Yaşayan ölü C.

EVLİ, üç çocukluydu. Eşinden şiddetin her türlüsünü yıllarca yaşadı. Üç çocuğunu alıp kaçtı dört yıl önce. Devlete sığındı, boşandı. Taşındığı evleri, çalıştığı işyerlerini her seferinde buldu eski kocası. “Yavaş yavaş öleceksin. Acelem yok. Nasılsa kanunlar bana bir şey yapamıyor” dedi. 21 yaşındaki büyük oğlu, yoruldu bu kovalamacadan, işsizlik ve muhtaçlıktan, annesini kaybetme korkusundan. Geçtiğimiz ocakta intihar etti. C., iki çocuğu ve annesiyle şimdilik yaşıyor. Devlet, ev kirasını ödüyor, ayda 500 lira veriyor. Bir ay önce de yeni bir kimlik verildi C. ve iki çocuğuna. Yeni kimlikle geçmişi ve mesleği de yok oldu. Devlet, “İşini kendin bulacaksın” diyor.
‘Katilin olacağım’

C., cinsel, fiziksel, psikolojik şiddetle dolu, eski kocasının gölgesindeki hayatını şöyle anlatıyor: “Eşimden şiddetin her türlüsünü, akla hayale gelmedik biçimlerde gördüm (Yüzünde, kollarındaki yıllar öncesinden kalma izleri gösteriyor). Fiziksel, cinsel, psikolojik... En son gece sustalı bıçağı gırtlağıma dayadı. Gözlerime baktı, sakin bir sesle ‘Biliyorsun değil mi? Ölümün elimden olacak. Hiç acelem yok. Seni bir gün mutlaka öldüreceğim ve ispatlayamayacaklar, katilinin ben olduğumu’ dedi. Onca yıl neden katlanmıştım? Özgüvenimi yok etmişti. O kadar çok korkuyordum ki ondan. Sonunda karar verebildim. Ya kaçacak ya ölecektim. Sabah o işe gittikten sonra üç çocuğumu alıp küçük bir valizle evden kaçtım. Boşanma davası açtım, zorluk çıkardığı için üç yıl sürdü. Dört yıl önce boşanabildim. Ama hâlâ kurtulamadım.

ADRESİM ELİNE VERİLDİ

6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun gereği, kimlik bilgilerimize şerh konuyor. 4’üncü Aile Mahkemesi hâkimi, benim ‘4Ç’ denilen kimlik değişim kararımı vermişti. Aynı hâkim, aynı Kanun’un 17’inci Maddesi gereği ‘Geçici maddi desteğin kocadan alınması’ yazısında, adresim dâhil gizli kalması gereken tüm bilgilerimi de yazarak eski eşime gönderdi. Devlet, peşimdeki katilime adresimi vermişti. Bunun üzerine Valilik’e gittim, dilekçe verdim. Adres değişikliği talebim reddedildi. ‘Üç kez evini taşıdık, maddi yardımda bulunduk. Sana şimdiye kadar 15 bin lira harcadık. Artık yardımcı olamayız’ dendi.

‘ARADI VE YİNE BULDU’

Valilik’e başvurmamdan 16 gün sonra eski yine buldu beni. Pencereden bakarken gördüm. Öylece durmuş, evimizi seyrediyordu. Kurallara uyduğum için sağ kaldım. Dışarı çıkmadım, hemen polisi aradım. Ama o da kurallara uyuyor. Hiçbir şey yapmadığı için tutuklanmıyor. Devletin onun için bir şey yapması için hata yapması yani beni öldürmesi gerekiyor! Oğlum dayanamadı, 3 Ocak’ta kendini denize atarak intihar etti. Devletin bizi koruyamayacağından duyduğu endişeyle baş edemedi. İş vaadi de yerine getirilmedi. İntiharından 16 gün önce, devletin mahkemesi ve SGK’sı yüzünden adresimiz deşifre oldu. Eşim evin önüne gelip beklemeye başlayınca dayanamadı oğlum. Oğlumun ölümüyle Valilik’in reddi, ‘Evet’ oldu. Yeni bir ev buldum, Valilik depozito, peşinat ve kirayı ödedi, tümü Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı’nın bağışı olan eşyalarımı taşıdı. 6284 Sayılı Kanunu’na göre Tanık Koruma Kanunu’ndan yararlanan 33 kadından biri olmama karar verildi. Bir ay önce de iki çocuğumla birlikte yeni kimliklerimiz verildi.

‘NE İŞ BULURSAN YAP’

Tüm geçmişim, anne baba adım, soyadım, nüfus kütüğüm sıfırlandı. Yepyeni bir geçmiş verdiler ama gelecek vermediler. Diplomalarım, iş tecrübelerim de sıfırlandı. Sıfırdan yaratılan yeni ismime kim iş, referans verir? Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na bağlı KOZA’ya (Şiddeti Önleme Merkezi) başvurdum. Bana, ‘Ne iş bulursan yap’ dediler. Sıfır geçmişle ne yapabilirim? Bugünden sonra yurtdışına çıkacağım.”

İÇİŞLERİ’NE DEVREDİLDİK

Bakanlıklar arasında mekik dokuduğunu anlatan C. şöyle diyor: “Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile görüştüm. ‘İçişleri Bakanlığı sana yeni kimlik verdi. İçini doldurmak da onun görevi’ dendi. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nda da kaydım kalmadı. Çünkü artık eski ben yok ki. Artık Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamazım, yaşayan bir ölüyüm. Bakanlık sadece iki çocuğumun okul masrafını üstlendi. Devlet bana ve kimlik verdiği diğer 32 kadına iş vermeli.”

Yeni kimlikle ortada kaldılar

AVUKAT Vildan Yirmibeşoğlu şu bilgileri veriyor: “C. ve benzeri kadınlar için Tanık Koruma Yasası çerçevesinde verilen yeni kimlik çalışmaları yapılırken İspanya’dan ABD’ye pek çok ülkenin modelleri incelenmişti. Gizlilik ve güvenliklerinin sağlanmasıyla birlikte bu kadınlara ihtiyaçları varsa meslek edindirme kurslarıyla çalışma hayatına katılmalarını sağlamak, çocukları için kreş yardımı, çalışmayanlar için uzun süreli maddi destek sağlanacaktı. Ama uygulama için gereken altyapı hazırlanmadı. ‘Kadın dizini kırıp kocasının yanında otursun’ zihniyeti yüzünden. Bu yüzden mağdur kadınlar ellerinde yeni kimlikle ortalıkta kala kalıyorlar.”