Yeni Lira, Komisyon'dan hızlı geçti, Babacan ‘devrim’ dedi

2005 yılı başında Türk Lirası'ndan 6 sıfır atılmasını öngören yasa tasarısı dün TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda hızla kabul edildi. Devlet Bakanı Ali Babacan, ‘‘Bu tasarı devrim niteliÄŸinde bir düzenleme. Bizim paranın dünyada sorun olması bitecek. VatandaÅŸ parasına güvenecek’’ dedi.TÃœRK lirası'ndan 1 Ocak 2005'de altı sıfır atılarak, 1 milyon liranın 1 Yeni Türk Lirası'na (YTL) eÅŸitlenmesini öngören yasa tasarısı TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edildi.Darphane Genel Müdürlüğü'nün madeni para üretimi için ihtiyaç duyduÄŸu mal ve hizmet alımlarını Kamu Ä°hale Kanunu kapsamı dışında tutan madde, önergeyle metinden çıkarıldı.Devlet Bakanı Ali Babacan, bu tasarının devrim niteliÄŸinde tarihi bir düzenleme olduÄŸunu söyleyerek, ‘‘YTL çıktığında, vatandaşımız sahip olduÄŸu döviz banknota gösterdiÄŸi özeni, kendi banknotuna da gösterecek. Parasını güvenle, onurlu bir ÅŸekilde taşıyacak’’ dedi.Bakan Babacan, sunuÅŸ konuÅŸmasında, dünyada 100 bin liranın üzerinde banknotu bulunan 8 ülke olduÄŸunu ancak 20 milyonluk banknota sahip tek ülkenin Türkiye olduÄŸunu söyledi. Türk Lirası'nın yabancı TV'lerde ‘‘Kim milyoner olmak ister?’’ gibi programlarda espri konusu olduÄŸunu kaydeden Babacan, ‘‘Para cezası verilen bir turistin baygınlık geçirdiÄŸini herhalde hatırlıyorsunuzdur’’ diye konuÅŸtu.DÃœNYADA SORUN OLDUK1980'den sonra iki yılda bir olmak üzere 11 kez yeni banknot çıkarıldığını söyleyen Babacan, dünyada en büyük kupürlü banknotun Türkiye'de olmasının uluslararası para ödeme sistemi olan ‘swift’te de sorun çıkardığını anlattı.Babacan, Komisyon üyesi milletvekillerinin sorularını yanıtlarken, zamanlamanın uygun olduÄŸunu söyleyerek, ‘‘Merkez Bankası'nın beklenti anketlerine göre ilk kez hedef enflasyonla beklentiler arasında 1.1'lik bir fark var’’ dedi.YUVARLAMA ETKÄ°SÄ°Babacan, AB'de Euro'ya geçiÅŸ sürecinde küsurları yuvarlama etkisi nedeniyle, fiyatlarda bir defalık bir enflasyonist etki olduÄŸunu kaydederek, ‘‘Bu durum, çevirmelerde kullanılan katsayıların küsurlu olmasından kaynaklandı. Zihinde dönüştürme yapmak zordu. Ama bizde böyle bir sorun yaÅŸanacağını sanmıyoruz. Olsa bile etkisi çok minimal düzeyde kalır’’ diye konuÅŸtu. Åžimdiki lira 2006'da tedavülden kalkacakDEVLET Bakanı Ali Babacan'ın verdiÄŸi bilgiye ve tasarıya göre, altı sıfırı atılmış lirayla ilgili düzenlemeler şöyle: 1 Ocak 2005'de Yeni Türk Lirası (YTL) tedavüle girecek. 1 milyon lira, 1 YTL'ye eÅŸit olacak. 100 Yeni KuruÅŸ 1 YTL'ye eÅŸit olacak. TL ile YTL, 2005 yılı boyunca aynı anda tedavülde olacak. Altı sıfırlı TL, 31 Aralık 2005'de tedavülden kalkacak. Ancak 10 yıl boyunca, deÄŸiÅŸim için kabul edilecek.YTL bir süre sonra TL adını alacak. Ancak bunun zamanlamasına henüz karar verilmedi. Bakanlar Kurulu, durumu izleyerek bir tarih saptayacak, Banknotların resim ve görüntülerinin çoÄŸaltılması ve yayımlanmasına iliÅŸkin boyut renk, malzeme, çözünürlük Merkez Bankası'nca belirlenecek.Bir yıl sonra katrilyona buruk ÅŸekilde güleceÄŸizBAÅžBAKAN Recep Tayyip ErdoÄŸan, dün partisinin grup toplantısındaki konuÅŸmasının önemli bir bölümünü TL'den 6 sıfır atılmasına ayırdı. ErdoÄŸan, Türk Lirası'ndan 6 sıfır atılmasındaki temel amacın, ulusal para birimine yeniden güven ve itibar kazandırmak olduÄŸunu bildirdi. ErdoÄŸan, dünyada bugüne kadar 49 ülke parasından sıfır atıldığını, bu ülkelerde para reformlarının genellikle istikrar programlarıyla birlikte gündeme geldiÄŸini ve programların enflasyon üzerindeki olumlu etkilerinin ortaya çıktıktan sonra gerçekleÅŸtirildiÄŸine dikkati çekti. ErdoÄŸan, ‘‘Bu da gösteriyor ki, bizim paramızda altı sıfır atma kararımız özel bir tercih deÄŸil ekonomik bir ihtiyaçtır’’ dedi.5 kuruÅŸa alınan ekmek, 7 kuruÅŸa alınan gazoz, 50 liraya alınan araba, 100 liraya alınan dairenin günümüzde hatıralarda kaldığına dikkat çeken ErdoÄŸan, ‘‘Bir yıl sonra ise inÅŸallah milyarlar, trilyonlar, katrilyonlar, belki de buruk bir ÅŸekilde gülümseten hatıralar olarak kalacaktır’’ diye konuÅŸtu.Serdengeçti: 5 kuruÅŸun hesabını artık bileceÄŸizMERKEZ Bankası BaÅŸkanı Süreyya Serdengeçti, paradan altı sıfır atmanın psikolojik etkisinin çok önemli olduÄŸunu, kararlılık göstergesi olması nedeniyle bekleyiÅŸleri olumlu etkileyeceÄŸini söyledi. TBMM Plan ve Büatçe Komisyonu üyelerinin altı sıfır atma için ‘‘Neden 2005?’’ sorusunu ‘‘Zamanlama olarak bir yılbaşında yapmak gerekiyor. Aksi taktirde istatistik ve muhasebe düzeninde bir dizi sorun çıkar’’ diye cevaplayan Serdengeçti, şöyle konuÅŸtu: ‘‘Euro'ya geçerken yuvarlamanın fiyatlardaki etkisi sadece binde 2 düzeyinde olmuÅŸ. Bu onlar için tabii ki çok önemli. Ama çok sıfırlı parada hassasiyet kayboluyor. Bizim 5 kuruÅŸun deÄŸerini bilme deyimimiz vardı. Artık biz de 5 kuruÅŸun hesabını bileceÄŸiz.’’Bugün, 20 milyon liralık banknotların emisyondaki payının yüzde 90, 10 milyon liralık banknotların ise yüzde 12 olduÄŸunu açıklayan Saerdengeçti, YTL'ye geçince bu dağılımın deÄŸiÅŸeceÄŸini kaydetti. YTL'ye geçilecek tarih olan 2005 başında, Kurban Bayramı'nın da olduÄŸunu hatırlatan Serdengeçti, ‘‘Bayramlardan önce zaten banknot ihtiyacı çok olur. TL'den YTL'ye geçerken, asıl dramatik dönüşümü Kurban Bayramı'nda göreceÄŸiz’’ dedi. Serdengeçti, soru üzerine, yastık altında tutulan paranın ‘döviz’ olduÄŸunu düşündüğünü de açıklayarak, ‘‘Ama programda baÅŸarı saÄŸlandıkça bu dövizlerin de sisteme girip TL'ye dönüşmesi lazım’’ dedi.Birisi istedi diye zam yapmayız mazoÅŸist deÄŸiliz, popülist olmayızBAÅžBAKAN Recep Tayyip ErdoÄŸan, yaklaÅŸan yerel seçimler nedeniyle haksız olarak popülizm ithamlarına maruz kaldıklarını belirterek, popülizme tenezzül etmeyeceklerini söyledi. ErdoÄŸan, ‘‘Biz acı çekmekten zevk alan mazoÅŸist bir millet deÄŸilizki, kendi elimizle yaptığımızı yine kendi elimizle bozalım. AK Parti'nin popülizmle, seçim için ulufe dağıtmaya, oy toplamak için ekonomik dengeleri sarsmaya zerre kadar ihtiyacı olmayacaktır’’ dedi.ErdoÄŸan, partisinin dünkü grup toplantısındaki konuÅŸmasında, ‘‘Uluslararası Para Fonu (IMF) elektrik ve doÄŸalgaza zam yapılması için bastırıyor’’ söylentilerine de yanıt verdi. ErdoÄŸan, bazı kesimlerin ‘‘seçimden sonra zamları bekleyin’’ dediÄŸine iÅŸaret ederek, ‘‘Buradan söylüyorum; EÄŸer zam yapılması gerekirse yapılır. Ama ÅŸunu biliniz ki, birileri talimat verdi diye zam yapmayız, asla böyle bir yola da girmeyiz’’ dedi.Â