OluÅŸturulma Tarihi: Mart 04, 2002 00:00
Evrimimiz ormanın tarihiyle yakından ilintili. Ä°nsanoÄŸlu aÄŸaçlar sayesinde iki ayağı üzerinde yürüyebiliyor. Maymun gibi insanoÄŸlu da 35 milyon yıl önce bizzat ormanda biçimlendi.AÄŸaçların meyveleri daha tatlı olsaydı, belki de bizler ÅŸu anda dünyada olmayacaktık. Büyük bir olasılıkla kafalarımız da farklı olacaktı. Fransa’da Collège de France’dan paleoÄžantropolog Pascal Picq yeni bir görüş ortaya attı: diÅŸlerimizin, ayaklarımızın ve hatta iki ayak üstünde yürümemizin kökeni orman! Ona göre, ortak evrim, maymunları ve aÄŸaçları ortak bağımlılık baÄŸlarıyla birleÅŸtiriyor. Her ÅŸey 54 Äž 38 milyon yıl önce, çiçek ve meyve veren aÄŸaçların devasa ormanlara dönüşmesi ve toprakların büyük bir bölümünü kaplamasıyla baÅŸladı. Çiçekler, tozlaÅŸmayı saÄŸlayan böcek ve kuÅŸları kendilerine çekerken, meyveler de tohumların saÄŸa sola savrulmasına neden olan hayvanlar tarafından tüketildiler. O çaÄŸda maymunların yanı sıra memeliler de atlayarak, zıplayarak buralarda yaÅŸamlarını sürdürdüler.Maymun egemenliÄŸiAncak yaklaşık 38 milyon yıl önce egemenlik yavaÅŸ yavaÅŸ maymunların eline geçti. Elleri sayesinde büyük meyveleri yakalarken karmaşık bir diÅŸ yapısı da geliÅŸtirdiler. Böylece en sert kabukları çiÄŸneyecek saÄŸlam diÅŸlere kavuÅŸtular. Bunların kafatası yüzün hemen üzerine (uzantısına deÄŸil) yerleÅŸirken beynin hacmi büyüdü; gözleri karmaşık tropikal bir bölgede görebilecek ÅŸekilde burun kökünün çok yakınında birleÅŸti. O dönemden sonra da aÄŸaçlar üreyebilmek için maymunlara fazlasıyla bağımlı hale geldiler. Ulusal DoÄŸa Tarihi Müzesi’nden Herbert Thomas ‘Bazı tohumları ancak kabuklarını saÄŸlam diÅŸler tarafından sökülmesi ya da filizlenmeyi saÄŸlayan bağırsaklardan geçmesi halinde çimlenebileceÄŸini’ belirtiyor. Ancak maymunlar aynı zamanda aÄŸaçların saÄŸlam metabolizması için vazgeçilmez olan proteinli yapraklara da saldırdılar. Yapraklar ise bu durumda, kimyasal maddeler salgılayarak kendilerini savundular. Maymunlar da buna karşılık beslenme alışkanlılarını çeÅŸitlendirerek taneleri bile sindirebilecek mide yapıları geliÅŸtirdiler. Büyük mücadeleBu deÄŸiÅŸim, 20 milyon yıl önce kuraklığın baÅŸlaması ve ormanların parçalanmasıyla bazı maymunlara hemcinslerine karşı ciddi bir avantaj saÄŸladı. Mideleri daha saÄŸlam olan küçük kuyruklu maymunlar rakipleri kuyruksuz maymunları yok ettiler. Tüm bu kargaÅŸadan geriye ise sadece insanların ataları olan goril, orangutan, ÅŸempanze gibi büyük hayvanlar kaldı. Hantal yapıları nedeniyle aÄŸaçlarda zıplayamayan bu maymunlar, dalların üstünde deÄŸil de altında zıplamanın daha kolay olduÄŸunu keÅŸfettiler. Bu durumda da yeni bir hareket tarzı olan dallara asılma formülünü geliÅŸtirdiler. Paleontolog Pascal Picq böylece iki ayak üzerinde durmanın bozkırlarda deÄŸil Afrika’nın doÄŸusu ve batısında geliÅŸtiÄŸini belirtiyor. Picq’in açıklamalarına göre, maymun aÄŸaçtan inmeden önce morfolojik yapısı hazırdı: Fazla derin olmayan bir göğüs kafesi, sırttaki kürek kemikleri, alt bölümü kısa bir sırt ve iki ayaklıların yürümesi için kaçınılmaz olan düz bir sırt ve gövde.Ä°ki ayak üzerinde yürüme yeteneÄŸinin ilk baÅŸta türün soyunu devam ettirmesine katkıda bulunmadığı ancak daha sonra doÄŸal seleksiyonun ortaya çıkmasıyla bu özelliÄŸin avantajlı hale geldiÄŸi gözlendi. Ormanı terkScience Avenir’de yayımlanan bu öyküye göre, Maymunlar yaklaşık 8 milyon yıl önce Afrika’da kuraklığın baÅŸ göstermesi üzerine ‘ormanlar’ tarafından terk edildi. Ä°nsanoÄŸlunun ataları yeÅŸillik alanlardan çıkıp daha açık alanlara yöneldiler. Aynı zamanda yeni mekanlarına aÄŸaç dallarından yapılan kulübelerini de taşıdılar. Â
button