Ayda KAYAR
Oluşturulma Tarihi: Aralık 27, 2003 22:38
Leblebicilerin piri Şeyh Murat Gazi'nin yolundan giden Kütahya Taşvanlılı leblebiciler, her gün yeni bir çeşit yaratıyorlar.
Acılısı da var, kivilisi de! Öyle ki, Tavşanlı leblebisi, ekim ayında Uluslararası Ticaret Liderleri Kulübü'nün uluslararası ödülünü aldı. Dünya Pazarlama Örgütü ise Tavşanlı leblebisini ‘‘21'inci Yüzyıl Dünya Çapında Kalite Ödülü’’ne aday gösterdi.
Anlatılan odur ki nohuttan leblebiyi ilk kez İstanbul'da Şeyh Murat Gazi yapmış. Üç asır önce İstanbul'u ziyaret eden bir Tavşanlılı ise Arnavut ustadan öğrenmiş leblebi yapmayı. Tavşanlı'ya döndüğünde oradakilerle tanıştırmış bu tadı ve Tavşanlı'nın adı leblebiyle birlikte anılır olmuş.
‘‘Miktar değil kalite önemli’’ diyen Tavşanlı leblebi esnafı, türbesi Beykoz'da bulunan Şeyh Murat Gazi'nin izinden gitmiş. Ustalar gençlere vasiyet etmişler ‘‘Pirlerinizin ruhunu incitmeyin’’ diye. Vasiyetler yerini bulmuş, Ege nohutundan üretilen leblebinin içine hálá hiçbir kimyasal madde girmemiş. Ama 21. yüzyıl teknolojisi ve rekabeti de unutulmamış. 2002'de TSE (Türk Standartlar Enstitüsü) belgesi de alınmış.
Kütahya'nın Tavşanlı İlçesi’nde 300'e yakın imalatçı küçük büyük atölyelerinde birbirlerinden sır saklamadan leblebi üretiyor. Üretilenler Türkiye'nin dört bir yanına gidiyor. Yurt dışında ise Lübnan, Irak, Suriye, Makedonya, Arnavutluk, Bulgaristan, Almanya, İngiltere ve Fransa en önemli leblebi tüketicileri.
Tavşanlılı leblebiciler bunca gayretin ödülünü de bir bir almaya başladılar. Tavşanlı leblebisi ekim ayında 130 ülkeden 14 bin işadamının üye olduğu Uluslararası Ticaret Liderleri Kulübü'nce ‘‘Uluslararası Ödül’’e layık görüldü. Paris'teki ödül töreninde Meksikalı, İngiliz, Rus, Arap birçok işadamı Tavşanlı leblebisini tattı ve sevdi. Bunun üzerine Tavşanlı leblebisi Dünya Pazarlama Örgütü (Worldwide Marketing Organization) tarafından ‘‘21'inci Yüzyıl Düya Çapında Kalite Ödülü’’ne aday gösterildi.
Tavşanlı Leblebiciler Odası Başkanı Ali Uysal ilçedeki 300 atölyenin hepsinin, Mehmet Harmancıklıoğlu'nun mucidi olduğu 24 çeşit leblebiyi yaptığını söylüyor: ‘‘Yılda 20-25 bin ton leblebi üretiyoruz. Leblebi, dünyanın en zor üretilen gıdalarından biri ancak büyük bir protein kaynağı. Yüzde 74'ü suda çözünen karbonhidrat, yüzde 22'si protein. Bu özellikleri ve cepte taşınabilirliği ile, dünya gıda sektörü için bir mucize. Oda olarak kooperatif mantığıyla pazarlama yapacak bir şirket kurmayı düşünüyoruz.’’
Leblebi mucidi Harmancıklıoğlu ailesi
Harmancıklıoğlu ailesi 170 yıldır leblebi üretiyor. İşini oğlu İbrahim'e devretmek üzere olan Mehmet Harmancıklıoğlu leblebiye farklı tatlar katmayı ilk deneyenlerden biri. Önce babası Ali Harmancıklıoğlu'nun aklına gelmiş bu fikir. Merhum, uğraşıp didinip ilk baharatlı leblebiye imzasını atmış. Baba oğul bayağı zaman harcamışlar, telef olan leblebiler de cabası. Mehmet Harmancıklıoğlu, babasından da iddialı girince işe, Tavşanlı'ya kahveliden naneliye, portakallıdan çikolatalıya, meyve aromalıdan sakızlıya onlarca çeşit leblebi kazandırmış. Şimdi tüm esnaf Harmancıklıoğlu'nun mucitliğinden yararlanarak üretim yapıyor. Yine tek şart var: Kimyasal madde yok, doğala özdeş aroma kullanılacak.
Mehmet Harmancıklıoğlu, şu sıralar üzeri soya kaplı çıtır leblebi ile ‘‘cips leblebi’’ dedikleri soslu leblebinin çok revaçta olduğunu söylüyor. Şimdiki hedefi, 41 çeşit baharatla ‘‘çemen leblebi’’ yapabilmek. İlk deneme başarısız, zarar 200-300 kilo leblebi. Ama durmak yok, denemeye devam.
ZEYNEL KORKMAZ (Korkmazlar Leblebi)
Avrupa şekerli Ortadoğu acılı leblebi seviyor
Leblebi ihracatının yüzde 70'e yakınını biz yapıyoruz. 24 çeşit ürünü Balkanlar başta olmak üzere Ortadoğu ve Avrupa'ya gönderiyoruz. Toplam 25 bin tona yakın üretimin yüzde 30'u ihraç ediliyor. Bu da 12 milyon dolarlık ihracat demek. 50'şer kiloluk ticari ambalajla satıyoruz. Hem üretiyoruz, hem diğer arkadaşların ürettiklerini pazarlıyoruz. Türkiye'de tüketicinin adını raflardan bildiği kuruyemiş firmalarının leblebilerini de biz veriyoruz. Ancak özellikle cips leblebi dediğimiz, soslu leblebiyi ambalaj ve marka ile ticari hale getirmek istiyoruz. Yunanistan ve Makedonya sarı leblebiyi tercih ediyor. Baharatlı ve acılı ürünler Ortadoğu'da, aromalı şekerli ürünler ise Avrupa ülkeleri ve Balkanlar'da gözde.
24 ÇEŞİT LEBLEBİ İHRAÇ EDİLİYOR
Sade-tuzlu-şekerli-çıtır-vanilyalı-hindistan cevizli-kakaolu-kahveli-tarçınlı-limonlu-portakallı-muzlu-vişneli-çilekli-kivili-naneli-çikolatalı-karanfilli-sakızlı-baharatlı-acılı-cips leblebi-beyaz leblebi.