23 Ocak hadi ipucu: Yenikapı’da başlayan kazılarda ortaya çıkarılan limanın adı nedir?
Güncelleme Tarihi:
İstanbul, tarihin ileri medeniyetlerine ev sahipliği yapmış kadim bir şehirdir. Dolayısıyla İstanbul'da yürütülen herhangi bir yer altı çalışması, beraberinde Neolitik, Helenistik, Roma ve Bizans İmparatorluğu dönemlerine ait arkeolojik kalıntılar gibi heyecan verici yeni keşifleri de ortaya çıkarmaktadır. Peki, 2004 yılında Yenikapı’da başlayan kazılarda ortaya çıkarılan limanın adı nedir?
2004 yılında Yenikapı’da başlayan kazılarda ortaya çıkarılan limanın adı Eleutherios Limanı’dır. Eleutherios Limanı ya da daha sonraki ve yaygın adıyla Theodosius Limanı , Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'in güneyindeki antik ticari limandır.
Marmara Denizi kıyısında, Yenikapı'dan tarihi Langa bostanlarının olduğu alana uzanan genişçe bir körfezde yer alan bu liman, antik Kontoskalion Limanı'nın batısında yer alır. Marmara Denizi'nin hakim rüzgarı olan poyraza karşı korunaklı olan bu liman, Bizans döneminde sur içindeki yegane akarsu olan Bayrampaşa Deresi(Lykos) ağzında kurulmuştur. Mısır'dan tahıl getiren gemiler yüklerini burada boşaltıyorlardı. Mısır'ın M.S. 641'de Araplar'ın eline geçmesiyle zahire sevkiyatı durmuş, limanın bu yüzden önemi azalsa da, 12. yüzyıla kadar varlığını korumuştur.
2004 yılından itibaren Marmaray Tüneli'nin Avrupa yakasında yeryüzüne çıktığı yerde yapılan arkeolojik kurtarma çalışmalarında Neolitik, Helenistik, Roma ve Bizans İmparatorluğu dönemlerine ait pek çok arkeolojik kalıntı ve 37 gemi batığı bulunmuştur.
Bu kazılarda ortaya çıkan Bizans dönemine ait 37 gemi batığı, Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'in bir liman kenti olarak işlevini, bu dönemde kullanılan teknelerin yapım tekniklerini, limanın günlük yaşamına ışık tutacak pek çok yeni bilgiye ulaşılmasını sağladı. Bu sayede liman tekrar gün yüzüne çıkmıştır.