Yurtdışı bursları da tek elden verilecek

Milli EÄŸitim Bakanlığı (MEB), çeÅŸitli kamu kurumlarca dağıtılan yurtdışı eÄŸitim ve araÅŸtırma burslarının tekelden verilmesini öngören kanun taslağı hazırladı.''Yurtdışında Öğrenim Görecekler Hakkında Kanun Taslağı''na göre, ''ülkedeki öğretim elemanı, araÅŸtırmacı veya yetiÅŸmiÅŸ insan gücü ihtiyacını karşılamak üzere yurtdışında devlet adına okutulacaklar ile kendi imkanlarıyla örgün öğrenim yapacakların her türlü iÅŸ ve iÅŸlemleri bütünlük içinde'' düzenlenecek.  Ülkenin ihtiyaç duyduÄŸu alanlarda yurtdışında yetiÅŸtirilecek insan gücü ile ilgili planlamaları yapmak üzere, Ä°nsan gücü Planlama Kurulu oluÅŸturulacak.  MEB müsteÅŸarının baÅŸkanlığını üstleneceÄŸi kurulda, Maliye Bakanlığı, Devlet Planlama TeÅŸkilatı MüsteÅŸarlığı, Devlet Personel BaÅŸkanlığı, Yükseköğretim Kurulu, Türkiye Bilimsel ve Teknik AraÅŸtırma Kurumu ile diÄŸer ilgili kurum temsilcileri yer alacak.   Kurul, bir sonraki yıl için hangi ülkelere, hangi dallarda, kaç kiÅŸinin resmi-burslu statüde gönderileceÄŸini belirleyecek.  Kurul kararı olmadan hiçbir kamu kurumu yurtdışına öğrenci gönderemeyecek.      BURS VERÄ°LENLERDEN SENET ALINACAK           Kurulun belirlediÄŸi dallar, öğrenci sayısı ve gönderilecek ülkeler ile adaylarda aranacak nitelikler ve baÅŸvuru koÅŸulları, bakanlıkça duyurulacak.  Adaylar, kurulun tespit ettiÄŸi burs kontenjanlarına göre, MEB tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yapılacak, yaptırılacak ya da Türkiye çapında yapılmış olan bir sınavla seçilecek.  Kamu personeli olarak yurtdışına gönderilecekler ise tespit edilen koÅŸulları taşıyan adayların araÅŸtırma programları ve doktora konuları üzerinde, gerekli görülen bilimsel kurum ve kurullarla iÅŸbirliÄŸi yapılarak, bakanlıkça belirlenecek.  Yurtdışına burslu gönderileceklerden, kendilerine verilen yükümlülükleri yerine getireceklerine dair yüklenme senedi ve kefalet senedi alınacak. Senetlerdeki parasal miktar, bakanlıkça günün koÅŸullarına göre belirlenecek.  Burs verilecek adaylardan, ayrıca saÄŸlık kurulu raporu istenecek.      BÃœTÃœNLEÅžTÄ°RÄ°LMÄ°Åž DOKTORA PROGRAMI...     Taslak gerekçesinde, yurtdışına gönderilenlerin yarıya yakınının yurda dönmediÄŸi, bu nedenle üniversitelerdeki öğretim elemanı açığının devam ettiÄŸi belirtilerek, çözüm için öngörülen uygulama şöyle anlatıldı:  ''Bu sıkıntı, üniversitelerde kadrolu olarak doktora yapanlardan doktora yeterliliÄŸini almış olanların bütünleÅŸtirilmiÅŸ doktora programının bir bölümünü yurtdışında yapmalarına imkan saÄŸlanmasıyla kapatılabilir.  Bu kanunla, kısa süreli araÅŸtırma ve bütünleÅŸtirilmiÅŸ doktora programlarına imkan verilerek hem kaynak tasarrufu hem de yurtdışına gönderilenlerin kısa sürede yurda dönmelerini saÄŸlamak hedeflenmiÅŸtir.''      GÖREVLENDÄ°RMELER     Yurtdışına araÅŸtırmacı ve yurtdışı bütünleÅŸtirilmiÅŸ doktora programı için gönderilenler, araÅŸtırmalarını ve doktora programlarını tamamladıkları tarihten itibaren en geç 15 gün içerisinde döndüklerini bakanlığa bildirecek ve çalıştıkları kurumda göreve baÅŸlayacaklar.  Resmi-burslu statüde 3 ay veya daha fazla süreyle yurtdışına gönderilenler, burslu bulundukları sürenin 2 katı kadar zorunlu hizmete tabi tutulacaklar.  Resmi-burslu statüde yurtdışına gönderilenler, öğrenimlerini tamamladıkları tarihten itibaren en geç 2 ay içinde, zorunlu hizmetini yapmak için adına öğrenim gördükleri kuruma baÅŸvuracaklar.  Görev isteÄŸinde bulunanlara, yetiÅŸtiriliÅŸ amaçlarına uygun olarak, baÅŸvuru tarihinden itibaren 3 ay içinde görev verilecek. Bu süre içinde ataması yapılmayanların zorunlu hizmet yükümlülüğü düşecek. OluÅŸacak zarar, buna sebep olan kurum veya ihmali bulunan kiÅŸilere rücu edilecek.  Burs kazananlardan tazminat talep edilecek koÅŸullar ise şöyle:   Öğrenimlerini, araÅŸtırmalarını tamamlayamayanlar,    Tamamladıkları halde yasal süre içinde gerekli belgelerle görev isteÄŸinde bulunmayanlar,    Kendilerine verilen görevi kabul etmeyenler,    Atandıktan sonra yükümlü bulundukları zorunlu hizmet süresi bitmeden görevden ayrılanlar veya ceza nedeniyle memurluktan çıkarılanlar.  Bu kiÅŸiler, kendilerine yapılan masrafları, yüklenme ve kefalet senetlerindeki hükümlere uygun olarak ödeyecekler. Ödeme süresi ve taksit miktarı, Maliye Bakanlığı'nca belirlenecek.          ÖĞRENCÄ°LİĞİN SONA ERECEĞİ DURUMLAR         Yurtdışında burslu okuyanların öğrenciliÄŸi, ÅŸu durumlarda sona erecek:   Türkiye'de yürürlükteki yasalara göre öğrenci sıfatını sürdüremeyecek duruma düşenler,   Öğrenimde bulunduÄŸu ülkenin yasalarına aykırı hareketinden dolayı hüküm giyenler,   Öğrenim gördüğü kurumun kurallarına aykırı hareketlerden dolayı öğrenimden uzaklaÅŸtırılanlar,   Türkiye için zararlı faaliyetlerde bulunduÄŸu bakanlıkça görevlendirilecek komisyon tarafından tespit edilenler,   Yurtdışı temsilciliÄŸinin veya denetleme elemanlarının teklifi, bir kurum adına öğrenim yapmakta ise kurumunun görüşü ve bakanlığın onayı ile yurtdışı öğrenim haklarına son verilecek.      ÖSS'DE DERECEYE GÄ°RENLER Kanun yürürlüğe girdiÄŸinde 3797 sayılı Milli EÄŸitim Bakanlığı'nın TeÅŸkilat ve Görevleri Hakkında Kanunu'nun 19. maddesinin ek l. bendinin yürürlükten kaldırılması öngörülüyor.  Buna göre, ÖSS'de ilk 2000'e giren adaylardan en çok 200'ünün yurtdışına lisans öğrenime gönderilmesi uygulamasına son verilecek. Taslağın gerekçesinde, ''Bu öğrencilerin yurtdışında telafi edilmesi mümkün olmayan saÄŸlık sorunları ile karşılaşıyor olmaları dikkate alınarak uygulamaya son verilmiÅŸtir'' açıklaması yer aldı.  Gerekçede ayrıca, yurtdışı öğrenimine iliÅŸkin iÅŸ ve iÅŸlemlerin halen 1929 yılında yayımlanan ''Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun'' çerçevesinde yürütüldüğüne iÅŸaret edilerek, bu kanunun artık günün koÅŸullarına cevap veremez hale geldiÄŸi belirtildi.  Gerekçede, şöyle denildi:  ''GeliÅŸmiÅŸ ülkelerden ülkemize bilgi ve teknoloji transfer edilebilecek insan gücü kaynağı, sadece yurtdışına gönderilecek öğrenci ile sınırlandırılmaktan çıkarılarak, üniversitelerde ve diÄŸer kamu kurum ve kuruluÅŸlarındaki araÅŸtırmacı ve kamu personeli ile Türkiye'deki üniversitelerde doktora yapan öğrencilerin yurtdışında araÅŸtırma ve bütünleÅŸtirilmiÅŸ doktora programlarından yararlandırılmaları suretiyle insan gücü kaynağının geniÅŸletilmesi amaçlanmaktadır."Â