YTL'ye geçiÅŸe 300 milyon dolar harcadık

YTL'ye geçiÅŸ operasyonu yaklaşık 300 milyon dolara mal oldu. Harcamalarda büyük payı 120-130 milyon dolarla yazılım, 100-110 milyon dolarla yazarkasa aldı.TÃœRK Lirası'ndan 6 sıfır atılması operasyonunu baÅŸarılı bir ÅŸekilde tamamlayan Türkiye, Yeni Türk Lirası (YTL) için yaklaşık 300 milyon dolarlık bir harcama gerçekleÅŸtirdi. YTL dönüşümü için yazarkasa gibi ödeme kaydedici cihazlardan, taksimetrelere ve muhasebe sistemlerinde kullanılan yazılımlara kadar pek çok alanda harcama yapıldı.YTL için yapılan toplam harcamayı tam olarak hesaplamak mümkün deÄŸil. Bunun nedeni bazı kuruluÅŸlarda YTL dönüşümünün kendi bilgi iÅŸlem personelleri tarafından yapılmış olması. Bu yüzden, kayıtlı ve harcama kalemleri görünebilir sektörlere bakılarak yapılan hesaplamada YTL dönüşümünün maliyetinin 270-300 milyon dolar aralığında olduÄŸu tahmin ediliyor. YTL dönüşümünde Türkiye'nin yaptığı harcamanın dökümü şöyle: MERKEZ BANKASI: Merkez Bankası'nın YTL için yaptığı toplam harcama 20 milyon dolar civarında. Merkez Bankası, YTL olmasa da mevcut banknotları yenilemek için bir harcama yapacağını düşünüyor ve bu harcamayı YTL maliyetinden düşüyor. Merkez Bankası, YTL tanıtım kampanyası için 750 bin dolarlık bir bütçe ayırmıştı. Bu bütçenin içinde YTL için bastırılan broşürler, kitapçıklar ile reklam harcamaları yeralıyor. Merkez Bankası, Elektronik Fon Transferi (EFT) sisteminin YTL'ye uyumu için de 160 bin dolarlık bir harcama gerçekleÅŸtirdi. PERAKENDE SEKTÖRÃœ: Yaklaşık 200 bin yazarkasanın YTL uyumlu hale geldiÄŸi ve bunun da yaklaşık maliyetinin 100-110 milyon dolar civarında olduÄŸu tahmin ediliyor. Büyük perakende zincirlerinde YTL dönüşüm maliyeti 500 bin dolar ile 1 milyon dolar civarında oldu. Bazı yazarkasalar, sadece yazılım güncellemesi ile YTL uyumlu hale gelirken, modeli eski olan yazarkasa sahipleri ise yeni yazarkasa almak zorunda kaldılar. BANKACILIK SEKTÖRÃœ: Bankalar, YTL'ye hazırlıkta en dikkatle takip edilen kuruluÅŸlardı. Büyük ölçekli bankalar YTL dönüşümlerini 1 milyon dolar civarında bir harcama ile tamamlayabildi. Bankaların yazılım güncelleÅŸtirmeleri, genellikle kendi bilgi iÅŸlem personeli tarafından yapıldı. Böyle imkanı olmayan bankalar dönüşüme 2-3 milyon dolar harcadı.YAZILIM SEKTÖRÃœ: YTL dönüşümü için yaklaşık 120-130 milyon dolarlık bir harcama yapıldığı tahmin ediliyor. Yazılım ÅŸirketlerinin bir bölümü, kendi yazılımlarını kullanan kuruluÅŸlar için YTL dönüşümünü ücretsiz gerçekleÅŸtirdi. Yazılım sektörü, sadece ÅŸirketlerdeki bilgisayar yazılımlarının dönüşümünü deÄŸil, yazarkasa, POS cihazları, dağıtım ÅŸirketlerinin mobil cihazlarda kullandıkları yazılımlar gibi pekçok yazılımın da YTL'ye uyumlu hale gelmesini saÄŸladı. Yılbaşı gecesi kartla 10 milyon YTL harcadıkYILBAÅžI gecesi, "Ãœzerinizde nakit taşıyın" uyarıları yapılmasına karşın, kredi kartı ile yapılan harcamaların tutarı 10 milyon YTL'yi (10 trilyon TL) buldu. Bankalararası Kart Merkezi (BKM) Genel Müdürü Sertaç Özinal'un verdiÄŸi bilgiye göre, YTL geçiÅŸinin yapılmasının ardından ilk 12 saat içinde kredi kartı ile 133 bin iÅŸlem yapıldı, harcanan tutar da 10 milyon YTL'ye yaklaÅŸtı. Ä°lk 24 saat içinde iÅŸlem adedi 1 milyon 76 bine, ciro ise 59 milyon 580 YTL'ye ulaşırken, pazar günü de iÅŸlem adedi 1 milyon 239 bin, ciro ise 58 milyon 625 bin YTL oldu. Böylece haftasonu kredi kartıyla yapılan 2 milyon 315 bin adet iÅŸlem sonucu, 118 milyon 211 bin YTL harcandı. Geçen yıl bu rakam, 2 milyon 382 bin iÅŸleme karşılık 102 milyon 531 YTL düzeyinde gerçekleÅŸmiÅŸti.Bu arada BKM verilerine göre 22-31 Aralık tarihleri arasında kredi kartıyla yapılan iÅŸlemlerin adedi 18 milyon 73 bin 889 olurken, cirosu da 1.1 katrilyon lirayı (1.1 milyar YTL) aÅŸtı. Geçen yılın aynı dönemine göre iÅŸlem bazında yüzde 11.22'lik, ciroda da yüzde 43.29'luk artış görüldü.Elektrik ve su tahsilatı aksadı YTL'ye geçilmesinin ardından ilk iÅŸ gününde bazı kamu kurumlarında aksaklık yaÅŸandı. Ä°SKÄ°'de bilgisayarlarda yeni sisteme geçilmesi nedeniyle abonelerin eski dönem borçları görüntülenemedi. Ayrıca tahsilat sistemi de YTL'ye geçiÅŸ nedeniyle zaman zaman kilitlenince veznelerin önünde uzun kuyruklar oluÅŸtu. VatandaÅŸlar benzer manzaraların Ä°GDAÅž ve BoÄŸaziçi Elektrik gibi kurumlarda da yaÅŸandığı yönünde ÅŸikayette bulundu.KuruÅŸ hesabı zorluyorYENÄ° Türk Lirası'na (YTL) geçilmesinin ardından yapılan alışveriÅŸlerde ufak çaplı sorunlar yaÅŸanıyor. VatandaÅŸlar, kuruÅŸ hesaplarının kafaları karıştırdığını ve bazı satıcılar tarafından hálá eski yazarkasa fiÅŸlerinin kullanıldığından ÅŸikayet ediyorlar. Görüştüğümüz bazı vatandaÅŸların YTL konusundaki deÄŸerlendirmeleri şöyle: Volkan Apaydın(Kuruyemişçi): En çok kuruÅŸlar karışıyor. Bazen müşteriye '1 Yeni Lira 25 Yeni KuruÅŸ' diyeceÄŸime, '1 lira 250 bin kuruÅŸ gibi' ÅŸeyler söylüyorum. Eski madeni paralar kaldırılsaydı iÅŸimiz kolaylaşırdı. Bir de kuruÅŸun deÄŸeri tam algılanamadığından bazı vatandaÅŸlar para üstü almıyor. Gürel UÄŸurlu (Emekli): Yaptığımız alışveriÅŸlerde bir eski, bir yeni yazarkasa fiÅŸi verilmesi kafamızı karıştırıyor. Salih KılıçaslanoÄŸlu(Kuyumcu): Bazı müşteriler ellerindeki YTL'leri gösterip 'Bunlar kaç lira sayılıyor' diye soruyor. Biz de yanılgı olmaması için iki ÅŸekilde de fiyat söylüyoruz. Ancak, arada karıştırıyoruz.Serap Atagül (Ev Kadını): KuruÅŸları yeniden görmenin heyecanını yaşıyorum. Yeni paraların deÄŸerini karıştırmamak için çok dikkat ediyorum. Esnafın da sorumlu davranıp vatandaşı uyarması önemli. Sertaç Tekin (Esnaf): Mısır Çarşısı'nda dükkán iÅŸlettiÄŸim için turistlere de satış yapıyorum. Onlar eski çok sıfırla paralara da alışık olmadıkları için yeni paraya geçiÅŸte de bir sorun yaÅŸamadılar. EFT'de sorun yok kuruÅŸ hanesine dikkatYILBAÅžI gecesinden itibaren ödeme sistemlerinde YTL’ye baÅŸarılı bir geçiÅŸ yapan bankalar, ilk iÅŸ gününde de önemli bir sorunla karşılaÅŸmadı. Merkez Bankası ile pazar günü son kez test edilen EFT sistemi, dün sabahtan itibaren normal çalışmasını sürdürürken, POS iÅŸlemlerinde az da olsa yanlışlıklar yapıldı. Ãœye iÅŸyerlerinden milyon YTL'li ve kuruÅŸ hanesiz gelen iÅŸlemler, bankaların müdahalesi ile çözüldü.Finansbank Genel Müdür Yardımcısı Bülent Yurdalan, ilk günkü iÅŸlemleri şöyle aktardı: "Ãœye iÅŸyerlerinde dalgınlıkla eski TL deÄŸerlerini girenler olabiliyor, ancak güvenlik duvarları nedeniyle bu sorun olmuyor.’ KuruÅŸların daha yavaÅŸ sisteme girdiÄŸini belirten Yurdalan, bu noktada ÅŸu uyarıda da bulundu: "Eskisi gibi üstü kalsın demeyin. Paranızın üstünü mutlaka isteyin, yuvarlama yapılmasına izin vermeyin".Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı ve Garanti Teknoloji Genel Müdürü Hüsnü Erol da, ilk iÅŸ gününde çok ender milyon talebi geldiÄŸini, onların da uyarılarak soruna meydan verilmediÄŸini kaydetti. Bankalararası Kart Merkezi Genel Müdürü Sertaç Özinal ise, dün bazı üye iÅŸyerlerinin POS cihazlarında yapılan iÅŸlemlerde kuruÅŸ hanesini yazmayı unuttuÄŸuna dikkat çekti. Tutar YTL cinsinden yazarken, virgülden sonraki kuruÅŸ hanesini girilmediÄŸi durumlar olduÄŸunu belirten Özinal, ÅŸunları söyledi: "ÖrneÄŸin 100 YTL yazarken, 100'den sonra virgül koyup 2 sıfır yazılması unutuluyor." Visa: 150 ülkeyi yeni paraya uyumlu yaptıkVISA Türkiye Genel Müdürü Berna Ãœlman, 150 ülkedeki Visa sistemlerinin de Yeni Türk Lirası ile uyumlu hale getirildiÄŸini bildirdi. Ãœlman, YTL'ye geçiÅŸ sürecinde herhangi bir sorunla karşılaÅŸmadıklarını belirterek, ‘Zaten geçtiÄŸimiz 10 yıl içerisinde sistemde 16 yeni para birimine geçiÅŸi baÅŸarıyla gerçekleÅŸtirmiÅŸ bir firmayız. Dolayısıyla YTL’ye geçiÅŸte de olumlu bir deneyim yaÅŸadık’ dedi. Ãœlman, ÅŸunları söyledi: "Türkiye'de 25 üye bankamız, 28 milyon Visa kartı, 800 bin kabul noktası var. Bunların yanı sıra Visa'nın yaptığı sistem deÄŸiÅŸikliÄŸi yaklaşık 150 ülkede Türklerin kartını gönül rahatlığı ile kullanabilmesine yönelik bir çalışmaydı.’Turistler memnunYENÄ° yılla birlikte kullanılmaya baÅŸlanan YTL, turistleri de memnun etti. Daha önce de Türkiye'ye tatile geldiklerini, milyonluk banknotlarla karşılaÅŸtıklarında ÅŸaşırdıklarını ifade eden turistler, YTL'ye geçilmesinin kendileri açısından da faydalı olduÄŸunu kaydetti. Meder Resort Hotel’de konaklayan Rus avukat 27 yaşındaki Aleksandra Reshetnikova, ‘Türkiye'ye ikinci geliÅŸim. Artık bol sıfırlı banknotlarla hesap yapmaktan kurtuldum. YTL ile ödeme yapmak daha kolay. 1 Ruble 50 bin lira iken 5 kuruÅŸ olmuÅŸ. 1 YTL 20 ruble yapıyor. Paranız deÄŸerlendi’ diye konuÅŸtu. Bulgar turistler 28 yaşındaki Kremena Koleva ve 25 yaşındaki Zhenya Mutafova ise ÅŸunları söyledi: ‘Türkiye’ye üçüncü geliÅŸimiz. Daha önce Bulgaristan’da Leva'dan üç sıfır atılmıştı. Milyonluk banknotları kendi paramıza çevirirken karışıklık oluyordu.’Â