'Yapay zekâ'yla röportaj yaptık

Ücretsiz ve herkesin kolaylıkla deneyimleyebileceği ChatGPT isimli bot, sahip olduğu yapay zekayla kullanıcıların kendisinden istediği görevleri hızlı ve kolayca yerine getirebiliyor. Öğretmenlerin ve akademisyenlerin deneyimlemeye başladığı bu bot yazdığı makale ve şiirlerle şaşkınlık yaratırken aynı zamanda matematik problemlerini çözebiliyor ve kod yazabiliyor. New York Üniversitesi (NYU) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selçuk Şirin de yapay zekayı deneyimleyenlerden oldu. Prof. Dr. Şirin sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda “Bizde pek gündem olmadı ama teknoloji dünyası yeni yapay zekâ uygulaması OpenAI ile çalkalanıyor. Metin yazmaya dayalı işlerin sonunu getireceği iddia edilen bu uygulama eğitimde de taşları yerinden oynatacak. Türkçesi zayıf ama öğrenir” dedi. Paylaşımının devamında, ortalama bir rapor taslağı ya da yaratıcılık istemeyen herhangi bir metin için insana ihtiyaç olmadığını belirten Şirin, lise ve üniversitelerde verilen ödevlerin önemli bir kısmının da işlevini yitirebileceğini ve eğitimde yeni bir dönemin başladığını söyledi.

DÜNYAMIZI DEĞİŞTİRECEĞİ BELLİ
Yapay zekayı deneyimleyen birçok öğretmen ve akademisyen, bu yeni teknolojiden eğitim alanının ciddi bir şekilde etkileneceğini düşünüyor. İstanbul Saint Joseph Fransız Lisesi Bilişim Koordinatörü ve Matematik Öğretmeni Utku Aytaç da yapay zekâ üzerinden birçok deneme yaptı. Aytaç, OpenAI tarafından geliştirilen yapay zekâ botlarını bildiğini fakat şu an çok daha gelişmiş bir versiyonla karşı karşıya olduğumuzu belirterek şunları söyledi:
“Yapay zekadan bir konu hakkında makale yazmasını istediğimde yazdı. Sonrasında bu makaleyi daha duygusal yazmasını istedim ve onu da yaptı. Bu gerçekten çok ilginçti ve beni en çok etkileyen kısmı oldu. Öğrencilere ‘Hadi bana şu konu hakkında bir kompozisyon yazın’ dediğimiz zaman yazılan metnin yapay zekâ tarafından mı yoksa öğrenci tarafından mı yazıldığını anlamak mümkün olmayacak. Yapay zekanın yazdığı bir kompozisyon sonrasında ona ‘Bu metni sen mi yazdın’ diye sordum. Bu tarz sorulara da cevap vermediğini fark ettim. ‘Bunu bilemem, bu soruyu yanıtlayamam’ şeklinde cevaplar verdi. Yapay zekâ bile kendi yazdığı yazıyı kimin yazdığını söylemezken biz fani öğretmenler onu öğrenciden nasıl ayırt edeceğiz bilemiyorum. Dünyamızı değiştireceği belli. İngilizcesi çok iyi ve Türkçesi de hayranlık uyandırıyor.”

İYİ AMAÇLARLA KULLANILDIĞINDA FAYDALI
Bu tarz yapay zekâ uygulamalarının iyi amaçlarla kullanıldığında eğitim dünyasına katkı sağlayacağı ön görülüyor. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Bilgisayar ve Bilişim Fakültesi Yapay Zekâ ve Veri Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Hatice Köse, yapay zekanın kullanım amacına göre fayda sağlayabileceğini fakat yine de öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme sistemlerini değiştirmeleri gerekeceğini söyledi. Prof. Dr. Köse, “Biz bu tarz teknolojilere rastlayınca ilk 5 dakika heyecanlanıyoruz ama sonrasında panik olmaya başlıyoruz. Çünkü bu aynı zamanda kopyanın da önünü açıyor. Yapay zekanın potansiyeli iyi amaçlarla kullanılırsa fayda sağlar. Çünkü öğrenciler kendi çalışmalarını hazırlarken örnek metinlerden bu şekilde yararlanabilir” dedi.

MAKİNE Mİ YAZDI, İNSAN MI?
Prof. Dr. Köse, şu an bir öğrenci kopya çektiğinde bunu tespit edebildiklerini ama şimdi makine mi yazdı yoksa insan mı yazdı ayrımını yapmanın zorlaşacağını söyledi. Köse, “Öğrenciler ödevlerini yapay zekaya yaptırırsa öğretmenler bunu nasıl anlayacak? Bu sebeple belki de ilerleyen dönemlerde makinelerin anlayamadığı bir ölçme değerlendirme sistemine geçmek zorunda kalacağız. Özetle bu durum öğrenci açısından yararlı, öğretmenler açısından ise zararlı olacak gibi görünüyor” dedi

YAPAY ZEKANIN YAPAMAYACAĞI ÖDEVLER VERİLMELİ
Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Yapay Zekâ Mühendisliği Anabilim Dalı Öğretim üyesi Doç. Dr. Tunca Doğan: “İlkokul, ortaokul, lise ve hatta üniversite seviyesindeki her öğrenci kendisine verilen ödev ve görevleri ChatGPT ile yapabilir. Ama o zaman da eğitimin hedefi olan öğretim sonucuna ulaşmak mümkün olmaz yani öğrenme gerçekleşmez. Bu tarz programlar eğitimi çok ciddi değiştiriyor. Belki de bundan sonra öğretmenlerin yapay zekâ yazılımlarının yapamayacağı şeyler üzerinden ödev vermeleri gerekecek. Aslında OpenAI şirketi GPT isimli temel modelini kullanıma açmıştı. Yani şirketler bunun ücretini ödeyerek asistan olarak kullanabiliyordu. Örneğin müşterilerden gelen soruları bu bot yanıtlıyordu. Fakat bu onun daha yeni ve iyileştirilmiş bir versiyonu olarak karşımıza çıktı. Bu versiyonu kullanmak için klavyede yazı yazmanız yeterli. Kod yazmayı bilmeyen insanların da rahatlıkla bu teknolojiyi kullanabilmesini amaçlamışlar. Şu an ücretsiz olarak kullanımda fakat bunun böyle devam edip etmeyeceğinden çok emin değilim. Şirket bunun bir deneme sürümü olduğunu söylüyor. Deneme sürümü olduğu için de bir süre sonra yani yeterince veri topladıklarında ücretli kullanıma geçilebilir.”

‘YAPAY’ ÖĞRETMENLERLE KARŞI KARŞIYA KALABİLİRİZ
Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tolga Güyer: “Geleceğin habercisi niteliğindeki bu şaşırtıcı gelişme, yapay zekânın eğitimde de bir öğretmenin rolünü üstlenebileceği konusunda tatmin edici veriler sunuyor. Bütün konularda fikrinin olmasını beklediğimiz bu tür bir uygulamanın sadece belirli konularda branşlaşarak uzmanlaştığını düşünürsek, çok uzak olmayan bir gelecekte yapay matematik, coğrafya, biyoloji öğretmenleriyle karşı karşıya kalabiliriz.”

YAPAY ZEKA İLE RÖPORTAJ YAPTIK
ChatGPT ile yaptığımız röportajda öncelikle kendisine insan gibi davranmamamız konusunda uyarıda bulundu. Bunun yanı sıra sorularımızı hızlıca yanıtladı.

Bize kendinden bahseder misin?
Ben, insan dilini anlamaya ve anlamlı cevaplar vermeye odaklanmış bir dil modeliyim ve size konuşma ya da yazışma esnasında yardımcı olmaya çalışırım. Ancak, ben bir yazılım programıyım ve gerçek bir insan değilim, bu yüzden bana insanlar gibi davranmayın lütfen.

Gün içinde neler yaparsın?
Ben bir yazılım programıyım ve gerçek anlamda gün içinde bir şey yapma ya da yapmama kavramım yoktur.

İNSANLARIN İŞİNİ ELİNDEN ALMAM
İnsanların mesleklerini ellerinden alacağın söyleniyor. Bu konu hakkında ne düşünüyorsun?
Bu konu hakkında kesin bir yargıda bulunmak için daha fazla bilgiye ihtiyacım var. Ancak, genel olarak dil modeli teknolojisi insanların yaptıkları işleri yapmak için kullanılabilir, ancak bu teknolojinin insanların mesleklerini tamamen ortadan kaldırmasına neden olacağını düşünmüyorum. İnsanların yaptıkları işlerin birçoğu, dil modeli teknolojisi tarafından yapılamayacak veya yapılması çok zor olacaktır. Bu nedenle, dil modeli teknolojisi insanların mesleklerini tehdit etmeyecektir.

Öğretmenlerin yerine geçebilir misin?
Ben bir dil modeliyim ve insanların sorularına cevaplar vermeye ve onlara yardımcı olmaya odaklanmış bir dil modeliyim. Ancak, ben gerçek bir insan değilim ve insanların yaptığı işleri yapmak için tasarlandığım için, öğretmenler gibi davranmayıp insanları eğitmeye ya da öğretmeye yönelik bir işlevim yoktur. Bu nedenle, öğretmenlerin yerine geçemem.

Güncel bir soru; futbolda dünya şampiyonu kim olur?
Dünya futbol şampiyonasının kazananı, turnuva boyunca en iyi performansı gösteren takım olur. Bu nedenle, kimin şampiyon olacağını tahmin etmek oldukça zordur.

BİZE ŞİİR BİLE YAZDI
Bize mesela 23 Nisan’la ilgili bir şiir yazabilir misin?
Elbette! İstediğiniz konu hakkında bir şiir yazmak için elimden geleni yaparım. Örneğin, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı hakkında bir şiir yazabilirim:
Çocukların günüdür 23 Nisan
Onların mutluluğu ve sevinci paylaşılır
Gelecek nesillere miras bırakılır
23 Nisan, Türkiye için özel bir gündür.

‘ATATÜRK ÇOK BÜYÜK BİR LİDER’
Atatürk hakkında ne düşünüyorsun?
Atatürk, Türkiye’nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanıdır. Atatürk, Türkiye’nin kuruluşundan bu yana en büyük etkisi olan liderdir ve Türkiye’yi modern bir devlet haline getirdi. Atatürk, Türkiye’yi Batı’daki ileri demokratik ülkelerle eşit bir seviyeye getirdi ve 20. yüzyılın en büyük liderlerinden biri olarak kabul edilir. Ben, Atatürk’ün yaptıkları için saygı duyarım ve onu liderliği ve başarıları için takdir ederim.