Güncelleme Tarihi:
Brüksel’de bugün akşam başlayacak ve yarın sona erecek olan zirveye, IMF tartışmasının damga vurması bekleniyor. Almanya, Yunanistan için IMF’nin devreye girmesi gerektiğini öne sürüyor.
Ancak diğer üyeler ve Avrupa Merkez Bankası (ECB), Avrupa dışından gelecek bir yardımın euronun ve euro bölgesinin güvenilirliğini tehlikeye atmasından endişe ediliyor.
Almanya'nın ısrarına AB dönem başkanı İspanya'dan da destek geldi. Dönem başkanlığından yapılan açıklamada, Yunanistan'ın borç krizinden çıkmasına yardımcı olmak için IMF'nin rol üstlenmesinin "kabul edilebilir" olduğunu bildirdi.
İspanya Başbakanı Jose Luiz Rodriguez Zapatero da liderlerin zirvede bir uzlaşmaya varacağından "emin" olduğunu ifade etti.
YUNANİSTAN VE İSPANYA'DAN FON ÇAĞRISI
Diğer yandan İspanya ve Yunanistan, AB’den birliğin kasasında var olan 67 milyar dolarlık yardım fonunu devreye sokup, Yunanistan ve euro bölgesinin sıkıntıda olan diğer ülkelerine ucuz kredi sağlamasını istedi.
Bu fon, IMF’nin önderliğinde Macaristan, Letonya ve Romanya gibi AB üyesi olmasına rağmen euro bölgesinde olmayan ülkelere kredi vermek için, uluslararası tahvil piyasalarından düşük faizle borç alınarak oluşturulmuştu.
Normalde, bu fon euroyu kullanmayan ülkeler için olsa da hem Madrid hem de Atina hükümetinin liderleri bu fonun kapsamının genişletilmesi gerektiğini belirtti.
İSVİÇRE YARDIMA HAZIR
İsviçre Cumhurbaşkanı Doris Leuthard ise, AB zirvesi öncesinde yaptığı açıklamada, İsviçre’nin euroda istikrar istediğini ve borç yükü altındaki Yunanistan’a yardım etmeye hazır olduğunu söyledi.
Leuthard, bugün gerçekleştirdiği basın toplantısında, “Euronun son ayların en düşük seviye inmesinden endişe duyuyorum. Çünkü euronun zayıf olması İsviçre’nin ihracatına zarar verecektir” dedi.
İsviçre frangının şu anda euro karşısında çok güçlü olduğunu söyleyen Leuthard, İsviçre’nin ihracatının yüzde 70’lik kısmını Avrupa’ya gerçekleştirdiğini dile getirdi.
MERKEL'İN IMF ISRARI
Yaklaşık 300 milyar euro civarında borcu bulunan Yunanistan, yüzde 12.7'lik bütçe açığını kapatmanın yollarını arıyor. Bu açık miktarı, AB'nin belirlediği kriterlerin yaklaşık dört katı. AB, daha önce talep etmesi durumunda Yunanistan'a "çift taraflı kredi" yani bir finansör bir de alıcının olduğu finansman yöntemiyle destek verme kararı almıştı.
Almanya Başbakanı Angela Merkel, zirve için Brüksel’e hareketinden önce parlamentoda yaptığı konuşmada, “Alman hükümeti, IMF ile birlikte euro bölgesinden ortak bir yardımı içeren acil bir destek üzerinde anlaşılması için ısrarcı olacak. Ancak tekrar ifade ediyorum ki bu son çare olarak ele alınacak” dedi. Merkel, bu konuda Fransa ile birlikte hareket edeceklerini de sözlerine ekledi.
Merkel, toplantı öncesi yaptığı son açıklamada da bu tavrını korudu ve "Yunanistan'a AB yardımı son çare, IMF'nin kesinlikle devreye girmesi gerekiyor" dedi.
Yunanistan Başbakanı Yorgo Papandreu da dolar karşısında son 10 ayın en düşük seviyelerini gören euronun istikrara kavuşturulması için harekete geçmeye çağırdı. Papandreu açıklamasında, "Bugün karşımızdaki sorun Avrupa'yla ilgili. Euro bölgesini kuvvetlendirmek için euroyu güçlendirmeli ve euro para birimini istikrara kavuşturmalıyız" diye konuştu.
MEKİK DİPLOMASİSİ
Zirveye saatler kala Avrupalı diplomatlar, Almanya'nın Yunanistan'a yardım için öne sürdüğü, IMF’nin katılımını da içeren üç şartla ilgili uzlaşma çalışmalarını sürdürüyor. Avrupalı bir diplomatik kaynak, "Görüşmelerde ilerleme var ancak henüz bir noktaya varılmış değil" dedi.
Bu şartlar, sürece IMF'nin dahil edilmesi, euro bölgesi içinde bütçe kalemlerinin daha sıkı bir kontrole tabi olması ve AB antlaşmalarında gerekli değişikliklerin yapılması olarak sıralandı.
Liderlerin ele alması beklenen bir diğer konu da üye ülkelerin belirlenen ekonomik kriterleri ihlal etmeleri durumunda alınacak yaptırımlar. Almanya, otomatik bir yaptırım mekanizmasının devreye sokulmasını istiyor.
Zirveden birkaç gün önce bir diğer euro bölgesi ülkesi Portekiz'in kredi notunun indirilmesi ve kamu finansmanındaki zayıflık endişeleri artıran bir diğer unsur oldu. Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schaeuble, bu hafta içinde yaptığı bir açıklamada, ekonomik kriterleri ihlal eden ülkelerin oy haklarının ellerinden alınmasını önermişti.
IMF TARTIŞMASI
Zirvede liderleri ve diplomatları en çok zorlayacak konu ise Fransa ile Almanya'nın bastırdığı, IMF'nin sürece dahil edilmesi talebi. Fransa ve İspanya bu talebin tartışılması için liderler zirvesinden önce euro bölgesi devlet ve hükümet başkanlarının katılacağı bir toplantı yapılmasını önerdi.
İtalya Maliye Bakanı Giulio Tremonti, IMF'nin bir "ara çözüm" olarak Brüksel'in "siyasi denetimi altında bir banka gibi bilgi birikimi için" kullanılması gerektiğini söyledi.
Ancak ECB Başkanı Jean-Claude Trichet gibi bu fikre tamamen karşı çıkanlar, IMF'nin müdahalesinin euro bölgesi ve Avrupa para biriminin kredibilitesine ağır darbe vuracağını ifade ediyor.
Fransız hükümetinden bir kaynak, AB içindeki durumu şöyle özetledi:
"IMF'nin hiçbir şekilde sürece katılmamasını isteyenler; IMF'nin teknik yardımını kabul edenler; IMF'den bir miktar finansman alınmasına hazır olanlar ve bir de IMF'nin tek finansal destekçi olmasını isteyenler var."
IMF, şu anda AB üyesi olan Macaristan gibi bazı ülkelere ekonomik kriz döneminde yardım etmişti. Ancak şu ana kadar hiçbir euro bölgesi ülkesi IMF'den destek almış değil