Yüz çocuktan beşinde görülüyor: Okul fobisi

Özellikle aşırı kollanan çocuklarda ortaya çıkıyor. Yeni kardeş doğumu, ailenin ev değiştirmesi, öğretmen değişikliği, korkutulma da okul fobisine yol açıyor.

Okulların açılmasına kısa süre kala aileleri uyaran uzmanlar okul fobisine dikkat çekiyor. Ailelere, ‘çocuğu anlayışla karşılayın, okul ve öğretmeniyle işbirliğine gidin' uyarısında bulunuyor.

Psikiyatrist Dr. Nihat Kaya, ev ortamından ayrılıp değişik bir dünyanın kapısını aralayacak olan çocukların kişilik ve beklentilerine göre değişik tepkiler gösterdiğine dikkat çekti. Her yüz çocuktan 4-5’inin bu tepkiyi okul korkusuyla ortaya koyduğunu söyleyen Kaya, 'Okula gitmek istemezler, zorlanınca büyük tepkiler gösterirler, bu durum okulun ilk gününde ortaya çıkabileceği gibi her hangi bir zamanda da ortaya çıkabilir' dedi.

Fobi belirtileri

Kaya, okul fobisinin ön belirtilerini, baş ve karın ağrıları, bulantı-kusma hissi, iştahsızlık, keyifsizlik, uyku düzeninde bozulma ve okul sorumluluklarının yerine getirilmesinde aksama şeklinde sıraladı. Bu belirtilerin özellikle sabahları ve okul saatlerinde ortaya çıkıp yoğunlaştığını vurgulayan Kaya, 'Bu tabloyu iyi değerlendiremeyen anne-baba ve öğretmenlerin hatalı tutumlarıyla çocuğun okul korkusunu pekiştirebileceğini dile getirdi. Kaya, yeni bir kardeşin doğumu, ailenin ev değiştirmesi, göç etmesi, okul ve öğretmen değişikliği, çocuğun ebeveynlerinden birini kaybetmesi okulda öğretmen ya da arkadaşlarınca küçük düşürülme, korkutulma, ailede sosyo-ekonomik kriz gibi nedenlerle çocuklarda okul korkusu gelişebileceğini vurguladı. Kaya, okul fobisinin ortaya çıktığı çocukların ortak özelliklerini şöyle anlattı:

'Ebeveynlerince aşırı bir şekilde korunup kollanmışlardır. Attıkları her adımda anne-babanın onayını beklerler. Uslu, uyumlu ve anneye aşırı bağımlılıkları vardır. Annelerinden hiç ayrılmak istemezler, sanki onlara yapışık gibidirler. Anneden ayrılma korkusu yaşarlar. Her istedikleri anında karşılanmış ve anında tatmin isteyen, bu olmayınca ‘hileye’ başvurabilen yapıdadırlar.'

Çocuğa öfkelenmeyin

Kaya, okul fobisi karşısında ailenin öncelikle çocuğa kızmak, öfkelenmek yerine onu anlayışla karşılaması gerektiğine dikkat çekerek, şu önerilerde bulundu:

'Çocuğu zorla kolundan tutup okula götürmek çözüm değildir. Suçlamadan ona değer vererek, dinleyerek soruna neden olan faktörleri bulmak çözüm için ilk adım olmalıdır. Okul ve öğretmeniyle işbirliği sağlanmalıdır. Bir psikiyatriste, psikoloğa danışarak yardım alınabilir. Çocuğun güven duyduğu insanla okula gitmesi teşvik edilmelidir. İlk günlerde okulun bahçesinde, sonra okul içine daha sonra sınıfa götürülmeli. Böylelikle adım adım çocuğu tekrar okulla buluşturmak, korkusunu yok etmesine yardımcı olacaktır. Sonuç olarak iyi bir okul, psikiyatrist-psikolog, aile ve çocuk işbirliği sağlanırsa sorun kısa sürede çözülür.' (ANKA)