Yürekleri çarptıran bir soru! COVID-19 sonrası kalp krizleri arttı mı?
Güncelleme Tarihi:
Dünyada özellikle COVID-19 pandemisi sonrası kalp hastalıkları ve bu nedenle ölümlerde artış olup olmadığı halen tartışma konusu. Ancak her genç yaşta kalp krizinde gözler koronavirüse çevriliyor. Kimi iddiaların odağında ise COVID-19 aşısı var. Uzmanlara kalp hastalıklarının koronavirüs ve aşıyla olası ilişkisini sorduk.
DRAMATİK BİR ARTIŞ YOK
* Kalp Damar Cerrahı Prof. Dr. Melih Us: Kalp krizinde dramatik bir artış yok. Sağlık Bakanlığı hastalık verilerinde en son 2020 yılı mevcut. Pratikte baktığımızda virüs nedeniyle ciddi bir artış gözlemlemiyoruz. Yani COVID-19 sonrası kalp hastalıklarının sayısı artmadı ama farkındalık arttı. COVID döneminde insanlar sağlıklarına daha çok dikkat etti. Hastaneye gidemeyenlerde komplikasyon fazla olmuş olabilir ancak bunu söylemek için bir veri yok elimizde. COVID-19 tabii ki kalp krizine neden olmuş olabilir çünkü akciğerden sonra ikinci saldırdığı yer damarlar. Ancak burada da şöyle bir handikap var. Normal kalp hastaları hastaneye gelemediği için sadece COVID-19 sonucu kalp krizlerini görüyoruz. Kalp hastaları evde kaldığı için de bunu karşılaştırmak mümkün değil.
AŞISIZLARDA RİSK DAHA YÜKSEK
Gelelim aşıya. Aşı özellikle 30 yaş altında geçici kalp zarı iltihabı yapabiliyor ama bunlar geçici. Oysa 30 yaşın altında COVID-19 olduğunda kalıcı kalp kası hasarı riski yüksek. Aşı olmayan kişiler aslında diğerine maruz kalıyor. Resmi verilere göre virüs nedeniyle 6.5 milyon insan öldü. Gayri resmi sayı 15 milyon. Aşıların hızla servis edilmesiyle dünya bu pandemiyi ucuz atlattı. Aşıdaki hızın nedeni de MERS hastalığının verilerinin bilinmesiydi. O nedenle COVID-19 kalp hastalığına neden oluyor demek veri olmadığından yanlış. Aynı şekilde aşı için de durum geçerli. Yoğun bakımda hastaların çoğu aşısız hastalar.”
NEDENİ DOKTORA GİDEMEMEK
* Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cengiz Köksal: Kardiyoloji derneğinin verileri, pandemi döneminde evde ani ölüm oranlarının yüzde 15 arttığını gösteriyor. Benim kişisel gözlemim pandemi döneminde hastalar korkularından doktora gitmedikleri için şu an bize daha geç dönemde, daha sıkıntılı olarak geliyorlar. Özellikle yaşlı insanlar hastaneye gitmekten, 112 çağırmaktan korktular. Pandemi döneminde kişilere ‘Dışarı çıkmayın, hareket etmeyin’ de dedik. Dolaşmadıkları için kalp şikâyetlerinin olduğunun bile farkında değillerdi. Şimdi dışarı çıkıp yürüdükçe kalplerinde sorun olduğunu görmeye başladılar.
100 BİNDE 1 KİŞİDE KALP SORUNU
COVID-19 geçiren hastalarda araştırmaya göre, 100 binde 1 kişide kalpte sorun oluşmuş. Yani diğer viral enfeksiyonlardan fazla değil. Aşı ise pandemi döneminde seçenek değil, zorunluluktu. Aşı kalbi bir oranda etkiliyorsa, COVID-19 on etkiliyor. Ama COVID-19’un kendisinde de kalp üzerinde çok ender sorun tespit edilmiş. COVID nedeniyle uzun süre yoğun bakımda kalan hastalarda kalp sorunu çıkmış ama ayakta geçiren insanlarda çok az.”