Yetenekli öğrenciye ‘gelecek tasarımı’

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü, özel yetenekli öğrencilerin ailelerine yönelik “Bilim ve Sanat Merkezleri Gelecek Tasarımı Aile Eğitim Programı” kapsamında bir de eğitim kitabı hazırlandı.

Program, Bilim ve Sanat Merkezleri’nde eğitim alan özel yetenekli öğrencilerin kariyer gelişimlerini desteklemek amacıyla oluşturuldu. Bir ilk olma özelliğini taşıyan program kapsamındaki kitap ile de özel yetenekli öğrencilerin gelecek tasarımlarının desteklenmesi sürecinde aileleri güçlendirmek hedefleniyor.

NASIL FARK EDİLİR

Üstün yetenekli çocukların nasıl fark edildiğini, “Tanılama süreçleri çeşitlilik arz ediyor. En geniş kapsamıyla çocuğun yeteneği kendi yaş grubuna göre normun belirgin şekilde üzerindeyse üstün yetenekli olarak kabul edilir diyebiliriz. Burada yetenek kavramı öne çıkıyor. Çünkü birey yaratıcılık, zihinsel, müzikal veya akademik gibi daha genel alanlarda yetenekli olabileceği gibi matematik, dil, fen bilimleri gibi daha özel alanlarda da yetenek sahibi olabilir” sözleriyle açıklayan 

Ege Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Özel Eğitim Bölümü Özel Yetenekliler Eğitimi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Esra Kanlı, dikkat edilecek belirtileri şöyle sıraladı:

9 ‘ÖZEL’ BELİRTİ

- Zihinsel uyarılma ihtiyacının yüksek olması.

- Karmaşık bilgileri hızlı şekilde öğrenme ve işlemleme becerisi.

- Meraklı olma ve çevreyi anlamak adına soru sorma.

- Akademik olarak bulunduğu yaş grubunun ilerisindeki içerikleri kavrayabilme.

- Mizah yeteneği.

- Gelişmiş sosyal ve öz farkındalık.

- Erken yaşlardan itibaren gözlenebilen duygusal derinlik ve hassasiyet.

- Geniş ilgi alanları ve ilgi duyulan alanda derinlemesine öğrenme ihtiyacı.

- Yaratıcı düşünme ve yaratıcı dışavurum.

ANNE BABA FARK EDİYOR

- Ebeveynlerin erken dönemlerden itibaren çocuklarını en fazla gözlemleyen ve en iyi tanıyan kişiler olduğunu ifade eden Esra Kanlı, “Yapılan araştırmalar, ailelerin bebeklikten itibaren çocuklarının özelliklerini çok büyük bir yüzdeyle doğru gözleyebildiğini ve onların özel yetenekli olduklarını anladıklarını gösteriyor. Aileler okul öncesi veya sonrası dönemde çocuklarının farklı özellikler gösterdiklerini düşünüyorlarsa bunları mutlaka eğitimcilerle paylaşmalılar ve gerekli görülmesi halinde çocuk uzmana yönlendirilerek tanılama süreci başlatılmalı.

EĞİTİM FIRSATI ÇEŞİTLENİYOR

Üstün yetenekli bireylerin eğitimleri söz konusu olduğunda ülkemizde destek eğitim odasından faydalanma, Bilim ve Sanat Merkezleri’nde eğitim görme gibi fırsatlar sunuluyor. Bu fırsatlar oldukça kıymetli olmakla birlikte üstün yetenekli öğrencilerimize sunduğumuz eğitsel fırsatların sayı ve çeşidini arttırmamız da faydalı olur. Örneğin, destek eğitim odasında sunulan eğitimlerin saatleri arttırılabilir, öğrencinin halihazırda eğitim gördüğü sınıftaki öğrenme deneyimleri için farklılaştırma yapılabilir, öğrencilerin hem kendi okulunda hem de yakın çevrede bulunan diğer okullarda öğrenim gören üstün yetenekli öğrencilerle bir araya geldikleri sistematik eğitim etkinlikleri düzenlenebilir.”