Çiğdem TOKER
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 14, 2007 00:00
Hükümetin YTL’den TL’ye dönüş kararı doğrultusunda hazırlanacak yeni banknotlar, daha küçük boyutta olacak.
Üzerinde "Yeni" ibaresi yer almayacak olan TL banknotlar, bugüne kadar hiç kullanılmayan yeni güvenlik özelliklerine sahip olacak. Altı sıfır operasyonu öncesindeki banknotların sıfır çokluğu nedeniyle büyük olduğu vurgulanırken, banknotların küçülmesiyle kağıt, mürekkep ve güvenlik özelliği giderlerinden tasarruf edilecek.
BAKANLAR Kurulu’nun 2009’dan itibaren "Yeni" ibaresinin kaldırılmasına karar verdiği Türk Lirası banknotların boyutları küçülecek. "Yeni" ibaresi yer almayacak TL banknotların daha küçük boyutta yapılmasıyla, kağıt, mürekkep ve güvenlik özellikleri olmak üzere, üç alanda tasarruf sağlanacak. Üzerinde "Yeni" ibaresi yer almayacak olan ve 1 Ocak 2009’dan itibaren dolaşıma çıkarılacak olan banknotların teknik ve desen hazırlıklarının büyük ölçüde "tamam" olduğu öğrenildi. Öte yandan, "Yeni"siz TL banknotlarda, bugüne kadar hiç kullanılmayan yeni güvenlik özellikleri de yer alacak. Merkez Bankası, kağıt, mürekkep, yazılım gibi pek çok farklı unsurda bulunabilecek güvenlik özellikleri için şirketlerden hizmet satın alacak. Yeni banknotlar ve güvenlik özelliklerinin tanıtımı için, "vaktin henüz erken olduğu"nu belirten Merkez Bankası kaynakları, yeni tanıtım kampanyasının ancak diğer kurumların hazırlıkları da mesafe aldıktan sonra başlatılabileceğini vurguluyor.
YTL’YE GEÇERKEN DÜŞÜNÜLMÜŞTÜ: Merkez Bankası, Yeni Türk Lirası’ndan (YTL), TL’ye dönüş kararı doğrultusunda çıkarılacak 1, 5, 10, 50 ve 100 TL’lik banknot boyutlarını, birden fazla amaçla küçültülecek. Bu amaçların başında, banknotların büyük boyutlu olmasının en önemli nedeni olan "sıfır bolluğu"nun artık bulunmaması geliyor. Hiper enflasyon dönemindeki sıfır sayısının fazlalığı nedeniyle, büyük boyutlu banknot kullanmak zorunda kalan Merkez Bankası, aslında sıfırları atıp YTL’ye geçerken banknot boyutlarını küçültmeyi düşünmüştü. Ancak aynı anda sıfır atma ve banknot boyutunun küçülmesi gibi, ikisi de çok önemli değişikliği birarada yapmanın sıkıntı yaratacağı öngörülerek bundan vazgeçilmişti. Diğer yandan banknotları hemen küçültmemek konusunda, görme engelli vatandaşların banknotları karıştırma olasılığı da dikkate alındı.
ATM VE PARA SAYMA MAKİNELERİ: Üzerinde "Yeni" ibaresi yer almayacak olan E9 Emisyon Grubu Türk Lirası banknotlar için bankaların da hazırlık yapması gerekiyor. Türkiye genelinde bankaların kullanıldığı para sayma makineleri ile ATM cihazlarının bir kısmının değişebileceğinin, bazılarının da ayarlarının yenilenmesi gerektiği belirtiliyor. 1 Ocak 2009’da dolaşıma çıkarılacak "Yeni" siz TL banknotlar, YTL banknotlar ile bir yıl boyunca birlikte kullanılacak. YTL banknotlar için 1 Ocak 2010 tarihinde işlemeye başlayacak olan 10 yıllık zamanaşımı süresi 31 Aralık 2019’da sona erecek YTL’den tekrar TL’ye dönüş, bütçe rakamları açısından Maliye’nin, hisse senetleri açısından SPK’nın ve BDDK’nın da bir dizi çalışma ve düzenleme yapmasını gerektiriyor.