Yıllardır sahnelenen çocuk oyununa Silifke’de yasak
Güncelleme Tarihi:
Ali ŞEN-Mehmet OKUR SİLİFKE (DHA)
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 09, 2006 00:00
Mersin’in Silifke İlçesi Milli Eğitim Müdürlüğü, Devlet Tiyatroları’nda en çok oynanan, Kültür Bakanlığı tarafından da basımı yapılan "Islık Sever Max" adlı çocuk oyununun ilçedeki okullarda oynanmasına izin vermedi. Yasak gerekçesi ise şöyle: "Fertler arasındaki konuşmalar, Türk ahlak yapısına uygun düşmüyor. Alman kültürünün özelliklerini taşıyor."
CARSTEN Kruger ile Volker Ludwig’in yazdığı, öğretmen Meriç Gök’un 1980’li yılların başında Almancadan Türkçeye çevirdiği "Islık Sever Max" adlı çocuk oyunu, yıllarca Türkiye’de çeşitli sahnelerde sergilendi. Devlet Tiyatroları’nda da birçok kez izleyici karşısına çıktı ve çok beğinildi. Mersin’de kurulu Merhaba Sanat Tiyatrosu da oyunu Silifke’deki okullarda sahnelemek için Mersin Valiliği’ne başvurdu. Valilik, konuyla ilgili başvuruyu İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne, burası da oyunun sahnelenmek istediği ilçedeki Milli Eğitim Müdürlüğü’ne havale etti.
AĞIR VE GİZLİ MUHTEVA
27 Şubat 2006’da yapılan başvuru, Silifke İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesindeki 4 kişilik inceleme komisyonunda ele alındı. Silifke’de 4 ayrı okulda görev yapan 4 öğretmenden oluşan komisyon, 6 Mart 2006’da 3 sayfadan oluşan bir rapor hazırladı. Raporun sonuç bölümünde, şu gerekçeyle oyunun sahnelenmeye uygun olmadığı belirtildi:
"Oyunda verilmek istenen mesaj, ilköğretim çağı çocukları için ağır ve gizli bir muhteva taşımaktadır. Bu tiyatro eseri oynandıktan sonra çocuklarda olumlu yönde ne gibi bir davranış değişiklikleri kazandıracağı ayrı bir tartışma konusudur. Çünkü verilen mesajlar hep büyüklerin yaptığı hatalarla ilgilidir."
ALMAN ÖZELLİKLERİ
Komisyon raporu üzerine oyunun okullarda sahnelenmesi isteği Silifke İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nce reddedildi.
Oyuna yasak koyan komisyon kararında şu görüşlere yer verildi:
"Eser güncel değildir, Alman edebiyatından Türk edebiyatına kazandırılan bir tercüme çocuk oyunudur. Bu sebeple, Alman kültürünün özelliklerini taşımaktadır. Oyundaki olaylar bir Alman ailesinde geçmektedir. Aile fertleri arasındaki ilişkiler, hoşgörü, sevgi, saygı, yardımlaşma, dayanışma gibi erdemleri taşımayan karakterler belirgin olarak dikkat çekmektedir. Ayrıca fertler arasındaki ilişkilerde edep ve erkan dışı diyaloglar da Türk ahlak yapısına uygun düşmemektedir. Örnek olarak ’Babam olsaydı boktan derdi’, ’Derhal dışarı çıkın yaşlı inek’, ’Bu boynuzlu öküz nasıl böyle diyebilir’, ’Sırf komik memelerin büyük görünsün diye giydin değil mi?’ Bütün bunlar, geleceğin ailesini kuracak öğrencilerimize kötü emsal teşkil etmektedir."
KOMİSYONDA KİMLER VAR
"Islık Sever Max" adlı oyunu ilköğretimokulu öğrencilerine tavsiye etmeyen 4 kişilik komisyonda Anadolu Ticaret Meslek Lisesi rehber öğretmeni Mahberi Güngör, Rehberlik Araştırma Merkezi Müdürü Halil Akbaş, Silifke Lisesi Edebiyat Öğretmeni Hasan Duru ve Soyağzı İlköğretim Okulu Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Halil Uysal bulunuyor.
ÖNÜME GELDİ İMZALADIM
Silifke Milli Eğitim Müdürü Kazım Alp Alkan, tiyatroya konan yasak olayını doğruladı. Müdür Alkan, şunları söyledi:
"İl Milli Eğitim Müdürlüğü bu konuda yetkiyi bize verdi. Biz de konunun incelenmesi için 4 kişilik komisyona görev verdik. Komisyon toplanarak bu oyunu inceledi. Türk örf ádet ve göreneklerine aykırı olduğu, büyük insanların küçük çocuklara kötü örnek olduğu yönünde bir karar verdi. Bu komisyonun kararı önüme geldi. Ben de oyunun oynanmaması için karara imza attım."
ŞAŞIRDIM KALDIM
Islık Sever Max’i Devlet Tiyatroları (DT) 1992-1993 yıllarında İzmir, 1993-1994 sezonunda ise Adana’da sahneledi. Oyunun Silifke İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünce yasaklanması karşısında şaşkınlığını gizleyemeyen DT Başdramaturgu Osman Özkan, "İl Milli Eğitim Müdürlüğü neye dayanarak yasakladı bilemiyorum. Türk kültür yapısına zarar verecek bir oyun değil. O da müdürlüğün kendi düşüncesi" diye konuştu. Özkan, oyunun izin hakkının ise kendilerinde değil, Onk Ajans’da olduğunu ekledi.
AĞIR VE GİZLİ MUHTEVA
27 Şubat 2006’da yapılan başvuru, Silifke İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesindeki 4 kişilik inceleme komisyonunda ele alındı. Silifke’de 4 ayrı okulda görev yapan 4 öğretmenden oluşan komisyon, 6 Mart 2006’da 3 sayfadan oluşan bir rapor hazırladı. Raporun sonuç bölümünde, şu gerekçeyle oyunun sahnelenmeye uygun olmadığı belirtildi:
"Oyunda verilmek istenen mesaj, ilköğretim çağı çocukları için ağır ve gizli bir muhteva taşımaktadır. Bu tiyatro eseri oynandıktan sonra çocuklarda olumlu yönde ne gibi bir davranış değişiklikleri kazandıracağı ayrı bir tartışma konusudur. Çünkü verilen mesajlar hep büyüklerin yaptığı hatalarla ilgilidir."
ALMAN ÖZELLİKLERİ
Komisyon raporu üzerine oyunun okullarda sahnelenmesi isteği Silifke İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nce reddedildi.
Oyuna yasak koyan komisyon kararında şu görüşlere yer verildi:
"Eser güncel değildir, Alman edebiyatından Türk edebiyatına kazandırılan bir tercüme çocuk oyunudur. Bu sebeple, Alman kültürünün özelliklerini taşımaktadır. Oyundaki olaylar bir Alman ailesinde geçmektedir. Aile fertleri arasındaki ilişkiler, hoşgörü, sevgi, saygı, yardımlaşma, dayanışma gibi erdemleri taşımayan karakterler belirgin olarak dikkat çekmektedir. Ayrıca fertler arasındaki ilişkilerde edep ve erkan dışı diyaloglar da Türk ahlak yapısına uygun düşmemektedir. Örnek olarak ’Babam olsaydı boktan derdi’, ’Derhal dışarı çıkın yaşlı inek’, ’Bu boynuzlu öküz nasıl böyle diyebilir’, ’Sırf komik memelerin büyük görünsün diye giydin değil mi?’ Bütün bunlar, geleceğin ailesini kuracak öğrencilerimize kötü emsal teşkil etmektedir."
KOMİSYONDA KİMLER VAR
"Islık Sever Max" adlı oyunu ilköğretimokulu öğrencilerine tavsiye etmeyen 4 kişilik komisyonda Anadolu Ticaret Meslek Lisesi rehber öğretmeni Mahberi Güngör, Rehberlik Araştırma Merkezi Müdürü Halil Akbaş, Silifke Lisesi Edebiyat Öğretmeni Hasan Duru ve Soyağzı İlköğretim Okulu Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Halil Uysal bulunuyor.
ÖNÜME GELDİ İMZALADIM
Silifke Milli Eğitim Müdürü Kazım Alp Alkan, tiyatroya konan yasak olayını doğruladı. Müdür Alkan, şunları söyledi:
"İl Milli Eğitim Müdürlüğü bu konuda yetkiyi bize verdi. Biz de konunun incelenmesi için 4 kişilik komisyona görev verdik. Komisyon toplanarak bu oyunu inceledi. Türk örf ádet ve göreneklerine aykırı olduğu, büyük insanların küçük çocuklara kötü örnek olduğu yönünde bir karar verdi. Bu komisyonun kararı önüme geldi. Ben de oyunun oynanmaması için karara imza attım."
ŞAŞIRDIM KALDIM
Islık Sever Max’i Devlet Tiyatroları (DT) 1992-1993 yıllarında İzmir, 1993-1994 sezonunda ise Adana’da sahneledi. Oyunun Silifke İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünce yasaklanması karşısında şaşkınlığını gizleyemeyen DT Başdramaturgu Osman Özkan, "İl Milli Eğitim Müdürlüğü neye dayanarak yasakladı bilemiyorum. Türk kültür yapısına zarar verecek bir oyun değil. O da müdürlüğün kendi düşüncesi" diye konuştu. Özkan, oyunun izin hakkının ise kendilerinde değil, Onk Ajans’da olduğunu ekledi.