Yeşilay Haftası ne zaman? İşte tarih bilgisi

Dönemin Yeşilay Genel Başkanı Dr. Şükrü Hazım Tiner, 1958'de, "1-7 Mart" günlerinin tüm Türkiye'de ve okullarda "Yeşilay Haftası" olarak kutlanacağını ilan etti. O tarihten bu yana "1-7 Mart" tarihleri "Yeşilay Haftası" olarak biliniyor.

YEŞİLAY'IN TARİHÇESİ

1. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında, işgal güçlerinin toplumdaki alkol ve uyuşturucu maddeleri yaygınlaştırarak işgale karşı mücadele ruhunu yıkmalarını önlemek amacıyla bir cemiyet kurma fikri doğdu.

desteğiyle Tababet-i Akliye ve Asabiye Cemiyeti'nin koordinasyonunda ilerleyen hazırlık çalışmaları sonucunda cemiyet, Sultan Vahdettin'in izni ve dönemin Şeyhülislam'ı İbrahim Haydarizade'nin himayesinde Dr. Mazhar Osman (Uzman) ve arkadaşları tarafından 5 Mart 1920'de "Hilal-i Ahdar" adıyla İstanbul'da kuruldu.

Cemiyetin kuruluşu, Osmanlı arşiv kayıtlarında 23 Şubat 1920 olarak gösterilirken, Vakit gazetesinin 2-3 Mart 1920 tarihli nüshalarında ise ilk toplantısının 5 Mart 1920'de Matbuat Cemiyeti Merkezi'nde gerçekleşeceği bilgisi yer aldı. Toplantıda cemiyetin ilk başkanı seçilen Dr. Emin Paşa, aynı yıl 15 Ekim'de yapılan kongrede, hayatını alkolle mücadeleye adayan Dr. Mazhar Osman Bey'e görevini devretti.

1920'li yılların sonlarında içki karşıtı görüşlerini ve oluşturmak istediği bilinci yaygınlaştırmak için müsamere, konferans ve çay partileri düzenlemeye başlayan cemiyet, 5 Mayıs 1927'de bu etkinliklere her yıl mayısın ilk cuması kutlanmak üzere "Yeşil Gün" bayramını da ekledi.

İsmi daha sonra "Yeşil Hilal" olarak değiştirilen cemiyet, 1934'te Türkiye Cumhuriyeti'nin Kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk tarafından imzalanan kararnameyle "kamu yararına faaliyet gösteren dernek" olarak kabul edildi.

Yeşil Hilal yönetiminin, 22 Ocak 1936'da "hilal" kelimesini Türkçe karşılığı olan "ay" ile değiştirme kararı üzerine cemiyet Yeşilay ismini aldı. Yeşilay 1938'deki 19. kongresinde içki ve uyuşturucunun ardından mücadele alanına sigarayı da ekledi.

Dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel'in desteğiyle 1946'da yurt içindeki üniversite, yüksekokul, orta ve teknik öğretim kurumları ile diğer mesleki okullarda Yeşilay Gençlik Kolu kurulması izni alındı.

Cemiyetin faaliyetleri kapsamında 1946'da bağımlıların tedavisi için Yeşilay Dispanseri kuruldu.

Yeşilay Genel Başkanı Dr. Şükrü Hazım Tiner, 1958'de, "1-7 Mart" günlerinin tüm Türkiye'de ve okullarda "Yeşilay Haftası" olarak kutlanacağını ilan etti.

Cemiyet, bağımlılıkla mücadelesini daha geniş kitlelere ulaştırmak amacıyla bugün hala yayımlanan Yeşilay ve Mavi Kırlangıç dergilerini okurla buluşturdu.

Yeşilayın hedeflerine ulaşma noktasındaki esas başarısı, 12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonraki dönemde yaşandı. 1980 öncesinin sağ-sol çatışması ve anarşi ortamında etkili biçimde yürütülemeyen mücadele, darbe sonrasındaki anayasa hazırlığı sırasında sonuç verdi. Bu kapsamda, zararlı alışkanlıklara karşı gençliğin korunması; Yeşilayın da gayretleri neticesinde hazırlanan 58 maddeyle, devletin görev ve sorumlulukları arasına dahil edildi.

Yüz yıl önce alkolle mücadele hedefiyle kurulan, süreç içerisinde ortaya çıkan uyuşturucu madde, sigara, kumar ve teknoloji bağımlılıklarını da tüzüğüne ekleyen Yeşilay, Türkiye'nin, Birleşmiş Milletler (BM) Ekonomik Sosyal Konsey (ECOSOC) Özel Danışmanlık Statüsü ve Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı (EFQM) "Mükemmeliyette 5 Yıldızlı Yetkinlik" belgesi bulunan tek sivil toplum kuruluşu oldu.

Kuruluşundan bu yana Yeşilay Genel Başkanları arasında Ord. Prof. Dr. Mazhar Osman Uzman, Ord. Prof. Dr. Fahreddin Kerim Gökay, Av. Celal Feyyaz Gürsel, Dr. Şükrü Hazım Tiner, Safiye Elbi, Aytekin Ozan, Fahreddin Zaim, Prof. Dr. Abdülkadir Karahan, Av. Yusuf Ziya İnan, Prof. Dr. Ayhan Songar, Av. Kemaleddin Nomer, Selahaddin Kaptanağası, Av. Mustafa Necati Özfatura, Av. Muharrem Balcı ve Prof. Dr. M. İhsan Karaman yer aldı.