Oluşturulma Tarihi: Kasım 26, 2001 00:00
Türk edebiyatının ünlü ismi Attila Ä°lhan'la yapılmış yeni bir söyleÅŸi kitabı ortalığı tam anlamıyla karıştırdı. Zeynep Aliye'nin Attila Ä°lhan'la yaptığı ve Bilgi Yayınevi'nce yayınlanan Mavi Adam 'da Ä°lhan'ın edebiyat dünyasının önde gelen isimleriyle ilgili söyledikleri daha uzun süre tartışılacak gibi.Ancak ilk tepki yine ünlü bir isimden, Enis Batur'dan geldi. Enis Batur, Cumhuriyet Gazetesi'ndeki köşesinde bu kitaptan yola çıkarak, Ä°lhan'ın ne gibi yanlışlar yaptığını sıralıyor. Batur, ‘‘Attila Ä°lhan'ın Yanlışları’’ baÅŸlıklı yazısında; ‘‘Türk edebiyatında,'görüşleri' yapıtına bu kadar zarar vermiÅŸ ikinci bir yazar yoktur’’ diyerek ünlü ÅŸairin yanlışlarını şöyle sıralıyor:HENRI DEĞİL CLAUDE‘‘Görünüşte Attila Ä°lhan 'Yeni Roman' akımıyla hesaplaşıyor. Olabilir. Ama hesaplaÅŸmaya giriÅŸilecekse, 'karşı taraf'ı kavramak gerekir. Birincisi, söz konusu yazarın adı Henri Simon deÄŸil, Claude Simon. Buna, sürçme diyelim. Ä°kincisi, Åžey diye bir romanı yok: Ya Perec'in Åžeyler'iyle karıştırıyor, ya da, daha vahimi, Claude Simon'un Leçon de Chose kitabından söz ediyor, eÄŸer öyleyse; Fransızcası da yetersiz. Burada 'Chose'un 'ÅŸey'le ilgisi yoktur, kitabın adı düpedüz 'Hayat Bilgisi'dir (...) Üçüncüsü, Simon'un eski itibarının kalmadığı da külliyen yanlış: 1985'te Nobel ödülü kazandı bu yazar, geçen yıl yayımlanan Tramvay'ı neredeyse oybirliÄŸiyle baÅŸyapıt olarak deÄŸerlendirildi.’’RIMBAUD'NUN ÜÇTE BÄ°Rİ‘‘Attila Ä°lhan, sittin senedir böyle destekten yoksun yargılar geliÅŸtiriyor, yazıları yanlışlardan geçilmiyor (...). Mavi Adam'da da böyle: Israrla Rimbaud'un 'tek bir kitabı' olduÄŸunu vurguluyor, üstelik ÅŸiirini de çok iyi tanıdığını söylemeyi de ihmal etmiyor, demek ki Rimbaud'nun üçte birini okumuÅŸ.’’HEIDEGGER VAROLUŞÇU MU?‘‘Heidegger varoluşçuların çizgisinde bir adamdı’’ cümlesini felsefe fakültesi öğrencisi söylese sarakaya alınır, Attila Ä°lhan yetinmiyor, bu komik ve anokronik bilgiden yola çıkarak dehÅŸet Heidegger ve varoluşçuluk 'analizleri' yapıyor. Frankfurt Okulu düşünürlerinin hepsinin cinsellikle ilgili kitapları olduÄŸunun bilinmediÄŸini yüzümüze çarpıyor. Gerçekten de bilmiyoruz, mesela Adorno'nun, Habermas'ın (adlarını veriyor madem) hangi kitapları -ben öğrenmeye hazırım.''YÃœZ KIZARTICI YANLIÅžLARAttila Ä°lhan'ın Loti'yle ilgili ileri sürdükleri yüz kızartıcı bilgi yanlışlarıyla dolu, her ÅŸeyi ve herkesi birbirine karıştırmış: Renee Vivien'le tanışan kadın Fransız deÄŸil Türktür. (ReÅŸat Nuri Drago'nun kızkardeÅŸidir!), 'Aziyade'yle ilgisi yoktur, Loti'yle 'Aziyade'yi okuduÄŸu için tanışmış, Vivien'e 'Kırık Hayalliler' kitabıyla ve Loti'nin Türkiye'yi le Figaro'da övdüğü yazı sayesinde ulaÅŸmıştır. Attila Ä°lhan'ın bu konudaki bütün bilgileri yanlış, Loti'ye iliÅŸkin 'Ne Türkiye'yle, ne Türk halkıyla ilgisi var' yorumu da.‘‘Mavi Adam’’, Attila Ä°lhan'la yapılmış bir söyleÅŸi kitabı. Ä°lhan’ın kitapta söylediklerine ilk tepki yazar Enis Batur'dan geldi. Batur, Cumhuriyet Gazetesi'ndeki köşesinde Attila Ä°lhan'ın ne gibi yanlışlar yaptığını sıralayarak, ‘‘Türk edebiyatında,'görüşleri' yapıtına bu kadar zarar vermiÅŸ ikinci bir yazar yoktur’’ diyor.Attila Ä°lhan’ın olay yaratan sözleriAttila Ä°lhan, Mavi Adam adlı kitapta Zeynep Aliye'nin sorularına verdiÄŸi cevaplarda Türk edebiyatının pek çok ünlü ismiyle ilgili düşüncelerini de aktarıyor. AÅŸağıda okuyacağınız sözlerin muhatapları da eminiz bu yargılara cevap vermekte geç kalmayacaktır. Ä°ÅŸte Attila Ä°lhan'ın olay yaratacak sözleri....PAMUK SALMAN RÜŞDÄ° OLMAK Ä°STÄ°YOR‘‘ ...Orhan Pamuk; ÅŸimdi patinaj yapıyor. Ne yapacağını bilmiyor. Çok zor. BaÅŸladığında Orhan Kemal, Kemal Tahir geleneÄŸinden bir yazardı. Onu birden bıraktı post-modernist olmak için. Salman Rüşdi olmak istiyordu. Türk roman geleneÄŸi gerçekçiydi, o da bu gelenekten geliyordu. Åžimdi post-modernist roman yazmaya çalışıyor; post-modernist ne, doÄŸru dürüst bilen yok. Böyle bir durumda artık bu 'pazar'a çalışmıyor, 'Batı pazarına' çalışıyor, Salman Rüşdi olacak. Bu mümkündür ama, bu ticarettir, edebiyat deÄŸildir.’’ENÄ°S BATUR EN Ä°YÄ° OSMANLI AYDINI‘‘Şimdi günümüzde en iyi Osmanlı aydını kimdir diye sorarsan bana, Enis Batur derim tereddüt etmeden. Çünkü o ülkeyi, Fransa'yı çok iyi bilir, gidiyor, geliyor, oradaki meseleleri tartışıyor. Sanki Türkiye'nin meselesiymiÅŸ gibi. Tabii okunmuyor. Halk kendi adamını tanır. Öyle bir özelliÄŸi var Türk halkının. Yani birisi ortaya çıkıp 'ben aydınım', veya 'ben ÅŸuyum, ben buyum' dediÄŸi zaman o halk onu öyle bir dinler ama kendisinin lafını söylemiyorsa, okumaz. Türk halkı Orhan Kemal'i okur.’’MELÄ°H CEVDET KENDÄ°NÄ° TÃœRK SAYMIYOR‘‘Benim bir yazı dizisi vardır: Melih Cevdet'in Ä°nanılmaz Sığlığı diye bir yazıdır; 5-6 tanedir. Ä°nanılmaz saçmalıklar yazmış Melih. Ben de onları okudum ve açıkladım. Dedim: 'Ne yapıyor bu adam böyle? Bunlar saçmalık. Hiçbir ÅŸeyin farkında deÄŸil.' Mesela Melih Macaristan'da bir toplantıda; adamlar gelip ona soruyorlar: 'Türk edebiyatının klasikleri nelerdir?' Cevap ne biliyor musun: 'Türk edebiyatının klasikleri yoktur.' Åžimdi bu ne demek? Bunun anlamı ne? Bunun anlamı, kendisini Türk saymıyor. Tamamen kopmuÅŸ. BaÅŸka bir yerde. Ä°ÅŸte Tanzimat kafası.’’Â
button