayıtlı olduğu bir kasette de, Erol Evcil yine kilit isim olarak ortaya çıkıyor. Çakıcı'nın banka alımından, birçok ihaleye kadar yardımcı olduğu Evcil ile arasında geçen konuşmalarda, Yavuz Ataç'ın yeni bir göreve getirilmesi için Çakıcı'nın girişimleri ortaya çıkıyor. Evcil'in bir ihaleyle ilgili olduğu anlaşılan bir sözlerinin kaydedildiği kasetteki bazı konuşmalar şöyle:

ÇAKICI: Ben şimdi o zaman Mustafa'ya açayım. Mustafa Abi, Yavuz Abi'nin (Yavuz Ataç) işi ne oldu diye sorayım.

EROL: Uğraşsın biraz

.....................

AÇ: Versin parasının yarısını sonra ortak olsun.

EE: Yok be.

AÇ: Anlamadın dediğimi sen. O dedi sana 9 milyon dolar. Yarısını ver onun. Ben sana bir şey söyleyeyim bak. Oraya 17 milyon dolar ödendi ya şeye Macit Bey'e, yavuklusu orospu çıktı. Eğer o paradan... ya aklı sıra anlıyor musun? Bana telefon etti ne yapıyorsun aramıyorsun diye. Ben kimseyi aramıyorum dedim, niye arayayım dedim. Ya bugüne kadar kimseyi aramamışız, şimdi niye arayayım, doğru mu Erol?

EE: Doğru

AÇ: Vereceğim cevap sana bağlı unutma..

Dün ortaya çıkan yeni bir kasette de, Evcil-Ataç ve Çakıcı üçlüsünün görüşmeleri yeraldı. Bu üçlünün bazı konuşmaları şantaj amacıyla kaydettikleri bu görüşmelerle birlikte açığa çıktı. Görüşmelerde, Evcil ile banka operasyonu, Ataç'ın MİT'teki tayin durumu ve hazırladıkları şantaj kasetleriyle ilgili stratejileri tartışılıyor.

KİM KİMDİR?

Eze markası adı altında piyasaya sürdüğü zeytinlerle adını duyuran ve sonrasında ‘Zeytin Kralı’ olarak anılan Erol Evcil, 2 Mayıs 1966 Mudanya doğumlu. Mudanya'nın Çepni köyünde doğan Evcil'in en büyük merakı ise özel uçağıyla seyahat etmek. Şimdi üç özel uçağı bulunan Evcil, henüz 20 yaşındayken Eşrefoğlu Turizm Şirketi'ni kurdu. Bursalı ünlü işadamı Cavit Çağlar'ın oğlu Mustafa Çağlar ile olan dostluğu sayesinde 1991 yılında iplik işine girdi. Ancak Erol Evcil'i kamuoyuna tanıtan Eze markasıyla piyasaya sürdüğü zeytinler oldu. Üç yıl süreyle 58 bin ton zeytin stoklayan Evcil, Türkiye rekoltesinin yüzde 80'ini kontrol edecek hale geldi. Yıllık ihracatı 20 milyon doları geçti. Evcil, zeytin işinden hemen önce, İş Bankası'nın iştiraklerinden olan Anadolu Sigorta'nın Bursa acentalığını yaptı.

ZEYTİN KRALI

Zeytin işini sanayi dalına çevirmek isteyen Erol Evcil, İş Bankası'ndan büyük oranlarda kredi desteği sağlayarak, Edremit Havran'da fabrika kurmaya girişti. Ancak o dönemde zeytin ihracatına gelen kısıtlamanın da etkisiyle başarılı olamayan Evcil, borçlarını da ödeyemedi. Evcil'in bu krediyi, Alattin Çakıcı'yı kullanarak, Genel Müdür Ünal Korukçu'yu tehdit ederek aldığı öne sürüldü.

İSPANYA'DA FABRİKA

1996 yılındaki zeytin ihracatında kısıtlama kararının Eze Zeytinleri'ni krize soktuğu ve bu kısıtlamadan sonra Erol Evcil'in aldığı kredilerle İspanya'da 30 milyon dolarlık bir zeytin fabrikası kurduğu iddiaları da basında yer aldı. Ancak bu kadar büyük parayı yurt dışına nasıl kaçırdığı saptanamadı.

ASKER KAÇAĞI

Asker kaçağı olduğu için 2 ay cezaevinde yatan Evcil, soyadını Eşrefoğlu olarak değiştirmek için Mudanya Asliye Ticaret Mahkemesi'ne başvurdu ve bu isteğini kabul ettirdi. Ancak Evcil'in bazı yazışmalara eski, bazı yazışmalara da yeni soyadıyla imza attığı için iki ayrı kimlik kullandığı öne sürülüyor.