Yangın vaaaaarr!

Beyazıt'ta İstanbul Üniversitesi merkez binası bahçesindeki Beyazıt Kulesi onarıldı. Onarım İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesindeki Fen İşleri Daire Başkanlığı tarafından yapıldı. 1997 yılında başlayan onarım için 60 milyar lira harcandı. Kule seçimlerden sonra İstanbul İtfaiye Daire Başkanlığı tarafından Kule Müfreze Amirliği olarak kullanılacak. Kuleden yangın gözetlemenin yanısıra meteorolojik bildirimler için de yararlanılacak.

İstanbul'da yangının ilk alevini görüp tulumbacılara haber vermek için üç yangın kulesi kullanılırmış. Beyazıt, Galata ve İcadiye yangın kuleleri. Bunlardan Beyazıt Kulesi yaklaşık 100 yıl yangın gözetleme kulesi olarak kullanılmış. Kule bu tarihi görevini 18 Nisan'da yapılacak seçimlerden sonra tekrar üstlenecek ve eskiden olduğu gibi yine yangın ve meteoroloji kulesi olarak hizmet verecek.

1996'da keşfi yapılan, 1997 yılında ise İstanbul Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Daire Başkanlığı Yapı İşleri Müdürlüğü tarafından aslına uygun olarak restore işlemine başlanan kulenin açılışı önümüzdeki günlerde gerçekleşecek.

85 metreden kuşbakışı

Beyazıt Kulesi, Yapı İşleri Müdürlüğü tarafından a'dan z'ye restore edildi. Zemin, iç ve dış kat ve duvarlarındaki tahribat onarıldı, ahşap merdivenler elden geçirildi. Kulenin en üst katında kubbe şeklindeki tavanında yer alan resimlerin sıvası dökülmüş bölümleri, orijinaline uygun olarak onarıldı ve tamirat işlemleri bitirildikten sonra İstanbul İtfaiye Daire Başkanlığı'na devredildi. İtfaiye tarihi mekanı, Kule Müfreze Amirliği olarak kullanacak.

İstanbul İtfaiye Daire Başkanı Sabri Yalın, Beyazıt Yangın Kulesi'nin Eminönü, Fatih, Yedikule, Kocamustafapaşa, Beyazıt, Topkapı, Balat, Kadıköy, Tophane, Üsküdar, Beşiktaş, Ortaköy semtlerinde çıkan yangınları ilgili birimlere duyurmak için ideal bir gözetleme yeri olduğunu belirtiyor: ‘‘Eskiden haberleşmeler kuleye bayrak ve fener asarak yapılıyordu. Kule görevlilerine köşklüler denilirdi. Köşklüler top atışları ile yangını diğer semtlere duyururdu.’’

Beyazıt Kulesi 85 metre yüksekliğinde; bayrak direği ile birlikte 100 metreye ulaşıyor ve toplam 249 basamakla çıkılıyor. 179 basamakta kule gövdesinin çanak biçimindeki katına ulaşılıyor. 50 metrekarelik dairesel formdaki gözetleme katına İstanbul İtfaiyesi tarafından bir yangın operasyon birimi yerleştirilmiş. Kat yarım daire şeklinde kemerli 13 adet pencereyle çevrili. Herbir pencereden İstanbul'un neredeyse ayrı bir semti görünüyor. Bir pencereden Ayasofya, Nuru Osmaniye ve Sultanahmet camileri, diğerinden Kuleli Askeri Lisesi ve bir diğerinden de Fatih Sultan Mehmet Köprüsü...

Yapıtın bu ana bölümü Osmanlı barok üslubunun çizgilerini taşıyor. Gözetleme katının üstünde genişletilmiş bir tabla ve teras mevcut. Sonradan eklenen katlar aynı plan ve biçimde; oranlı bir küçülme ile üst üste yinelenmiş. Bu küçük katlara ulaşmak için 80 basamak daha tırmanmak gererekiyor. Toplam dört kat var: Nöbetçi katı, işaret katı, sepet katı ve sancak katı.

Nöbet katı itfaiyecilerin kenti gözlediği yer. Kule yangın gözetlemenin yanında meteorolojik bildirimler için de kullanılacak. Meteorolojik amaçlı kullanılacak olan katın adı işaret katı. İstanbul halkı kule ışıklarına bakarak ertesi günkü hava durumunu öğrenecek. Kule ışıkları İstanbul'un her noktasından görülebilecek. Mavi açık havayı, sarı sisi, yeşil yağmuru, kırmızı ise havanın kar yağışlı olacağını gösterecek. Sepet katı yangın işaretlerinin verileceği, sancak katı ise Türk bayrağının ve İtfaiye bayrağının asıldığı yer olarak kullanılacak.

Beyazıt Kulesi'nde hergün üç vardiye halinde iki itfaiye personeli nöbet tutacak. Personel 24 saat çalışıp 48 saat dinlenme esasına göre çalışacak. Ancak bu yeni düzenlemenin getirdiği tatsız bir durum da var: Kule maalesef halka açık değil.