Oluşturulma Tarihi: Haziran 15, 2004 00:00
Yüce Divan, Anayasa Mahkemesi’nin, Cumhurbaşkanını, Bakanlar Kurulu üyelerini, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi başkan ve üyeleriyle başsavcıların, cumhuriyet başsavcı yardımcısını, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ve Sayıştay başkan ve üyelerini görevleriyle ilgili suçlanndan dolayı yargıladığı durumlarda taşıdığı kimlik. Yüce Divan’da savcılık görevini cumhuriyet başsavcısı ya da yardımcısı yapar. Yüce Divan’ın kararları kesindir, bunlara karşı hiçbir merciye başvuruda bulunulamaz. (Anayasa madde 148) Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu'na göre yargılama yapan Yüce Divan’da, sanığın sorguya çekilmesi sırasında, üyeler ve cumhuriyet başsavcısı ya da cumhuriyet başsavcı yardımcısı, başkanın izniyle sanığa soru sorabilirler. Duruşma içeriği başkanın uygun göreceği teknik araçlarla kayıt edilebilir. DİVAN-I ALİ1876 Kanun-ı Esasisi’nde bu kurum Divanı Ali adını taşımaktaydı. Kanunu Esasisi’nin 31. maddesine göre, gerek duyulduğu zamanlarda ve padişah iradesiyle toplanırdı. “İtham dairesi” ve ‘hüküm divanı” adlı iki ayrı organdan ve 30 üyeden oluşmaktaydı (madde 92). 10 üyesi Ayan’dan, 10 üyesi Şürayı Devlet'ten, 10 üyesi de temyiz ve istinat mahkemelerinden kurayla seçilirdi. Her 10 üyeden üçü bir araya gelerek 9 kişilik itham dairesini oluşturur, bu daire dava edilen yüksek düzeyli görevlinin yargılanmasına gerek olup olmadığına karar verirdi. Öteki üyelerden oluşan hüküm divanı ise, yargılama işini yürütürdü. 1924 Teşkilatı Esasiye Kanunu’nda da yer alan Divanı Ali, 61. madde ile icra vekillerini (bakanlar), danıştay ve yargıtay başkanlarıyla üyelerini, cumhuriyet başsavcısını yargılayacak biçimde yeniden düzenlendi; divanı oluşturma yetkisi, 67. madde ile TBMM’ye verildi. Divanı Ali için Temyiz Mahkemesi'nden (Yargıtay) 11, Şüra-yı Devlet’ten (Danıştay) de 10 olmak üzere 21 üye seçilir, bunlardan 15'i asil üye, 6'sı yedek üye görevi görürdü. Divanı Ali, 1924 Anayasası'nda 1945 yılında yapılan düzenleme ile "Yüce Divan" adını aldı. Bu görev, 1961 (madde 147) ve 1982 (madde 148) anayasalarında Yüce Divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesi’ne verildi.
button