Yargıtay: Yalvarıyoruz Çek Yasası'nı çıkarın

Adalet Komisyonu'nda dün kabul edilen Çek Yasa Tasarı'sı için Yargıtay 10'uncu Daire BaÅŸkanı Åžener Güngör milletvekillerine ‘‘Size yalvarıyorum’’ diye seslendi. Güngör, çekle iligili 40 bin dosya bulunduÄŸunu belirterek, tasarının bir an önce çıkmasını istedi. YARGITAY 10'uncu Ceza Dairesi BaÅŸkanı Åžener Güngör, gündemlerindeki dosyaların yüzde 90'ının çekle ilgili olduÄŸunu, ancak yasal düzenleme yapılmadığından hiçbirine bakamadıklarını söyledi. Güngör, Çek Tasarısı'nın biran önce yasalaÅŸtırılması için milletvekillerine, ‘‘Size yalvarıyorum’’ diye seslendi.Çekle ödemeleri düzenleyen tasarı, dün TBMM Adalet Komisyonu'nda kabul edildi. Åžener Güngör komisyonda yaptığı konuÅŸmada, ÅŸunları söyledi:‘‘Yerel mahkemelerden, bu konuyla ilgili davaları bekletmelerini istiyoruz. Böyle 20 bin dosya var. Bizde de bekleyenlerle birlikte yaklaşık 40 bin dosya, çekle ilgili. Tasarı yasalaÅŸtığında, 40 bin dosya önümüze gelecek. VatandaÅŸ, bu kanunu bekliyor. Ödemek istiyorlar ama nasıl ödeneceÄŸini bilmiyorlar.’’Güngör'ün, ‘‘Tasarının bir an önce çıkması için size yalvarıyorum’’ sözleri ise komisyonda gülüşmelere neden oldu.BAÅžKAN'DAN DÃœZELTMETBMM Adalet Komisyonu BaÅŸkanı Emin Karaa, geçen haftaki toplantıda söylediÄŸi, ‘‘Karşılıksız çek ahlak sorunudur’’ sözlerine açıklık getirdi. Karaa sözlerinin çarpıtılarak, ‘‘Türk Milleti ahlaksızdır’’ ÅŸeklinde yorumlandığını savundu. Karaa, ‘‘Gazeteciler cin gibidirler, gözüme bakıyorlar. Niye böyle bir ÅŸey yaptılar anlayamadım’’ dedi.Karaa geçen haftaki toplantıda, ‘‘Çek sahtekarlığı Türk milletinin bilinçsizliÄŸidir, ahlaksızlıdığır’’ demiÅŸti. Karaa, bir Amerikalı yargıca ‘‘Sizde karşılıksız çek olayı oluyor mu?’’ diye sorduÄŸunu ve yargıcın da, ‘‘Benim bankada 90 dolarım varsa ben nasıl 100 dolarlık çek verebilirim ki?’’ diye karşılık verdiÄŸini belirtmiÅŸti. Karaa bu örneÄŸi verdikten sonra, ‘‘İş budur ne derseniz deyin, yanlış bir ÅŸey de söylemek istemiyorum burada’’ diye eklemiÅŸti.Karşılıksız çeke çek hesabı yasağıTBMM Adalet Komisyonu'nda kabul edilen Tasarı ÅŸu hükümleri içeriyor:BANKALARIN SORUMLULUÄžU: Bankalar, çek hesabı açacakları kiÅŸiler hakkında bir yasal engel bulunup bulunmadığını Merkez Bankası'ndan sormakla yükümlü olacak. Bankalar, çek verirken özen gösterecek.DEFTERLERE YENÄ° DÃœZEN: Bankalarca basılacak çek defterlerinde, Türk Ticaret Kanunu'da öngörülen ÅŸekil ÅŸartlarının yanısıra hesap sahibinin vergi kimlik numarası da yer alacak. Bankalar, çek hesabı açtıkları kiÅŸileri, Merkez Bankası'na bildirecek ve buna iliÅŸkin belgeleri 5 yıl saklayacak. Banka, çek karşılığını almak isteyenin vergi kimlik numarasını saptayıp ödeme yapacak.TARÄ°HÄ°N GEÇERLÄ°LİĞİ: Ä°leri ödeme tarihli çeklerde yürürlükteki, ‘‘İbrazında ödeme yapılır’’ hükmü korundu. Bir kiÅŸi, isterse çeki, tarihinden önce tahsil edebilecek. EÄŸer bu tarihte çekin bankada karşılığı bulunmuyorsa yasal iÅŸlem baÅŸlatılamayacak. Yasal iÅŸlem ancak çekin üstündeki vade tarihi geldiÄŸinde yapılabilecek.ELEKTRONÄ°K ORTAM: Çek bilgileri, muhatap bankaya elektronik ortamda da gönderilebilecek ve bu iÅŸlem takas odasında ibraz niteliÄŸi taşıyacak.KARÅžILIKSIZ ÇEK PLANI: Çeki karşılıksız çıkan bir kiÅŸi, en geç 15 gün içinde karşılıksız çıkan kısmın yüzde 10'nu kadar tazminatı ve gecikme faizini ödemek koÅŸuluyla, ‘‘düzeltme hakkı’’ kullanabilecek. Böylece bu kiÅŸiye, yeniden çek düzenleme olanağı verilecek.HAPÄ°S CEZASI KALKACAK: Karşılıksız çek kullananlara hapis cezası verilemeyecek. Bu kiÅŸiler hakkında çek bedeli kadar ağır para cezası verilecek. Ancak bu miktar 50 milyar liradan fazla olamayacak. Mahkeme, suça göre 1-5 yıl arasında çek hesabı açtırma yasağı koyabilecek. Kısmen veya tamamen karşılıksız çıkan her çek yaprağı, ayrı bir suç olarak ele alınacak. TAHLÄ°YE EDÄ°LECEKLER: Yasadan önce Ä°cra Ä°flas Kanunu'nda düzenlenen borcun ödenmemesi suçu nedeniyle hükümlü ve tutuklu bulananlar tahliye edilecek. ÇEK HESABI YASAÄžI: Çeki karşılıksız çıkanlar, bankanın uyarısını aldıktan itibaren yedi gün içinde çek defterini teslim edecekler. Bunu yapmamaları durumunda, ilgili bankanın ihbarı üzerine 300 milyon liradan 3 milyar liraya kadar ağır para cezasına çarptırılacak. Hakkında çek hesabı açtırma yasağı bulunanlara hesap açtıranlara, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek. Bu bankalara ise 300 milyon liradan 3 milyar liraya kadar ağır para cezası uygulanacak.BANKA SORUMLULUÄžU: Bankalar, karşılıksız çeklerle ilgili sorumlu olacaklar. Muhatap banka, çekin 150 milyon liraya kadar olan bölümünü ödemekle yükümlü olacak.Yasa bir kiÅŸiyi hapisten kurtaracakADALET Bakanı Hikmet Sami Türk, karşılıksız çekten cezaevinde sadece bir kiÅŸi bulunduÄŸunu ve Çek yasa tasarısının bu kiÅŸiyi cezaevinden kurtaracağını açıkladı. Çek yasasının TBMM Adalet Komisyonundaki görüşmeleri sırasında AKP Åžanlıurfa Milletvekili Yahya Akman, ‘‘Cezaevinde çek suçundan kaç kiÅŸi bulunuyor?’’ diye sordu. Bakan Türk, bu soruya ‘‘Cezaevinde sadece bir kiÅŸi bulunmaktadır. O da ödeyeceÄŸini söylemiÅŸtir’’ karşılığını verdi. Türk'ün yanıtı üzerine bazı milletvekilleri, ‘‘Desenize, özel bir af oluyor bu yasa’’ diyerek espri yaptılar.Â