Yeni salgın endişesi Batı Nil Virüsü
Güncelleme Tarihi:
Maymun Çiçeği tartışmaları devam ederken, Sağlık Bakanlığı 2024 yılında 6 kişide Batı Nil Virüsü (BNV) tespit edildiğini bildirdi. Açıklama sonrası gözler bu yeni virüse çevrildi. İşte enfekte sivrisinek sokmasıyla bulaşan A’dan Z’ye Batı Nil Virüsü ve Sağlık Bakanlığı’nın uyarıları...
Sağlık Bakanlığı’nın hazırladığı “Vaka Yönetim Rehberi”nde Batı Nil Virüsü’yle ilgili önemli bilgiler ve korunma yolları yer alıyor.
- NASIL BİR VİRÜS: Batı Nil Virüsü Enfeksiyonu (BNVE), nörolojik hastalıklara ve ölümlere neden olabilen, insanlara sıklıkla enfekte sivrisineklerin sokması ile bulaşan viral bir hastalık. Virüs, insanlar, atlar, kuşlar ve vahşi hayvanlarda çeşitli nörolojik semptomlara neden olan, bir RNA (Ribonucleic Acid) virüsü.
- NERELERDE GÖRÜLÜYOR: Hastalık çoğunlukla Afrika, Avrupa, Ortadoğu, Kuzey Amerika ve Batı Asya’da görülüyor. Avrupa Bölgesi ve komşu ülkelerinde 2018 yılından beri vaka sayılarında artış olduğu bildiriliyor. Türkiye’de de 2010 yılından bu yana vaka bildirimleri yapılıyor. Salgın bölgeleri başlıca kuş göç yolları üzerinde yer alıyor. Hastalıkla ilgili en büyük salgınlar Yunanistan, İsrail, Romanya, Rusya ve ABD’de görüldü.
- BELİRTİLERİ NELER: Yaz aylarında ve sonbaharın erken dönemlerinde olgular tespit ediliyor. Virüsün bulaştığı kişilerin yüzde 80’inde herhangi bir belirti görünmüyor. Hastaların yaklaşık yüzde 20’sinde ise ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, iştahsızlık, lenf bezlerinde şişlik, bulantı-kusma ve ciltte dökülmeler ortaya çıkıyor. Daha şiddetli vakalarda baş ağrısı ile birlikte görülen yüksek ateş, halsizlik, boynu dik tutamama, uyuşukluk, zihinsel karışıklık, koma, kas titremeleri görülüyor.
- TEDAVİSİ VAR MI: Virüsün bilinen bir tedavisi ve tedavide kullanımı önerilen spesifik bir antiviral bulunmuyor. Bu nedenle enfeksiyonun tedavisi öncelikle destek tedavisi şeklinde olmalı. Şiddetli vakalarda sıklıkla hastaneye yatışı gerektiren destek tedavisi, IV sıvı verilmesi, solunum desteği temel yapılacak uygulamalar. Hastaların iyileşme süreçleri yaklaşık bir hafta olarak tespit edildi. İnsandan insana bulaş, vertikal bulaş (enfeksiyonların anneden embriyoya veya fetüse geçmesi), kan transfüzyonu, transplantasyon, anne sütünden oluyor. BNVE’ye yönelik olarak atlara uygulanan BNV aşısı mevcut ancak insanlar için aşı geliştirme çalışmaları devam ediyor.
KORUNMA YOLLARI
- SİNEKLERİN KAYNAKLARINI YOK EDİN: Kaynak yerinde kontrol edilirse, durgun su olmazsa sivrisinekler üreyemez. Bu sebeple ilk yapılması gereken kaynakların azaltılması ve yok edilmesi olmalı. Sonbaharda havuzlar artık kullanılmadığında üstü bir örtü ile kapatılmalı. İçlerinde su birikmesi engellenmeli. Bahçe civarında kalıcı su birikintilerinin olmamasına dikkat edilmeli.
- KOVALARDA SU BIRAKMAYIN: Kovalar, çeşme yalakları gibi yerlerde su birikimine izin vermeyin. Mevcut olanların suyu 2-3 günde bir değiştirilmeli. Çünkü sivrisinekler küçük miktardaki durgun su birikintilerine bile yumurta bırakırlar. Bırakılan yarım kova sudan binlerce sivrisinek çıkabilir.
- ÇOCUKLARIN KOL VE BACAKLARINI ÖRTÜN: Sivrisinek sokmasından korunmak için uzun kollu gömlek ve pantolon gibi vücutta açık yer kalmayacak şekilde mümkün olduğunca kapalı kıyafetlerin giyilmesi tercih edilmeli. Bebek ve çocuklara da kollarını ve bacaklarını örten giysiler giydirilmeli.
- SİNEKLİK VE CİBİNLİK KULLANIN: Konaklamak ve dinlenmek amacıyla kliması olan kapalı yerlerde veya kapı ve pencerelerinde sineklik olan yerlerde kalınmalı. Eğer dışarıda kalınıyorsa cibinlik kullanılması öneriliyor.
- SARI RENKLİ AMPUL TERCİH EDİN: Sivrisinekler üzerine itici bir etkisi olması sebebiyle evlerde ve teraslarda sarı renkli ampuller kullanılmalı.