Yeni "Ulla"lara karşı önlem

Çevre ve Orman Bakanlığı ile Ulaştırma Bakanlığı’nın ortaklaşa hazırladığı "Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği" Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelikle, gemilerden kaynaklanan atıkların çevreye zarar verecek şekilde doğrudan ya da dolaylı olarak deniz ortamına bırakılması yasaklandı. Gemiden sorumlu özel ya da tüzel kişilerin çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek önlemleri alması konusunda sorumlu tutulan yönetmelikte, petrol ve petrol türevli katı ve sıvı atıkların (sintine suyu, kirli balast, slaç, spol, yağ), zehirli sıvı atıkların, pis su ve çöp atıkların dışındaki herhangi bir atığın Çevre Bakanlığı’nın izni dışında limanlara alınması yasaklandı.

Limanlarda, gemilerden kaynaklanan atıkların alınmasına hizmet edecek atık kabul tetislerinin kurulması zorunlu tutulurken, sorumlu liman yöneticisi olmak kaydıyla atık kabul tesisleri üçüncü şahıslar tarafından işletilebilecek. Liman yöneticileri, atık kabul tesislerini kurmak için Çevre Bakanlığı’ndan lisans belgesi alacak. Liman yöneticileri, atık alma gemilerinin taşıdıkları atıkları, sahip olduğu atık kabul tesislerine sözleşme yaparak alacak.

Atık alma gemisi işleterek gemilerden atık alma hizmeti yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler ilgili valilikten lisans belgesi alacak. İşletici, atık alım işlemi sırasında herhangi bir kaza, sızıntı veya taşma olması durumunda kirliliğin yayılmaması için ilk müdahalede bulunacak ve konuyu sorumlu liman başkanlığına bildirecek.

Türkiye’nin deniz yetkisi alanında bulunan limanlara gelen veya yanaşmak üzere açıkta bekleyen gemiler, normal faaliyetledrinden kaynaklanan ve yönetmelik kapsamında tanımı yapılan atıkları, atık kabul tesislerine veya atık alma gemilerine vermekle yükümlü tutuldu. Atık yüklü geminin kaptanı, atık türü ve miktarını, atıklarınnı verip vermeyeceğini veya bir bir sonraki limanda atıklarını boşaltacağını liman yöneticisine ve başkanlığına bildirecek.

Liman başkanlığı ise valilikten lisans belgesi almış atık alma gemisini atık alım işi ile görevlendirecek. Yönetmelikte tanımı yapılan atıkların dışındaki herhangi bir atığın Çevre Bakanlığı’nın izni dışında limanlara ve atık alma gemilerine verilmesi yasaklandı.

Bir sonraki limana kadar oluşacak atıklar için atık tanklarında yeterli depolama hacmi olmadığı belirlenen gemilerin atıkları alınıncaya kadar kalkışına izin verilmeyecek, söz konusu gemilerin atıklarını yasal olmayan yollardan denize boşaltmamaları için denetleme yetkisi olan kurumlara bildirilecek ve geminin gideceği bir sonraki limanın başkanlığına bilgi verilecek.

Liman yöneticileri, atık kabul tesislerinde toplanan petrol ve petrol türevi katı ve suyu ayrıştırılmış sıvı atıkları ve zehirli sıvı madde atıklarını lisanslı bertaraf tesislerine, çöp atıklarını belediyelerin katı atık işleme veya düzenli depolama tesislerine, pis suyu da kendi arıtma tesislerinde arıtmak ya da belediyelerin atık su alt yapı tesislerine bağlamak, taşımak veya taşıtmakla sorumlu tutuldu.